Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, Paris İklim Anlaşması sonrasında Türkiye'nin Yeşil İklim Fonu'ndan ve diğer teşviklerden yararlanmasına ilişkin girişimlerle ilgili değerlendirme yaptı.
"BİZİ GELİŞMİŞ ÜLKELER STATÜSÜNE SOKMUŞLAR"
Türkiye'nin anlaşmaya taraf olduğunu anımsatan Özhaseki, “Türkiye olarak sera gazı emisyonlarında yüzde 21 azalma taahhüt ettik. Ancak anlaşmayı Meclise getirmedik. Çünkü bizi gelişmiş ülkeler statüsüne sokmuşlar. Bu halde para vereceksiniz fakat hiçbir şekilde, Yeşil İklim Fonu'ndan finans alamayacak, teknolojiden istifade edemeyeceğiz” dedi.
"İTİRAZ EDERİZ"
Özhaseki, Avrupa'daki "Çevre Bakanları Toplantısı"na gittiğinde, "Siz, hala bizi kalkıp da 'yardım edecek ülkeler' sınıfına atıyorsanız, biz buna itiraz ederiz, hem de yüksek sesle itiraz ederiz. Bir an önce durumumuzu düzeltin yoksa Meclise getirmiyoruz" diye defalarca söylediğini aktardı.
MECLİS'E GETİRMEYİZ
Almanya'nın Bonn şehrinde Paris Anlaşması'nın neticelerinin değerlendireceği BM İklim Değişikliği Taraflar Konferansına katılacaklarına işaret eden Özhaseki, şunları kaydetti:
"Çok sert bir şekilde defalarca bunu ilan ettiğim için, orada herhalde 10 kadar ülkenin çevre bakanları görüşmek için randevu talebinde bulunmuşlar. Gidip tek tek bunları bir daha yüzlerine anlatacağız, haklılığımızı söyleyeceğiz. Ya bizi yardım alacak ülkeler sınıfına sokacaklar ya da anlaşmayı Meclis'e getirmeyeceğiz. Anlaşma bizim için boşta kalacak, bunu çok net ilan ettik."
PARİS İKLİM ANLAŞMASI ve TÜRKİYE'NİN DURUMU
Paris Anlaşması'nda ülkeler gelişmiş ve gelişmekte olan kategorilerine göre ayrılmadığı için Türkiye 'nin hangi grupta olduğu 25 yıldır belirsiz. 1992 yılında Batılı müttefikleriyle birlikte hareket eden Türkiye, tüm OECD ülkeleri gibi Sözleşme'de hem Ek I hem de Ek II ülkesi olarak yer almıştı. Türkiye'nin bu durumu, iklim değişikliğiyle mücadele yolunda önlemler alması ve gelişmekte olan ülkelere finansman sağlaması gerektiği anlamına geliyordu. 2001 Fas 'ta yapılan toplantıda, Türkiye'nin kendi başvurusu üzerine geçiş ülkesi sayılarak Ek II'den çıkarılmış ve diğer Ek I ülkelerinden farklılaştırılmasını sağlayan “özel koşullar” ibaresi eklenmişti.
Türkiye'nin mevcut iklim rejiminde, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'ndeki yükümlülükler sebebiyle Paris Anlaşması'nın en önemli mekanizmalarından biri olan Yeşil İklim Fonu'na erişimi bulunmuyor. Ancak Türkiye gelişmekte olan bir ülke olduğu gerekçesi ile Yeşil İklim Fonu ve benzeri iklim finansmanı mekanizmalarına ulaşmak istiyor.
Global Environmental Facility'den 2010'da (Küresel Çevre Fonu -GEF) finansman alma hakkı elde eden Türkiye, Paris Anlaşması'nın (henüz etkin bir başarıya ulaşmamış) finansman mekanizması olan Green Climate Fund'dan (Yeşil İklim Fonu) finansman desteği talep ediyor.
Bu şartlar altında ise Türkiye'nin Paris İklim Anlaşması'nda gelişmiş ülkeler statüsüne dahil edildiği Çevre Bakanı Özhaseki'nin açıklaması ile ortaya çıktı.