TIMETURK | HABER MERKEZİ
İsrail işgali altındaki 'ilk kıble'de son bir haftada yaşannaları sizle riçin derledik:
14 TEMMUZ CUMA
- Sabah saat 7.30 sularında Mescid-i Aksa'da silahlı eylem gerçekleştirildiği haberi geldi. Aksa'dan çıkan üç Filistinli genç, kapıda bekleyen iki israil askerini silahla ağır yaraladı. Bir asker ise seken kurşunla hafif bir şekilde yaralandı. Eylem gerçekleştiren üç gencin ikisi olay yerinde kurşunların hedefi olurken üçüncü genç Aksa'nın içine kaçtı ve genci kovalayan israil polisleri Kubbetussahra'ya yakın bir yerde yakalayarak kurşun yağmuruna tuttu.
- İsrail polis ve askerleri Aksa'ya girerek içerideki cemaati zorla çıkardı.
- İsrail, silahlı saldırıya uğrayan iki askerin hayatını kaybettiğini duyurdu.
- İsrail İç Güvenlik Bakanı Gilad Erdan Aksa'ya gelerek olaylar hakkında polisten bilgi aldı.
- Olay sonrası israilli yetkililerden birbiriyle çelişen açıklamalar geldi. Netanyahu mevcut statükonun değişmeyeceğini belirtirken İç Güvenlik Bakanı Gilad Erdan artık Aksa'nın kontrolünün kendi ellerinde olduğunu ve Ürdün'ün hiçbir söz hakkının bulunmadığını söyledi.
- İsrail polisi, Aksa'nın ve Eski Şehir'in bütün kapılarını kapatarak girişlere yasak koydu. Cuma namazının Aksa'da kılınmasına izin vermeyeceğini duyurdu.
- Filistinliler, Cuma namazını Aksa'ya en yakın cadde ve sokaklarda eda ettiler. Cemaatin büyük bir çoğunluğu Süleyman caddesinde kıldı. Polis barikatları nedeniyle oraya gelemeyenler ise bulundukları cadde ve sokaklarda kıldılar.
- İsrailli yetkililer Filistinli teröristlerin (gençlerin) Aksa'yı kana bulayıp kutsiyetini çiğnediklerini ileri sürerek koydukları toplu yasağı savunurken Filistinliler ise gençlerin sivilleri hedef almadığını bilakis hukuksuz bir şekilde kapılarda duran ve sürekli Filistinlilere özellikle kadınlara ciddi boyutlarda sıkıntı ve zorluk yaşatan polisleri hedefe aldıklarını, yaşananların müsebbibinin yaptığı zulümler nedeniyle israilin kendisi olduğunu ve bu eylemi kesinlikle meşru gördüklerini belirttiler.
- İsrail, Kudüs müftüsü Şehy Muhammed Hüseyni tutukladı.
- İsrail, yeni bir karar alıncaya kadar Aksa'nın ibadete açılmayacağını açıkladı.
- İsrail askerleri, Aksa'da çalışan bütün görevlileri ve bekçileri Aksa'dan zorla çıkararak tutukladı ve ikindi ezanının okunmasına izin vermedi.
- Filistinliler ikindi, akşam ve yatsı namazlarını cadde ve sokaklarda kıldılar.
- (Ankara) Dışişleri Bakanlığından konuya ilişkin açıklama yapıldı. Yazılı açıklamada Haremi Şerif'te meydana gelen olaydan ve can kayıplarından üzüntü duyulduğu belirtildi. "İsrail'in işgal altında tutmakta olduğu Doğu Kudüs'teki başta Harem-i Şerif olmak üzere dini mekânların kutsiyetine ve tarihi statüsüne saygı gösterilmesinin insani ve hukuki gereklilik olduğunu hatırlatırız. Bu çerçevede Harem-i Şerif'in, olay sonrasında İsrail tarafından uygulamaya konulan giriş yasağı derhal kaldırılmak suretiyle ibadete açılması ve sükûnetin bir an önce sağlanması gerekmektedir" denildi.
