Cundullah nedir?

Cundullah, Türkçe "Allah'ın askerleri" anlamına gelen, 2003 yılında kurulmuş, İran'ın güneydoğusunda faaliyet gösteren ve İran'da yaşayan Sünni Müslümanlar'ın hakları için mücadele ettiğini bildiren bir örgüttür.

ÖRGÜTÜN POPÜLERLİK KAZANMASI 

Özellikle ülkenin doğusundaki, Belucistan'ın İran'da kalan kısmında, yani Batı Belucistan'da faaliyet gösteren örgüt adını 2005'te Zahidan'da Mahmud Ahmedinejad'ın konvoyuna düzenlenen bombalı saldırıyla duyurdu. Saldırıda bir koruma ölürken diğerleri de yaralandı. Cundullah örgütünün lideri Abdulmelik Rigi, Şubat ayında yakalandı ve 20 Haziran 2010 tarihinde İran tarafından idam edildi. 

İran hükümeti  silahlı 700 ila 2000 üyesinin olduğu tahmin edilen örgüte çeşitli ülkelerin yardım sağladığını iddia etmiştir.

CUNUDULLAH'IN EYLEMLERİ

 Ahmedinejad'ın konvoyuna düzenlenen saldırı dışında örgüt bir çok saldırı eylemi gerçekleştirmiştir. Eylemlerine İran devletinin önemli unsurlarından olan Devrim Muhafızları Ordusu’na ve sivillere karşı intihar saldırıları düzenleyerek başlayan Cundullah 17 Mart 2006 tarihinde Tasuki şehrinde bombalı saldırı gerçeklleştirmiş ve 22 kişi hayatını kaybetmiştir. 13 Mayıs 2006’da Zabol-Zahedan Demiryolu Hattı’na yapılan saldırıda 20 kişi ölürken, İran güvenlik güçleri Cundullah’ı suçlamış, Ancak Cundullah lideri Rigi BBC İran’a yaptığı açıklamada saldırıyı üstlenmediklerini belirtmiştir. 14 Şubat 2007’de Devrim Muhafızları’na karşı yapılan saldırıda ise 18 asker ölmüştür. 19 Ağustos 2007’de 21 tır şoförü kaçırılmıştır. Aralık 2008’de kaçırılan 16 İran polisi daha sonrasında serbest bırakılmıştır. Aynı ay yapılan intihar saldırısında 4 İran polisi yaşamını yitirmiştir.

Örgütün en büyük eylemlerinden birisi olan ve İran Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden kısa bir süre sonra gerçekleştirilen eylemde Cundullah mensupları Zahedan’daki en büyük Şii Camisi olan Ali İbn Ebu Talib Camisi’ne intihar saldırısı yaparak 25’ten fazla kişinin ölümüne ve 120’den fazla kişinin yaralanmasına sebep olmuştur. 18 Ekim 2009’da Sarbaz’daki Şii-Sünni dayanışma konferansına karşı yapılan intihar saldırısında ise İran Kara Kuvvetleri Komutan Yardımcısı Tuğgeneral Nour Ali Shoustari ile birlikte 42 kişi ölmüştür. Örgüt son eylemini ise idam edilen liderleri Rigi’nin intikamını almak amacıyla 16 Temmuz 2010 günü gerçekleştirmiştir. İki farklı terörist tarafından İntihar saldırısı şeklinde gerçekleştirilen bu eylemde 27 kişi can vermiştir

CUNDULLAH'IN TEMEL İDEOLOJİSİ VE AMACI 

Kendilerini zaman zaman İran Halk Direniş Örgütü olarak da adlandıran Cundullah'ın temel argümanı İran’da Sünnilerin asimile edildiği düşüncesinden yola çıkar. Örgüt lideri Abdulmelik Rigi 2008 yılında katıldığı bir televizyon programında “İran’dan tek isteğimiz bizim de vatandaşları olduğumuzu anlamasıdır” demiştir. Cundullah, İran’da Sünnilerin, Şiilere nazaran yeterli haklara sahip olmadığı, baskı görerek birçok dışlanmışlığa maruz kaldıklarını söyleyerek, bu zulme dur demenin sesi olduklarını dile getiiriken İran Hükümeti örgütün din savaşı vermek istediğini, Sünni İslam’ı yayma çabasında olduğunu ve El Kaide uzantılı olduğunu ileri sürmektedir. 

CUNDULLAH'IN KÜRESEL ÖNEMİ

Cundullah; İran, Pakistan ve Afganistan arasında bölünmüş olan ve Hint Okyanusu’na kıyısı olması ve Hürmüz Boğazı’na yakın olması sebebiyle  stratejik olarak büyük öneme sahip Belucistan bölgesinde aktif olduğu için uluslararası bir pozisyona sahiptir. Çin, geliştirdiği İnci Şeridi Stratejisi ile Gwadar’dan Güney Çin Denizi’ne uzanan stratejik limanlar inşa ederek ABD’nin enerji yolları hâkimiyetine karşı bir alternatif oluşturmayı ve enerji güvenliğini sağlamayı amaçlamaktadır.   Çin’in bölgedeki yükselişi ABD tarafından istenmediği için Cundullah'ın  ABD tarafından dolaylı olarak desteklendiği iddia edilmektedir. 

Orta Asya’ya doğalgaz ulaştırma açısından ayrı bir öneme sahip olan Sistan–Belucistan bölgesi, İran istihbaratının ilgi odağı haline gelmiştir. Çin, Hindistan ve Pakistan’la doğal gaz üzerine yapılan anlaşmaların hayata geçirilmesinde boru hatlarının güvenliği ve dolayısıyla bölgenin terörist gruplardan arındırılması önemlidir.