Kongre Üyeleri'nden Pompeo'ya Dağlık Karabağ Çağrısı ABD'de her iki partiden 49 Kongre üyesi, Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki çatışmalara ilişkin endişelerini Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'ya iletti. Kongre üyeleri, “Türkiye'nin dahil olmasıyla daha geniş bir bölgesel çatışma riskinin arttığını” belirtti.
Temsilciler Meclisi'nin hem Cumhuriyetçi hem Demokrat Partili üyeleri, Mike Pompeo'ya hitaben kaleme aldıkları mektupta, Dışişleri Bakanlığı'na, “gerilimin düşürülmesi ve tarafların barışçı bir şekilde diplomatik sürece yeniden dönmeye ve uzun süredir devam eden çatışmayı çözmeye teşvik edilmesi için somut adımlar atma” çağrısında bulundu.
“Saldırı planlı bir askeri operasyon”
Kongre üyeleri mektupta, Azerbaycan toprağı olan ancak Ermenistan hükümetinin desteklediği ayrılıkçıların kontrolunda bulunan Dağlık Karabağ bölgesinin Ermenice ismini kullandı.
Mektupta, “Azerbaycan geçen hafta sonu Artsakh'a yönelik son yıllardaki en ciddi saldırısını başlatmış ve bunun sonucunda yaşanan çatışma her iki tarafta da ciddi kayıp ve hasara yol açmıştır. Bu adım Cumhurbaşkanı Aliyev ve rejiminin Artsakh ve Ermenistan'a yönelik gittikçe dozu artan düşmanca söyleminin bir devamıdır. Azerbaycan Savunma Bakanı bu yıl başlarında Ermenistan'ın nükleer santralını vurma tehdidinde bulunmuştur. Son eylemin koordineli bir şekilde yapılmış olması saldırının sınırdaki temas hattında daha önce yaşanan çatışmalar ve keskin nişancı ateşinden farklı olduğunu, son saldırının planlı bir askeri operasyon olduğunu açık bir şekilde göstermiştir” ifadeleri yer aldı.
Mektupta Türkiye vurgusu
Mektupta, “Azerbaycan'ın Türkiye'den maddi destek ve cesaret alıyor olması endişeleri daha da arttırmaktadır. Türkiye'nin dahil olması, insani açıdan bir felakete yol açacak ve ABD'nin önemli ulusal güvenlik çıkarlarına zarar verecek uzun süreli bir bölgesel çatışma riskini arttırmaktadır” denildi.
“Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ'a yönelik yeniden saldırı başlatması ve bölgede Ermenistan'la daha büyük bir çatışmaya dönüşmesi riskine ilişkin derin endişemizi ifade etmek için yazıyoruz. Yönetimden gerilimin azaltılması, çatışmaların sona erdirilmesi ve Azerbaycan'ın saldırgan adımlardan kaçınmasını sağlamak için eldeki tüm diplomasi araçlarını kullanmasını istiyoruz” ifadeleri kullanıldı.
“ABD'nin denge politikası başarısız olmuştur”
Son çatışmaların ABD'nin Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki denge politikasının başarısız olduğunun kanıtı olduğunu savunan Kongre üyeleri, “ABD ve Minsk Grubu üyeleri çok uzun süre Ermenistan ve Azerbaycan arasında yanlış bir denge kurmuştur. Azerbaycan savaş tehdidinde bulunmakta ve temas hattının izlenmesi konusunda anlaşmaya yanaşmamaktadır” diye yazdı.
Kongre üyeleri mektupta, ABD'nin Azerbaycan'a son yıllarda milyonlarca dolar tutarında askeri yardımda bulunduğu; ancak Aliyev hükümetini askeri adım atmaktan ya da insan hakkı ihlallerinden alıkoyamadığını ya da alıkoymaya istekli olmadığını belirtti. ABD'nin şimdiye kadar uyguladığı politikanın başarısız olduğunu savunan Kongre üyeleri farklı bir politika benimsenmesi gerektiğini kaydetti.
“Azerbaycan'ın saldırısı kınansın, Türkiye ile diyaloğa geçilsin”
Kongre üyeleri ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan:
- Azerbaycan'ın saldırısının kınanmasını, itidalli davranmaması halinde ABD'nin bu ülkeye yardımının sorgulanacağı mesajının verilmesini,
- Aliyev hükümetine Dağlık Karabağ ve Ermenistan'a yönelik saldırgan güç kullanımına son vermesi çağrısı yapılmasını;
- Güvenlik ve statü sorunlarının yalnızca barışçı yollardan çözülmesi amacıyla, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) bünyesindeki Minsk Grubu ile çalışılmasını,
- Türkiye ile üst düzeyde diyaloga geçilerek Azerbaycan'ın son eylemlerinin teşvik edilmesinin barış ve bölgesel istikrara zarar verdiği mesajının verilmesini istedi.
Cumhuriyetçi Senatörlerden yazılı açıklama
Senato Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Idaho Senatörü Jim Risch, Senatör Marco Rubio, Senatör Rob Portman ve Ron Johnson, Perşembe günü yaptıkları yazılı açıklamada, “Ermenistan ve Azerbaycan arasında Dağlık Karabağ bölgesi konusunda yaşanan çatışmaların hızla tırmanması son derece endişe verici. Ne yazık ki son beş gündür, her iki taraf da istenmeyen kayıplar verdi. Çatışmada rol alan tüm bölgesel güçler, saldırgan ve çatışmayı tırmandıran eylemlerine son vermeli ve tüm tarafları müzakere masasına getirmek için çaba sarf etmeli” dedi.
Cumhuriyetçi senatörler, “Kuzey Makedonya ve Yunanistan arasında yapılan Prespa Anlaşması ve son dönemde İsrail ile Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn arasındaki barış anlaşmaları, barışçı müzakerelerin bütün hakların hayatlarına yararlı olacak çözümleri getirebileceğini göstermiştir” ifadelerini kullandı.
Açıklamada, “Ermenistan ve Azerbaycan arasında usun süredir devam eden çatışmanın askeri çatışmalar yerine siyasi diyalogla çözülmesi gerektiği belirtildi. Hem Ermenistan hem de Azerbaycan şiddete son vermeli ve uzun süredir devam eden bu anlaşmazlığın çözümü için AGİT bünyesindeki Minsk Grubu sürecine dönmelidir” denildi.
Kaynak: VOA