Çetinkaya, "Enflasyon Raporu 2016-III"ün tanıtımı amacıyla düzenlenen toplantıda yaptığı sunumda, enflasyon tahminlerinde gıda, enerji ve ithalat fiyatlarının önemli rol oynadığına işaret etti.
Petrol ve ithalat fiyatlarında Nisan Enflasyon Raporu dönemine göre bir miktar yükseliş bulunduğunu ifade eden Çetinkaya, adı geçen rapor varsayımlarına göre hem ham petrol fiyatları hem de ABD doları cinsinden ithalat fiyatlarının yukarı yönlü güncellendiğini anımsattı. Çetinkaya, "Nisan Enflasyon Raporu'nda ham petrol fiyatının 2016 yılında 40 ABD doları olacağını var saymıştık. Şimdi bu var sayımı 44 ABD dolarına yükselttik. Ayrıca ortalama ithalat fiyatlarının yıllık yüzde değişimine dair varsayımımızı da 2016 yılı için 0,4 puan yukarı yönlü güncelledik." diye konuştu.
Gıda fiyatlarında yılın ilk çeyreğinde, işlenmemiş gıda grubu kaynaklı çok belirgin bir düşüş görüldüğünü kaydeden Çetinkaya, bu düşüşün yerini ikinci çeyrekte yükselişe bıraktığını, yine de gıda enflasyonu patikasının haziran itibarıyla Nisan Enflasyon Raporu'nda öngörülen patikaya yakın gerçekleştiğini aktardı. Yakın dönemde işlenmemiş gıda fiyatlarında gözlenen yukarı yönlü hareketlenmenin temmuzda gıda enflasyonunun belirgin şekilde yükselmesine neden olacağını belirten Çetinkaya, ilerleyen dönemde ise gıda fiyatlarında aşağı yönlü bir düzeltme yaşanacağını öngördüklerini bildirdi.
Murat Çetinkaya, şöyle konuştu:
"2016 yılı sonunda gıda fiyatları enflasyonunun bir önceki rapor dönemine kıyasla daha düşük gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. Bunda Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme Komitesi, kısaca Gıda Komitesi kapsamında alınan tedbirlerin ve ayrıca turizm kaynaklı gıda talebindeki dönemsel azalışın rol oynadığını söylememiz mümkündür. Bu çerçevede 2016 yılı için gıda enflasyonu varsayımımızı Nisan Enflasyon Raporu'ndaki yüzde 9 seviyesinden yüzde 8 seviyesine güncelledik. 2017 yılı için varsayımımızı yüzde 8 olarak korumayı tercih ettik."
Çetinkaya, orta vadeli tahminler üretilirken vergi ayarlamalarının ve yönetilen/yönlendirilen fiyat değişikliklerinin enflasyon hedefi ve otomatik fiyatlama mekanizmalarıyla uyumlu olacağı bir görünüm varsaydıklarını söyledi.
Maliye politikasının orta vadeli duruşu için 2016-2018 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program projeksiyonları temel aldıklarını belirten Çetinkaya, asgari ücrette 2016 yılı başında yapılan artışın üretici maliyetlerine, toplam talebe ve enflasyona yansımalarını da yakından takip ettiklerini bildirdi. Çetinkaya, "Temmuz ayında tütün ürünlerinde sınırlı bir maktu vergi artışına karşın firmaların, maliyet artışı sebebiyle yüksek oranla bir fiyat ayarlamasına gittiğini gözlemledik." diye konuştu.
- "Kırmızı et konusundaki çalışmalar öne çıktı"
TCMB Başkanı Çetinkaya, gıda fiyatlarındaki artış oranlarını makul düzeyde tutmak, fiyat oynaklıklarını gidererek fiyat istikrarına katkı vermek amacıyla sürdürülen Gıda Komitesi çalışmalarının devam ettiğini anımsattı.
Söz konusu çalışmalar kapsamında enflasyon ağırlığı yüksek kalemler öncelikli olmak üzere, fiyatları, tüketici fiyatları endeksi içinde belirgin oynaklık oluşturan ürünlerin tek tek ele alınarak, somut politika önerilerinin üretilmeye başlandığını bildiren Çetinkaya, "Alınan somut tedbirlere örnek olarak kırmızı et konusunda yapılan çalışmaların öne çıktığını söyleyebiliriz. Özellikle Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının aldığı tedbirler, yurt içi arzı destekleyerek kırmızı et fiyatlarının nispeten ılımlı bir seyir izlemesine katkı sağlamış bulunuyor." diye konuştu.
