Nil Nehri üzerine inşa edilmekte olan Hedasi Barajı görüşmeleri Mısır ile Etiyopya'nın arasını açtı. Nil Nehri görüşmeleri yarıda kesilince, Sisi yönetimi ABD'nin arabulucu olması istedi, Etiyopya öneriye karşı çıktı. Etiyopya Sulama Bakanı Seleshi Bekele, "Neden yeni ortaklara ihtiyaç duyuyoruz ki? Müzakereleri belirsiz bir süre için uzatmak mı istiyor musunuz?" sözleriyle Kahire'ye sert tepki gösterdi.
Sudan, Mısır ve Etiyopya arasında Nil Nehri üzerine inşa edilmekte olan Hedasi Barajı (Rönesans Barajı) ile ilgili yürütülen müzakereler tamamlanmadan sona erdi. Kahire, 'adil ve dengeli bir anlaşmaya varılmasına katkı sağlamak' için uluslararası arabuluculuk çağrısında bulundu.
Toplantının yarıda kesilmesinin ardından Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanlığı, "Etiyopya'nın, Mısır'ın yararına olan tüm önerileri reddetmesi nedeniyle görüşmeler çıkmaza girdi." açıklamasında bulundu.
Müzakere sürecinde ne oldu?
Tartışmaların Mısır ve Etiyopya arasında alevlenmesi üzerine görüşmeler sona erdi. Taraflar karşılıklı olarak birbirini suçladı.
Doğu ve Kuzey Afrika'nın üç büyük ülkesinin sulama bakanları, 3 günlük sürecek müzakereler için önceki gün Sudan'ın başkenti Hartum'da müzakere masasına oturdu.
Etiyopya, 2011'de Nil'in iki kolundan Mavi Nil'in yatağını değiştirerek Hedasi Barajı inşasına başlamamıştı.
Afrika boynuzunda yer alan Etiyopya, devasa hidroelektrik barajından 6 bin megavatlık güç üretmek ve kıtanın en büyüğü olmak istiyordu.
Ancak inşaat, bölge ülkeleri arasında nehrin sularının paylaşımı ve kullanımı konusundaki tartışmaları yeniden gündeme getirdi.
Kahire yönetimi, Hedasi Barajı'nın Mısır'ın tek su kaynağı olan, ekonominin can damarı niteliğindeki Nil Nehri'ndeki payına muhtemel olumsuz etkilerinden ve suyu kısıtlamasından endişe ediyor.
Mısır, Etiyopya'yı suçladı
Mısır Sulama Bakanlığı Sözcüsü Muhammed el Sebai, Etiyopya'nın Hartum'daki görüşmelerde yeni öneriler sunduğunu ve bunların barajın doldurulması ve çalıştırılmasına ilişkin önceden uzlaşılan tüm noktalardan geri dönülmesi anlamına geldiğini dile getirdi.
Sebai, Etiyopya'yı 3 ülke arasında anlaşmanın imzalandığı 2015'ten bu yana müzakere sürecini engellemekle suçladı.
Bakanlık Sözcüsü, Mısır'ın 3 ülke arasında arabuluculuk yapacak uluslararası bir tarafın görüşmelere katılmasını öngören anlaşmanın 10'uncu maddesinin uygulanmasını talep ettiğine de dikkati çekti.
Sisi: Mısır, Nil Nehri üzerindeki
haklarını koruyacak
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah el Sisi, ülkesinin Nil Nehri sularıyla ilgili tüm haklarını korumak için siyasi alanda gerekli tüm önlemleri alacağını belirtti.
Hartum'da olumlu bir gelişme kaydedilmediğini belirten Sisi, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, "Mısır, tüm kurumlarıyla birlikte ülkenin Nil Nehri üzerinde sahip olduğu hakları koruyacaktır. Bu kurumlar, siyasi alanda gerekli tüm tedbirleri alacaktır." ifadesini kullandı.
Mısır Cumhurbaşkanlığı, Beyaz Saray'ın "Hedasi Barajı konusunda sürdürülebilir bir anlaşmaya varılması için yürütülen müzakerelerin desteklendiği" yönündeki açıklamasının memnuniyetle karşılandığını bildirdi. Ayrıca ABD'nin bu konuda etkin rol oynamasına ihtiyaç duyulduğu kaydedildi.
Mısır'ın arabulucu teklifine
Etiyopya'dan ret
Mısır makamları hangi ülkenin arabulucu olmasını istedikleri konusunda adres göstermedi ancak Mısır Cumhurbaşkanlığı ABD'yi işaret etti.
Ancak Etiyopya Sulama Bakanı Seleshi Bekele, Mısır'ın bu talebini reddetti.
Bekele, "Neden yeni ortaklara ihtiyaç duyuyoruz ki? Müzakereleri belirsiz bir süre için uzatmak mı istiyor musunuz?" sözleriyle Kahire'ye sert tepki gösterdi.
Sudan tansiyonu düşürmeye çalıştı
Taraflar arasındaki tansiyonu düşürmeye çalışan ve dili yumuşatan Sudan Sulama Bakanı Yasir Abbas, Etiyopya'nın barajın doldurulma süresinin 4 ila 7 yıl olmasını önerdiğini belirtti.
"Toplantılar bizim açımızdan teknik konularda çok başarılı oldu." diyen Abbas, bazı rakamlarda ve kullanılmasına izin verilen suyun alt sınırı, barajın doldurulacağı mevsim ve ay konularında ihtilaflar olduğunu aktardı.
Teknik komitenin üç ülke arasındaki anlaşmazlıkları giderecek kapasitede olduğunu ifade eden Abbas, komitenin bu sorunları gidermek için çalışmalarına devam etmesi gerektiğini dile getirdi.
Abbas, üç ülkenin Hedasi Barajı'nın doldurulması için en iyi çözümü bulmasını umut ettiğini, aksi halde Etiyopya, Mısır ve Sudan'ın bundan etkileneceğini söyledi.
Sudan Sulama Bakanı, anlaşmazlıklara rağmen büyük yol katedildiğini ve ülkelerin sulama bakanlarının görüşmeleri sürdürme konusunda anlaştığını ifade etti.