- Filistin hükümetinin başkanı Abbas, üç gencin Aksa'nın kapısında gerçekleştirdiği eylemi kınadı ve Netanyahu hükümetinden namaz kılanlar için Aksa'nın kapılarını açmasını talep etti.
- Katar Dışişleri bakanlığı uluslararası topluma, Aksa'daki hukuksuzluğun önüne geçilmesi için sorumluluk alma çağrısında bulundu.
- 'Dünya Müslüman Alimler Birliği Kudüs Komitesi', 'Yurt Dışındaki Filistinli Alimler Heyeti' ve 'Kudüs Emanetimdir' kurumlarının ortaklaşa düzenlediği ve 15 ülkeden yaklaşık 200 din adamının katılımıyla İstanbul'da gerçekleşen 'Davetçiler ve Hatiplerin Aksa Buluşması'nda Kudüs'ü savunmanın her Müslümanın görevi olduğunu vurgulandı.
- Ankara'da AGD'nin düzenlediği protesto gösterisi ile İsrail'in Aksa'ya yönelik hukuksuzlukları ve koyduğu toplu yasak kınandı.
- Netanyahu hükümeti Pazar gününe kadar Aksa'nın kapalı kalmasını kararlaştırdı.
- Kudüs müftüsü kefalet karşılığı serbest bırakıldı.
Kurşun yağmuruna tutulan Filistinli genç, şehit düştüğü yerden İsrailli yetkililer tarafından alındı. Cenazesinin ailesine teslim edildiği yönünde herhangi bir bilgi yok:
15 TEMMUZ CUMARTESİ
- İsrail, Aksa Müdürü Şehy Ömer el-Kisvânî'nin gece 02.15'de Aksaya girmesine izin verdi. Şehy Ömer içeride gördüklerini şöyle açıkladı: "Olukça acı bir görüntü vardı. İçeride Aksa bekçilerinden sadece üç görevli vardı ve onlarda bir odada tutuklu tutuluyorlardı. İsrail askerleri kapalı alanlardaki her şeye zarar vermiş. Aksanın birçok yerini ve belgelerini tahrip etmiş."
- İsrail'in koyduğu yasağın devam etmesi nedeniyle Filistinliler ikinci günde sabah ve diğer vakit namazlarını Aksa'ya en yakın sokaklarda eda ettiler.
- İslami Heyet Kudüs'te toplantı düzenledi. Kudüslü müftü ve alimler bütün Arap ve İslam alimlerine çağrıda bulunarak Aksa'ya sahip çıkmalarını istediler. Toplantıda, uluslararası geçerli olan bütün kanunların israil tarafından çiğnendiği belirtilerek Aksa'daki yetki durumunun değişmemesi ve mevcut statünün devam etmesi gerektiğini vurduladılar. Ayrıca İsrailli polislerin önemli evraklara ve asırlık el yazması eserlere zarar verip içeriye casus cihazlar yerleştirmelerinden korktuklarını ifade ettiler.
- Katar, Kuveyt ve Ürdün'den İsrail'in Aksa'yı kapatmasına sert bir dille kınama geldi.
- Ürdünlüler Aksa'nın kapatılmasını protesto etmek için geniş katılımlı bir yürüyüş düzenlediler.
- Ürdün hükümeti, Aksa'nın acilen açılmasını istedi.
- Netanyahu hükümeti Pazar günü Aksa'yı kademeli olarak açacağını duyurdu.
16 TEMMUZ PAZAR
- Filistinli Müslümanlar, sabah namazını Aksa kapılara en yakın yerlerde kıldılar.
- İsrail Aksa'yı öğleyin saat 14.00'de açacağını duyurdu.
- Sabah saatlerinde İsrailli görevliler Aksa'nın kapılarının önlerine metal arama dedektörleri kurmaya başladılar.