Çetinkaya, Gıda Komitesi tarafından yapılan çalışmaların sadece ürün bazlı faaliyetlerden oluşmadığına dikkati çekerek, piyasaya izleme ve değerlendirme faaliyetlerine ek olarak lisanslı depoculuk, ürün ihtisas borsaları, tarımsal destekler, üretici örgütleri ile veri toplama ve derleme gibi yapısal konularda da çalışmaların hızlanarak yürütüldüğünü belirtti. Çetinkaya, Hal Yasası'nın bu doğrultuda revize edilmesi üzerinde çalışıldığı bilgisine sahip olduğunu ifade etti.
Gıda Komitesi kapsamında yapılan çalışmaların, kalıcı fiyat istikrarına ulaşılması konusunda kurumların gösterebileceği ortak çabaya yönelik değerli bir örnek olduğunu vurgulayan Çetinkaya, bu alanda elde edilen kazanımların kalıcılığının sağlanabilmesi ve gıdayla ilişkili gruplarda enflasyonun tüketici enflasyon hedefiyle uyumlu seviyelere gerilemesinin büyük önem taşıdığına işaret etti.
Yapısal konuların araştırılması hususunda attıkları adımlara ilişkin bilgi veren Çetinkaya, "Yapısal konularda kurumlar arası koordinasyon çerçevesinde, somut adımlar atılması enflasyona dair önemli kazanımlar sağlayabilir. Buna yönelik teknik altyapıyı hazırlamak üzere kurumumuz bünyesinde 'Yapısal Ekonomik Araştırmalar Birimi' kuruldu. Gündemdeki yapısal konularda ortak çözüm önerileri geliştirmek amacıyla çalışmalar başlatıldı." diye konuştu.
- Banka ile reel sektör iletişimi güçlenecek
Çetinkaya, banka yönetici ve uzmanlarının düzenli olarak reel sektör firmalarını ziyaret ettiklerini belirterek, Banka ile reel sektör arasındaki iletişim ağının güçlendirilmesi için çaba sarf ettiklerini söyledi. Bu kanaldan önemli bir bilgi birikimine sahip olmaya başladıklarını dile getiren Çetinkaya, söz konusu bilgilerin önümüzdeki dönemde politika yapıcılar ve kamuoyu ile paylaşılmasının da gündemlerinde olduğunu bildirdi.
Önümüzdeki dönemde yatırımcı ve analistlerle teknik içerikli görüşmeler yapmaya başlayacakları bilgisini veren Çetinkaya, şunları kaydetti:
"Yurt dışındaki finans merkezlerinde yatırımcılarla gerçekleştirdiğimiz toplantılar, düzenli gerçekleştirilmeye başlanılacak ve daha sık yapılacak. Sanayi-ticaret odaları ve diğer reel sektör temsilcileriyle görüş alışverişine imkan tanıyacak toplantılar düzenlenecek. Basın yayın kuruluşlarının temsilcileri ve ekonomi medyası ile dönemsel toplantılar gerçekleştirmeye başlıyoruz. İlkini, yakın bir zamanda planlamaktayız. Banka ekonomistleri ile halihazırda yapılan aylık toplantılar, yeni uygulamalar sonrasında azalan ihtiyaca bağlı olarak, gerekli görüldüğünde ilan edilerek düzenlenecek. Tüm bu çalışmalarımıza ilave olarak para politikasının sadeleşmesi üzerine de bazı gelişmeler kaydettik.
Son dönemde aldığımız para politikası kararlarını, sadeleşme süreci kapsamında değerlendirmek doğru olacaktır. Sadeleşme ile nihai olarak amaçladığımız, dar ve simetrik bir koridor uygulamasının hayata geçirilmesi ve fonlamanın tek bir faizden yapılmasıdır. Hali hazırda Merkez Bankasının fonlamasının 2 ayrı kanaldan yapılmasının para politikası duruşumuzun iletişimini güçleştirdiği kanaatindeyiz. Sadeleşmenin aktarım mekanizmasının da etkinliğine de katkıda bulunacağını düşünüyoruz."
(Bitti)
