Hac'da yaşananlarla ilgili değerlendirmelerde bulunan Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez, "Çünkü Peygamber efendimiz bu ibadeti hayatında bir kez yaptı. Ben inanıyorum ki üç kez yapsaydı şimdi biz daha kolay yapıyor olacaktık ama bir kez yaptığı içinde nerede ikamet ettiyse, nerede konakladıysa, nerede gecelediyse, nerede nasıl hareket ettiyse, herkes öyle hareket etmek istiyor." dedi.
"İRAN'IN SÖYLEDİĞİ SAYI ABARTILI"
AA Editör Masası'nda soruları yanıtlayan Görmez, İran'ın "Mina'da 4 bin 700 kişi vefat etti" iddiasına ilişkin açıklamalarda bulundu. Diyanet İşleri Başkanı Görmez, "O sayı abartılı... Ancak sadece İranlı vefat eden hacıların sayısı ilan edildiğinde sadece 48 idi ama şimdi 400'ü aşkın. Başka hiçbir ülke hacılarını kendi ülkesine istemedi. Herkes orada defnetti. Ama İran kendisi bizzat hacılarını uçakta kendi ülkesine taşımak istediği için o sayı öyle ortaya çıktı" diye konuştu.
"İZDİHAMLA İLGİLİ BİR RAPOR HAZIRLADIK, BİTİRMEK ÜZEREYİZ"
Mina'daki izdihamın ardından Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından komisyon oluşturulduğunu ifade eden Görmez, "Olayın yaşandığı yerde bir komisyon marifetiyle bir heyet oluşturarak, görgü tanıklarını bizzat dinledik. Bir rapor hazırladık ve bitirmek üzereyiz. Onu hem Suudi Arabistan makamlarına vereceğiz hem de kendimiz de bunu Hac Bakanlığı ile ayrıca paylaşacağız" ifadesini kullandı.
Diyanet İşleri Başkanlığı'nın Hac organizasyonundaki başarısına ilişkin Görmez, organizasyon şeklinde, eğitimde ve ibadetin ruhsatı konusunda devrim sayılabilecek değişiklikler yaptıklarını söyledi.
Görmez, organizasyon şekilleri hakkında bilgi vererek, 40'ar kişilik heyetler oluşturduklarını, her heyetin başına mutlaka bir erkek bir de kadın din görevlisi verdiklerini, her 200 kişinin başına da bir kafile başkanı verdiklerini bildirdi. Hacca gitmek için kayıt olan kişilere eğitim verildiğini ve Hacca hazır hale getirildiklerini vurgulayan Görmez, bu eğitimin havaalanında, uçakta devam ettiğini dile getirdi.
"ORGANİZASYON ŞEKLİMİZ DÜNYAYA ÖRNEK"
Genel olarak hacıların yaşlı olduğunu ve bunun için tek başına bırakmayıp, gruplar halinde organizasyonlar gerçekleştirdiklerine dikkati çeken Görmez, şöyle devam etti: "Bu pek çok kolaylığı beraberinde getiriyor, hacılarımızın zor durumda kalmamasını sağlıyor. Bu organizasyon şeklimiz, dünyaya örnek gösterdiğimiz bir şekil oldu, Malezya, Endonezya bizi örnek aldı. Suudi Arabistan bunu gördüğü için kendisine giden her ülkeye ricada bulunuyor, diyor ki 'Lütfen Diyanet İşleri Başkanlığının bu ibadeti nasıl yaptırdığını öğrenin ve siz de öyle yapın' diyor. Bu organizasyon şekli, bu şekilde bütün dünyada yayıldı. Din İşleri Yüksek Kurulunun özellikle ibadetin ruhsatlarından istifade etmek için bundan yıllar önce Mina'da geceleme şartını ortadan kaldırmış olması, bugünden bakıldığında çok önemli bir devrim denilebilecek bir karardı. Müzdelife'de geceleme şartını ortadan kaldırmış olması, gündüz zeval vaktinde şeytanı taşlama şartını kaldırmış olması, bütün dünya milletlerinden önce bizim alimlerimizin bu kararı vermiş olmasının bugün ne kadar isabetli bir karar olduğunu görüyoruz."
"PEYGAMBER EFENDİMİZ BU İBADETİ HAYATINDA BİR KEZ YAPTI, EĞER 3 KEZ YAPSAYDI..."
Görmez, "Haccın olmazsa olmaz" olduğuna işaret ederek, şu ifadeleri kullandı: "Bu fıkıh konusu aynı zamanda, haccın bir olmazsa olmazları var. Rükünleri bir de ruhsatları var. Çünkü Peygamber efendimiz bu ibadeti hayatında bir kez yaptı. Ben inanıyorum ki üç kez yapsaydı şimdi biz daha kolay yapıyor olacaktık ama bir kez yaptığı içinde nerede ikamet ettiyse, nerede konakladıysa, nerede gecelediyse, nerede nasıl hareket ettiyse, herkes öyle hareket etmek istiyor. Fakat bizim alimlerimiz dediler ki, 'Burada bir zorluk var, eskiden buraya 100 bin, 200 bin kişi geliyordu ama şimdi milyonlar geliyor, bu milyonların aynı anda Mekke'yi terk edip, Mina'da gecelemesi mümkün değil.' Yani nitekim birkaç sene, gece sabaha kadar arabalarında bekleme zorunda kaldılar, Mina'ya ulaşamadılar. Tüm bu hacılar, Müzdelife'ye eğer 'biz sabahı bekleyeceğiz' diye karar verirlerse Arafat'takiler gelemez. Yani bize tahsis edilen mekan dar bir mekan, o zaman Arafat'ta vakfeye duran ve Müzdelife'ye gelmeyi bekleyen kardeşlerimizin asıl ibadetlerini önlemiş oluruz."
Hac ibadetinin amacı, konusu üzerinde de durduklarını aktaran Görmez, "Sadece günah çıkarmaya gittiğiniz bir ibadet olmaktan haşa çıkarıp bunu bizim bireysel hayatımızı, toplumsal hayatımızı inşa eden, bize ruh veren, gerçekten o deruni dünyamıza yolculuk yapma imkanı sunan, bir ibadet olması içinde ayrıca eğitimlerimizin de şeklini değiştirmekle uğraşıyoruz ama bunu henüz tam olarak başarabilmiş değiliz." dedi.
