Türkiye'nin yaklaşık 18 milyar TL ile (2.5 milyar dolar) Rusya'dan satın aldığı S-400 hava savunma füze sistemlerinin henüz aktive edilmemesi TBMM gündemine taşındı. Meclis Dışişleri Komisyonu Üyesi ve CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, Türkiye'ye transferi 12 Temmuz 2019'da resmi açıklamalarla başlayan S-400 sistemlerinin kurularak aktive edilmesi sürecindeki gecikmeleri Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'a yazılı bir önerge ile sordu. Çakırözer, iktidarın bu alımı “zorunluluk” olarak gösterdiğini, Akar'ın da ‘nisan-mayısta aktive olacak' sözlerini hatırlattı.
Rusya Askeri Politika Uzmanları Birliği üyesi, Plehanov Ekonomi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Sosyoloji Bölümü'nden Doç. Oleg Glazunov, Türkiye'nin S-400 alımının ve bu sistemleri en kısa zamanda aktive etmesinin büyük önem arz ettiğini söyledi.
'Türkiye kendi hava sahasını koruma altına almalı'
Glazunov, Sputnik'e açıklamasında, Türkiye'nin kendi hava sahasını koruma altına alması gerektiğini kaydederek bu konuda şu değerlendirmede bulundu:
“Mesele şu ki, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ABD ile çok karmaşık ilişkilere sahip. Üstelik bunun büyük oranda suçlusu, Ortadoğu'da çok sakar politika yürüten ABD. Erdoğan, ABD'nin Türkiye'ye ve öncelikle ona karşı bir eylemde bulunmasından endişeleniyor ve bu korkusu asılsız değil. Erdoğan'ın ülkenin hava sahasını Amerika savaş uçaklarına karşı koruma altına alması gerekiyor, çünkü ABD, dış politika operasyonlarında hava kuvvetlerini aktif olarak kullandığını kanıtladı. ABD'nin Irak ve Suriye'de yaptığına benzer Türkiye'ye de hava saldırıların yardımıyla etki yapabileceği yönünde endişeler var. Bu yüzden hava savunma sistemlerinin bir an önce aktive edilmesi yönünde çabalar var. S-400 şu anda dünyanın en iyi hava savunma sistemlerinden biri, Türkiye'nin tüm hava sahasını koruma altına alabilir, tek bir ABD uçağı geçemez”.
ABD'nin Ortadoğu politikasına ve Türkiye'yle ilişkilerine de değinen Glazunov, sözlerini şöyle sürdürdü: “ABD, Ortadoğu'da ulusal gelenekleri, mantaliteyi dikkate almadan akıldan ırak bir politika yürütüyor. Başkan Trump, Ortadoğu'da tüm müttefiklerle arayı bozdu. Daha önce hiçbir başkan ABD'nin Ortadoğu politikasına bu kadar zarar vermemişti. Üstelik bu benim sözlerim değil, bu ABD askeri elitinin sözleri. ABD, inadıyla Türkiye'yle iyi ilişkilerin kurulmasına engel oluyor”.
'Aktive edilmesindeki gecikme salgının yol açtığı nedenlere dayanıyor'
Rusya Füze ve Topçu Bilimleri Akademisi Başkan Yardımcısı ve Jeopolitik Sorunlar Akademisi Başkan Yardımcısı Dr. Konstantin Sivkov, Türk milletvekillerinin S-400 ile ilgili soruların tamamen meşru olduğunu belirterek, “Rusya Türkiye'ye tamamen derli toplu bir sistem gönderdi. Sistemin aktive edilmesindeki gecikme tamamen salgının yol açtığı nedenlere dayanıyor. Büyük ihtimalle uzmanlarımızın bir kısmı, koronavirüs sorunu nedeniyle Türkiye'den ayrılmak zorunda kaldı. Muhtemelen bu yüzden S-400 aktive edilmesi gecikiyor. Ama koronavirüs sorunu bertaraf edildikten sonra sistem devreye sokulacak, bu kesin” yorumunda bulundu.
İçinde öncelikle elektroniğin, karmaşık teknik sistemlerin olduğu her bir kompleks teçhizatın ayar yapılmasına ihtiyaç duyduğunu vurgulayan Sivkov, “S-400 çok karmaşık bir sistem, ayrı ayrı bileşenlerin birleştirilmesi gerekiyor. Montaj, Rus uzmanlar tarafından yürütülüyor. Ayrıca performansın ayarlanması, Türk askerlere eğitim verilmesi gerekiyor. Ardından Türk uzmanlarının katılımıyla talim atışları yapıldıktan ve sistemler işletmeye alındıktan sonra S-400 teslimatının tamamlandığını söyleyebiliriz” dedi.