- Kapatılmasının üzerinden tam iki gün geçmesinden sonra öğleyin önlerine elektronik arama cihazları yerleştirilmiş bir şekilde Aksa'nın kapılarından Esbat, Nazır ve Silsile olmak üzere sadece üç kapı açıldı. İki gün sonra ilk defa öğle ezanı semalara yükseldi. 1967'den sonra ilk defa 10 namaz vakti ezanları Aksa'da okunmamış oldu.
- İsrail, Babu Esbat hariç diğer kapıların anahtarlarını Vakıflar idaresine teslim etti ancak Vakıflar İdaresi yetkililerinin Aksa'nın kapalı kapılarını açmalarına izin vermedi.
- Kudüs Müftüleri ve Aksa görevlileri, elektronik kapılardan geçerek Aksa'ya girmeyi protesto ederek namazlarını Esbat kapısının önünde kıldılar. "Aksa'nın aynı yerde iki değil bir kapısı var ve biz vakarımızla sadece ondan geçeriz" açıklamasında bulundular. Yerli yabancı tüm Müslümanlardan da elektronik kapılar kaldırılıncaya kadar ibadet amaçlı Aksa'ya girmemelerini istediler.
- Kudüs eski Müftüsü İkrime Sabri başta olmak üzere müfü ve imamlar, İsrailin hukuksuzluğuna boyun eğip elektronik cihazlardan Aksa'ya girmenin caiz olmadığını ilan ettiler.
- Filistinli Müslümanlar ikindi vakti bir cenaze ile Esbat kapısından girme teşebbüsünde bulundular. İsrail polisi ise güç kullanarak cenazenin girdirilmesine izin vermedi ve girişleri engellemek için orada bulunanlara saldırdı.
- İsrail polisleri gün içinde iki kez Esbat kapısı önünde bekleyenlere (Mu'tasîmûn) joplarla saldırdı.
- İsrailli yetkililer yeniden silahlı olayların olmaması için elektronik kapıların gerektiğini iddia ederken Filistinli yetkililer ise elektronik kapıların varlığını kabul etmenin Aksa'nın egemenliğini İsrail'e vermek anlamına geleceğini, oysa Aksa'nın egemenliğinin İsrail'in elinde olmadığını vurguladılar.
17 TEMMUZ PAZARTESİ
- Filistinli Müslümanlar elektronik kapılardan geçmeyi reddettikleri için beş vakit namazlarını kapılara en yakın caddelerde kıldılar.
- Fanatik Yahudiler, polis ve özel kuvvetler eşliğinde günlük baskınlarını gerçekleştirdiler.
- Kudüs Müftüsü, Aksa Müdürü gibi yetkililer kapılardan geçerek namaz kılmanın, ibadet amaçlı Aksa'ya girmenin caiz olmadığını yinelediler. Şehy İkrime kapı önlerinde kılınan namazın da içeride kılınan namazın sevabıyla aynı olacağını söyledi.
- Bazı Filistinli yaşlılar elektronik kapılardan geçmeden Aksa'ya girmek için ısrar ettiler. Bir kaçı muvaffak olarak içeri girebildi.
- İbadet etme amaçlı olmadan, sadece içerideki durumu görmek için birçok Filistinli namaz vakti dışında Aksa'ya girdiler. İçeride gördükleri manzara yüreklerini parçaladı.
- Ürdün hükümeti İsrail'den elektronik kapıların acilen sökülmesini istedi.
18 TEMMUZ SALI
- Müslümanlar beşinci günde de namazlarını kapı önlerinde kıldı.
- İsrail polisi ve özel güvenlik güçleri, sabah 7.30'da Megaribe kapısını açarak fanatik Yahudilerin baskın düzenlemelerini sağladı.
- Kudüs İslami Vakıflar İdaresi, Mescid-i Aksa'ya yaklaşık 155 fanatik Yahudi'nin İsrail polisi eşliğinde baskın düzenlediğini duyurdu.
- El-Halil kentinde bir Filistinlinin, kontrol noktasına araçlı saldırı girişiminde bulunduğu iddia edildi. O Filistinli açılan ateş sonucu öldürüldü.
