Katılımın yüzde 79,8 düzeyinde olduğu referandum hakkında basın açıklaması yapan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, "Bu tarihi ana beraber tanıklık ettiğimiz için çok gurur duyuyorum." dedi.
Avustralya kıtasının doğusunda yer alan ve yaklaşık 300 bin nüfusa sahip olan ada halkına pazar günü yapılan oylamada Fransa'dan ayrılmak isteyip istemedikleri soruldu.
Yerel saatle 17.00'da sona eren oylamaya katılım 2014'teki yerel seçimlere kıyasla çok daha yüksek oldu. Yaklaşık 174 bin kayıtlı seçmenin yüzde 80'i oy kullandı.
Referandum, adadan yaklaşık 18 bin kilometre uzaklıktaki Paris'ten de yakın olarak izlendi.
Sömürgeden özerkliğe
Fransa'nın 1853 yılında ilhak ettiği Yeni Kaledonya, bu tarihten itibaren 1946 yılına kadar sömürge bölgesi oldu.
1987'de düzenlenen referandumda, halkın yüzde 98,3'ü bağımsızlık aleyhinde oy kullandı. Ancak o tarihten sonra Fransa yönetimine karşı silahlı eylemler yapıldı. 1988'de Ouvea'daki rehine krizi sırasında 21 kişi hayatını kaybetti.
Yeni Kaledonya, 2003 yılına kadar da Fransa Denizaşırı Bölgeler Topluluğu içerisinde yer aldı. 2003 yılında gerçekleştirilen anayasa değişikliği sonucu Fransa'ya bağlı özerk bir bölge olarak konumlandırıldı.
Fransa Parlamentosunda iki milletvekili ve iki senatör tarafından temsil edilen Yeni Kaledonya, Fransa'dan her yıl 1,3 milyar avro mali destek alıyor.
Anketler de 'hayır'ı gösteriyordu
Daha önce yapılan anketler, hayır oranını yüzde 63 ile 75 arasında gösteriyordu. Resmi olmayan sonuçlara göre Yeni Kaledonyalılar yaklaşık yüzde 57 ile bağımsızlık teklifini reddederken, resmi sonuçların hafta içinde açıklanması bekleniyor.
Referandumda ayrılık taraftarlarının kazanması durumunda 1977'de Cibuti ve 1980 yılında Vanuatu'dan sonra Yeni Kaledonya da Fransa'dan bağımsızlığını kazanmış olacak. Aksi neticede Fransa ile yapılan anlaşma uyarınca, Yeni Kaledonyalılar 2022 yılından önce yeni bir referanduma gidebilecek.
Macron: Yeni Kaledonya bir mücevher
Geçtiğimiz mayıs ayında adayı ziyaret eden Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron 'mücevher' olarak tanımladığı Yeni Kaledonya'daki referandumda taraf olmayacaklarını açıklamıştı.
Yaklaşık 300 bin nüfuslu ve 18 bin 576 kilometrekare yüzölçümüne sahip Yeni Kaledonya'da yerli halk Kanaklar nüfusun yüzde 44'ünü oluşturuyor. Hükümet başkanlığını Philippe Germain'in yürüttüğü Yeni Kaledonya'da resmi dil Fransızca, başkent ise Noumea.
