Geçtiğimiz günlerde dünyaca ünlü İngiliz fizikçi Stephen Hawking insanoğlunun hayatta kalabilmesi için yıldızlararası bir ırka dönüşmesi gerektiğini belirtti. Hawking'e göre tek bir gezegene bağlı kalmak insanlığın sonunu getirebilir. Hawking bu uyarıda bulunurken Nasa ve ünlü mucit Elon Musk'ın kurduğu SpaceX 2030'lu yıllarda dünyadan tamamen bağımsız hale gelecek bir Mars kolonisi için çalışmalarını sürdürüyor. Ancak bu dünyada kalacakların çözmesi gereken başka sorunlar var. Bunlardan en önemlisi de artan nüfusu doyurmak.
YÜZDE 2'YE ANCAK YETER
2000 yılında ABD'nin Columbia Üniversitesi'nde doğa bilimleri profesörü olan Dickson Despommier sınıfına 2050 yılında dünyanın nasıl bir yer olacağını sordu. Öğrenciler nüfusun 9 milyarı aşacağını ve gıda arzının önemli bir sorun olabileceği sonucuna vardı. Buna çözüm olarak da çatılarda tarım yapmayı önerdiler.
KONSEPTle BAŞLADI
Ancak öğrenciler yaptıkları hesapla, şehirde çatılarda yetiştirecekleri gıdanın, örneğin New York'ta nüfusun sadece yüzde 2'sine yeteceği sonucuna vardılar. Öğrencilerinin yaşadığı hayalkırıklığı üzerine konu üzerine kafa yoran Despommier, buzdolabı rafları gibi alt alta dizilmiş raflarda meyve-sebze yetiştirilebileceğini öngördü ve 1 yıl sonra 'dikey tarım' sözünü buldu. Despommier ilk kez 'dikey tarım' sözünü kullandığında bu sadece bir konseptti. Ancak teknolojinin gelişimiyle bu konsept gerçekliğe dönüştü.
Kimyasal kullanılmıyor
Akşam'ın haberine göre, günümüzde birçok firma en verimli dikey tarım çözümünü sunmak için yarışıyor. Bu çözümler genelde kapalı bir alanda üst üste sıralanmış rafları barındırıyor ve bitkiler ya toprakta ya da suda yetişiyor. Dikey tarımda kimyasal gübre veya ilaçlar kullanılmıyor.
Verimli LED ışık teknolojisi
Işık genelde LED ışıklarla sağlanıyor. İklimi ve ışığı tamamen kontrol edebilmek bilim insanları ve çiftçilere daha sık hasat alabilmelerini sağlıyor. Ayrıca, sulama ve ışık ayarı gibi işlemler zamanla öğrenen yapay zeka tarafından belirleniyor ve önemli bir tasarruf sağlıyor.
Elon Musk'ın kardeşi özel merkez kurdu
Elon Musk bizi Mars'a götürmeye çalışırken kardeşi Kimbal Musk geçen yıl sonunda bir dikey tarım girişimi kurdu. Musk'ın kurduğu Square Roots isimli firma New York'ta 30 metrekarelik konteynerlerde sebze yetiştiriyor. Bunun yanında dikey tarım girişimcisi olmak isteyenlere ürünlerini geliştirebilecekleri alanları sağlıyor. Musk'ın verdiği bilgiye göre hayatında tarımla hiç uğraşmamış birçok kişi sundukları imkan ve eğitimlerle kendi tarım şirketinin sahibi oldu. Firma bunun yanında siparişle kendi kullandığı sistemleri (sulama, aydınlatma, akıllı takip) istediğiniz yere kuruyor. Konteyner başına 150 bin dolar fatura çıkarıyor.
11 dönümde günde 3 ton marul üretecek
Japon firması Spread dikey tarımda dünyanın en ileri gelen şirketlerinden. Firma 2007'den beri Kyoto'daki tesislerinde dikey tarım yapıyor. Firmanın ürettiği marullar Japonya'da 2 bin 200 markette satılıyor. Spread mart ayında yıl sonuna kadar yeni tesisinin tamamlanacağını açıkladı. Yeni tesisinde sulama ve toplama tamamen makineler tarafından yapılacak. 11 dönümlük arazide kurulacak tesiste günde 3 ton marul üretilecek. Firmadan yapılan açıklamada otomizasyonla işçi maliyetlerinin yüzde 50, gelişen teknoloji sayesinde de aydınlatma masrafının yüzde 30 düşürüleceği açıklandı.
