Gübre Fabrikaları TAŞ (GÜBRETAŞ) Genel Müdürü İbrahim Yumaklı,Türkiye'de 2017 yılında tarım sektörü temel ürünlerinde yaklaşık yüzde 4-10 arasında verim artışı olduğunu aktaran Yumaklı, "Örneğin tahılda yüzde 4,4, meyvede yüzde 9, buğdayda yaklaşık yüzde 6, pamukta yüzde 12 gibi bir verim artışı var. Sadece mısırda bir miktar düşüş var. O da hem eldeki stokların mevcudu hem de su yönetimiyle alakalı olduğunu düşünüyorum. Türkiye'de buna bağlı olarak tarımın en temel girdilerinden olan gübre, tarım için 4 temel girdiden biri. Diğerleri mazot, tohum ve yem." diye konuştu.
Yumaklı, gübre tüketiminde son 10 yılın ortalamasının 5,5 milyon ton olduğunu dile getirerek, "2017 yılının da bu oranlarda gerçekleşeceğini düşünüyoruz. Geçtiğimiz yıl Tarım Bakanlığı verilerinde 6,7 milyon ton olarak görünüyor ama bunun KDV'nin kaldırılması beklentisinden kaynaklı dönemsel talep kaymalarından kaynaklandığını düşünüyoruz. 2017 yılındaki gübre tüketiminin 6 milyon tona yakın gerçekleşeceğini düşünüyoruz." ifadelerini kullandı.
Yumaklı, GÜBRETAŞ'ta ise yüzde 30 üretim, yüzde 70 ithal gübre bulunduğuna dikkati çekerek, "Bu aynı zamanda sizin üretiminizin ara ham maddelerdeki veya üretim süreçlerindeki entegrasyonuyla alakalı bir durum. Maalesef GÜBRETAŞ'ın bu yönde bir miktar zayıflığı var. Bunları tamamladığınızda hiç olmazsa şunu söyleyebiliriz; yurt dışından ithal etmekle yurt içinde üretmenin kıyasını yaptığınızda, eğer yurt içinde ürettiğinizin maliyeti ve satış şartları uygunsa o zaman hiç olmazsa işçiliği yurt dışına ödememiş, yurt içinde bırakmış olursunuz. Bu bizim için çok kritik. Dolayısıyla biz 2016'nın çok özel gündeminden 2017'ye geçerken minimum yüzde 13'lük üretim artışı öngördük. Bunun haziran sonu itibarıyla yüzde 16,5'lik oranda gerçekleştiğini gördük. Bu da bizim için mutluluk verici bir husus." şeklinde konuştu.
Dünyada gübre tüketiminin hektar başına 116 kilogram, Türkiye'de 97 kilogram, gelişmiş ülkelerde de 200 kilogram olduğunu belirten Yumaklı, "21 Ağustos'ta KAP'ta ilk yarı sonuçlarımızı açıkladık. Tüm parametrelerimizde bütçe hedeflerimizin önünde olduğunu söyleyebilirim. Geçen yılın aynı dönemiyle kıyaslandığında; satış miktarı olarak yaklaşık yüzde 16,5 ve ciro olarak yüzde 29 önündeyiz. Tarım Bakanlığı'ndaki verilerde 3,7 milyon ton içerisindeki payımızı bu oranlarda verecek olursak, 1,2 milyon ton bizim satışımız, sektördeki payımızı da yüzde 30 olarak verebiliriz. Bu bizim en yakın rakibimizle aramızdaki puan farkının yüzde 7 olduğunu gösterir." bilgisini verdi.
"Sıvı-toz grubu gübreler özel önem verdiğimiz bir alan"
GÜBRETAŞ Genel Müdürü İbrahim Yumaklı, GÜBRETAŞ'ın sadece Türkiye faaliyetleri bağlamında 9 yıl aradan sonra ilk kez bir yarıyılı kar ederek kapattığını aktararak, "Bu, yılı bütçe hedeflerimiz doğrultusunda kapatma yönünde güçlü bir gösterge. Hem 3. çeyrekte hem de yıl sonunda bütçe hedeflerimizi tutturarak yılı tamamlayacağız." dedi.
Türkiye faaliyetleri için 1 milyon 840 bin tonluk satış hedefi koyduklarına işaret eden Yumaklı, "Bu hedefe ulaşacağız. Aynı zamanda sıvı-toz grubu gübreler Türkiye'de gelişen bir alan. Sıvı-toz gübre hedefimizi 42 bin 500 ton olarak koyduk. İlk yarı verilerinde geçen yılın aynı döneminde yüzde 80 artış söz konusu. Sıvı-toz grubu gübreler özel önem verdiğimiz bir alan. Pazar payımızın yüzde 30'ların altına inmemesi konusunda yoğun bir gayretimiz var." değerlendirmesinde bulundu.