- Hamas Hareketi Sözcüsü Berhum, öldürülen Filistinli ile ilgili olarak "Şehit Hirbavi, temiz kanıyla, Kudüs için ve Mescid-i Aksa'yı savunmak amacıyla öfke operasyonlarının ilkini gerçekleştirmiş oldu" dedi.
- Mescid-i Aksa Hatibi Şeyh İkrime Sabri, İsrail polisinin Haremi Şerif'in Aslanlı Kapı bölgesinde yatsı namazından sonra cemaate yaptığı müdahalede plastik mermiyle vuruldu.
Şeyh İkrime Sabri:
19 TEMMUZ ÇARŞAMBA
- Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Mehmet Görmez, Mescid-i Aksa Hatibi Şeyh İkrime Sabri'nin İsrail askerlerince gerçekleştirilen saldırıda yaralanmasıyla ilgili sosyal paylaşım sitesi Twitter üzerinden açıklama yaptı.
- Kudüs İslami Vakıflar İdaresi, 36 kişiden oluşan fanatik bir Yahudi grubun İsrail polisi eşliğinde Mescid-i Aksa'ya baskın düzenlediğini duyurdu.
- Mısır yönetimi İsrail'e Mescid-i Aksa'daki gerginliği daha fazla tırmandırmaması uyarısında bulundu.
- Kudüslü alimler, İsrail'in Mescid-i Aksa'nın kapılarına yerleştirdiği metal arama dedektörlerini kaldırmaması halinde, Filistinlileri, protesto için cuma namazını mescidin kapılarında ve çevresinde kılmaya çağırdı.
- Mescid-i Aksa'da cuma günü silahlı saldırı düzenleyerek 2 İsrail polisini öldürdükleri iddiasıyla vurularak öldürülen İsrail vatandaşı 3 Filistinlinin yaşadığı şehir olan Ummul Fehim, altı gündür polisin yoğun baskısı altında. Şehirde, kanunsuz aramalar, ev baskınları, sokak kontrolleri sürüyor.
- Knesset, İsrail'in Doğu Kudüs'ten çekilmesini engelleyen yasa tasarısının ilk okumasını onayladı.
- İsrail'in Mescid-i Aksa'ya girişlerinde Müslümanlara getirdiği kısıtlamalar, Batı Şeria'nın Ramallah kentinde yüzlerce kişinin katıldığı bir yürüyüş ile protesto edildi.
- Kuveyt Meclis Başkanı Ganim, İsrail'in Mescid-i Aksa'ya yönelik ihlallerini görüşmek üzere Arap Parlamentosu'nu olağanüstü toplantıya çağırdı
- Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) yetkilileri, uluslararası camia, Arap ve İslam dünyasına 'acil' notasıyla, İsrail'in Kudüs ve Mescid-i Aksa'da yaptığı ihlalleri durdurma adına müdahalede bulunmaları için bir mektup gönderdi.
- BM Genel Sekreter Sözcü Yardımcısı Haq "Kudüs'te kutsal mekanların bulunduğu bölümde ibadet özgürlüğünü engelleyecek adımlar atılmasından kaygı duyuyoruz" dedi.
20 TEMMUZ
- Yahudi yerleşimciler gruplar halinde Mescid-i Aksa'nın avlusuna baskın düzenledi.
- İsrail iç istihbaratı ve ordusunun Mescid-i Aksa'da devam eden gerginlikten endişeli olduğu ve Başbakan Binyamin Netanyahu'ya "tansiyonu düşürmesi" tavsiyesinde bulunduğu bildirildi.
- İsrail askerlerinin işgal altındaki Batı Şeria'nın çeşitli bölgelerinde 12 Filistinliyi gözaltına aldığı bildirildi.
- İsrail askerlerinin Batı Şeria'da "askerlere bıçaklı saldırı girişiminde bulunduğu" iddiasıyla bir Filistinliyi vurarak öldürdüğü bildirildi.
