MGIMO profesörü, siyaset bilimleri doktoru, siyaset bilimci, tarihçi ve gazeteci Elena Ponomareva , "Olağandışı Hafta" programında "Pravda. Ru" çevrimiçi Yayınının Genel Yayın Yönetmeni Inna Novikova'ya verdiği röportajda Ermenistan'da yaşan siyasi kiriz ve son olaylar hakkındı önemli açıklamalarda bulundu.
- Elena Georgievna, Ermenistan'daki durum uzun zamandır aynı anda birçok yönden çok gergin ve patlayıcı oldu. Şimdi yine orada darbe girişimleri var. Siyasi kriz yüzde 10 patlayan kötü İskender füzesi hakkındaki açıklamasının hemen ardından başladı. Sizce Ermenistan'da ne oluyor?
- Gerçekten de Ermenistan'da başka bir siyasi kriz var, bu kesin. 25 Şubat'ta Genelkurmay, Başbakan Nikol Paşinyan'ın istifasını istedi. Savunma Bakanlığı bu açıklamayı desteklemedi, ordunun siyasete karışmaması gerektiğini söylediler.
olmayanların sayısı arttı
Elbette protestocuların saflarında onun ayrılması ulusal bir talep haline geldi. Paşinyan, Genelkurmay'ın bu talebinin bir askeri darbe girişimi olduğunu söyledi. Destekçileriyle konuştu ve orduya işlerini yapmaya çağırdı.
Ermenistan'da Paşinyan'dan memnun olmayan kişi ve kurumların sayısı bugün önemli ölçüde arttı. Kasım 2020'de olduğundan bile daha fazlası var.
Ermeni siyasetinin perde arkasını iyi bilen birçok siyasi analist, Paşinyan'ın istifasının mevcut koşullar altında kaçınılmaz olduğunu savunuyor. Ama aynı zamanda muhalefetin kurumsallaşması gerekiyor.
Paşinyan iktidara geldiğinde, o kadar popüler bir protesto dalgası vardı. Hemen ertesi gün, bu durum çözülür çözülmez sokaklar tamamen özgür ve ferah hale geldi, ancak ondan önce arabayla geçmek imkansızdı.
“Ermenistan mutsuz ülke”
Tam o sırada ikinci kez Ermenistan'daydım. Ülkenin bir kısmından geçtik, çok sayıda insanla konuştuk ve bunun son derece mutsuz bir ülke olduğu konusunda güçlü bir izlenim edindim. Yurtdışında fevkalade büyük, güçlü ve zengin bir diasporayla, sefil bir varoluşu ortaya çıkarması, muazzam bir personel sıkıntısı yaşaması talihsiz bir durumdur.
Güç hiyerarşisinde kalıcı korkunç bir yozlaşma durumu meydana gelir. Havada hissedebilirsin. Bu, harap, terk edilmiş evlerde, dağınık yollarda görülebilir. Erivan, başarılı bir ülkenin başkenti izlenimi vermiyor.
Elbette çok uzun bir ekonomik krizin ardından sokağın duymak istediği sloganlarla Paşinyan iktidara geldi. Artık yolsuzluk olmayacağına, mutlu ve neşe içinde yaşayacağımıza söz verdi. Bu onun iktidara gelmesini kolaylaştırdı. Ancak popülizm hiçbir zaman başarılı bir gelişme için fırsat sağlamadı.
Ve bu arada, 2018'de benim bulunduğum Ağveran'da bir konferansta bile Ermeni katılımcılardan biri şöyle dedi: “Paşinyan iktidara gelirse, Dağlık Karabağ'ı kaybedeceğiz. Onun altında kesinlikle bir savaş olacak ve kaybedeceğiz.”
Şu anda Dağlık Karabağ henüz tamamen kaybolmadı ama savaş kaybedildi. Bu bir savaştır - topraklar için değil, son 30 yılda oluşturdukları devlet sistemlerinin savaşı kadar değil.
“Paşinyan'ın Ermenistan'da geleceği yok,
belki ülkeden kaçar”
Paşinyan bir erkek olsaydı, muhtemelen 11 Kasım 2020'de - üçlü ateşkes bildirgesinin imzalanmasından ve daha önce Ermenistan tarafından Azerbaycan için kontrol edilen toprakların tanınmasından hemen sonra istifa etmeliydi.
Ulusal bir yenilgiydi. Ulusal yenilginin kişileştirilmesi olarak Paşinyan, ancak istifa ederek utancı silip süpürebilir. Ancak bu tür insanlar bu tür eylemlere muktedir değildir. Çok bencil ve zayıf bir insan.
Paşinyan, kişisel niteliklerinde Aliyev'e karşı çok şey kaybeder. Paşinyan'ın zaten Ermenistan'da geleceği yok. Belki ülkeden kaçar. Belki yapacak, ama bir daha asla kahraman olmayacak. Onu sokak iktidara getirdi, yine sokak iktidardan alıp götürecek. Ancak her durumda Ermenistan uzun süreli ve öngörülemeyen bir krize girdi.
“Türkiye'nin kesinlikle Kafkasya'da
ciddi bir jeopolitik oyuncu olacak”
Ne de olsa personel kıtlığı, sosyo-ekonomik piramidin tüm seviyelerinde, hükümetin her kademesini uzun zamandır etkiliyor. En umut verici ve başarılı olanlar elbette Ermenistan'da değil, Rusya'da, Amerika Birleşik Devletleri'nde, Fransa'da ve diğer devletlerde, hatta İran'da bile büyük bir Ermeni diasporası var.
Ülke nasıl yetiştirilir? Ve Ermenilerin kendileri Ermenistan'ın başarılı ve müreffeh olmasını mı istiyor? ...
Bana öyle geliyor ki, Ermenistan'ın geleceği ancak Rusya ile çok ciddi, maksimum, hatta konfederal bir birlik içinde olabilir; çünkü 2020 sonbaharında gördüğümüz süreçler aynı zamanda Türkiye'nin çok ciddi jeopolitik emellerine de işaret ediyordu.
Hâlâ Türkiye'nin kesinlikle Kafkasya'da ciddi bir jeopolitik oyuncu olacağı ve fiilen halihazırda ciddi bir jeopolitik oyuncu haline geleceği görüşüne katılıyorum. Azerbaycan'ı belli ölçüde boyun eğdirerek, güçlü bir ordusu olmayan, ekonomisi ve istikrarlı gücü olmayan Ermenistan'a karşı daha katı taleplerde bulunabilir.
Bu, Birinci Dünya Savaşı'ndan önceki tarihin tekrarıdır.
Durum bu yönde gelişirse Ermenistan devletinin nihai ölümü olacaktır. Çok ciddi testler geliyor.
Kaynak: Pravda