Yumaklı, GÜBRETAŞ'ın yurt dışında Türkiye'nin en büyük ilk yatırımlarından bir tanesini gerçekleştirdiğine dikkati çekerek, "Dünya amonyak ticaretinin yüzde 4'ünü elinde bulunduran Razi Petrokimya Tesisleri var. Onların da ciro katkısıyla beraber biz yılı konsolide de 3,2 milyar lira civarında bir ciroyla kapatacağız. 230 milyon lira da FAVÖK hedefimiz var." bilgisini verdi.
"Şu an büyük bir yatırım fırsatını görmüyorum"
İbrahim Yumaklı, Türkiye'de faiz oranlarının yüksek olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
"Son dönemdeki tartışmaların çok olumlu olduğunu düşünüyorum ve umarım yatırımcılar lehine sonuçlanır. Türkiye'deki faiz oranlarıyla yeni yatırım yapmanız imkansız. Yüzde 17-18'lerle boyutunuza uygun bir yatırımı herhangi bir ham madde merkezine yakın bir yerde yapabilmenizin, size olan maliyetiyle orada elde edeceğiniz faydayı karşılaştırdığınızda hiç ince hesap yapmanıza gerek yok zaten. Sadece yatırım yapmış olmak için yatırım yapılmaz. Dolayısıyla bu faiz oranlarının; girişimcilerin mali tablolarını, bilanço performanslarını ve gelecekteki faaliyetlerini tehlikeye sokmayacak oranda olması gerekir. Dolayısıyla devleti yönetenlerin tamamının üzerinde hemfikir olduğu ve bizim de canı gönülden desteklediğimiz faiz oranlarının düşürülmesi ancak böyle bir fırsat çıktığında ya da fırsatları değerlendirme noktasında bir açılım sağlayabilir. Şu an büyük bir yatırım fırsatını görmüyorum. Tabii şartlar ne getirir bilemeyiz."
Şu anda mevcut yatırımların verimliliğine odaklandıklarını dile getiren Yumaklı, "Razi Petrokimya'daki mevcut kapasitenin yeterli olduğunu düşünüyorum. Türkiye'de üretim yapan gübre firmalarının kapasitelerinin maksimum yüzde 60'ını kullandığını söyleyebilirim. Zaten kapasite yeterli. Dolayısıyla üretim kapasitesini artırmayı gerektirecek bir durum yok. Razi Petrokimya'yla ilgili İran borsa idaresinden gelen bir yazı var. Şu anda bunu inceliyoruz. Çünkü bunun ne anlama geldiğini bizim doğru anlamamız gerekir. Dolayısıyla şu anda Razi Petrokimya'nın İran borsasına açılması konusunda geldiğimiz herhangi bir sonuç yok." ifadelerini kullandı.
"Toprak doktorluğu yapıyoruz"
Yumaklı, GÜBRETAŞ'ın İzmit Yarımca, İzmir ve İskenderun'da olmak üzere 3 Ar-Ge laboratuvarının bulunduğu bilgisini vererek, Yarımca'daki Ar-Ge merkezinin uluslararası akreditasyon aldığını bildirdi.
Aynı zamanda Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın toprak ve bitki analizi konusunda referans verdiği iki laboratuvardan birine sahip olduklarını aktaran Yumaklı, şunları kaydetti:
"Türkiye'de tarım yaparken en önemli unsurlardan biri, hangi toprakta hangi ürün için hangi gübrenin ne kadar kullanılacağıdır. 'Komşu ne kullandıysa ben de onu kullanayım' ya da 'Çok gübre kullanımıyla çok verim alırım' anlayışı kesinlikle yanlış. Biz, ücret almadan, bir doktor gibi, toprak analizi yapıyoruz ve bir reçeteyle uygun dozajlarda gübre kullanılmasını öneriyoruz. Bunun sonunda yüzde 20-30 daha az gübre kullanarak yüzde 50 verim artışına kavuşulabiliyor. Yılda 2 bin çiftçi toplantısı yaparak yaklaşık 150 bin çiftçiye bilinçli tarım uygulaması eğitimi veriyoruz. Ar-Ge birimimiz Türkiye'nin toprak verimliliği haritasını çıkardı. Türkiye'nin 9 bin noktasından analizler alındı. Böylece her bölgeye, toprağa ve ürüne özel reçeteler sunabiliyoruz. Verimlilik ve kalite artışı sağlayan bu çalışmayla Türkiye tarımına ciddi bir katkı veriyoruz."
Türkiye'de katı gübrenin yanında sıvı ve toz gübre kullanımının çok az olduğunu ama bu alanın geliştiğini aktaran Yumaklı, "Türkiye'de diğer alanda referans laboratuvar olduğumuz gibi, sıvı ve toz gübrede de söz sahibi olabilecek uluslararası nitelikte bir Ar-Ge merkezi kurmak üzerine çalışıyoruz. Bu, dünyada da yeni bir konu. Çok farklı alt detayları var ve ciddi bir uzmanlık istiyor. Şu anda üniversitelerle birtakım iş birlikleriyle bunun çerçevesini çizmeye çalışıyoruz." diye konuştu.
Şu ana kadar 300 öğrenciye burs verdiklerini belirten Yumaklı, bu ay içinde yeni dönemin burs başvurularının da açıklanacağını sözlerine ekledi.
