İstihbarata ABD modeli
TBMM'de ''Özel istihbarat Komisyonu'' kuruluyor. Güvenlik ve İstihbarat kuruluşlarının faaliyetleri, Avrupa ve ABD'de olduğu gibi bu komisyon tarafından incelenecek.
12 Yıl Önce Güncellendi
2014-04-11 03:53:45
Gazeteport'un haberine göre; Milli İstihbarat Teşkilatı başta olmak üzere güvenlik teşkilatlarının denetlenmesi amacıyla TBMM'de milletvekillerinden oluşan özel bir komisyon kuruluyor. Güvenlik ve İstihbarat kuruluşlarının bütçe harcamaları ve faaliyetleri Avrupa ve ABD'de olduğu gibi bu komisyon tarafından incelenecek.
Başbakan yardımcısı Beşir Atalay bu konuda hazırlık yaptıklarını belirterek '' TBMM'ye güvenlik ve istihbarat çalışmalarını denetleme hakkını getirmek istiyoruz. Bir komisyon kuracağız. Millî iradenin temsilcisi olan TBMM, istihbarat ve güvenlikte daha fazla söz sahibi olacak'' dedi.
DÜNYADA NASIL ?
İstihbarat örgütleri, dünyanın birçok yerinde parlamento denetimine tabi bulunuyor. İngiltere’de dış istihbarattan MI6, iç istihbarattan MI5'in denetimini İstihbarat ve Güvenlik Komitesi yapıyor. Komite Avam ve Lordlar Kamarası üyelerinden oluşuyor. Komitenin raporları parlamentoda tartışılıyor. İngiliz gizli servislerinin yaptığı operasyonların hukuka uygunluğunu ise iki kıdemli yargıç yapıyor. İstihbarat servisleriyle ilgili şikayetlere de özel bir mahkeme bakıyor.
Almanya'da BND dış istihbarata, Anayasa'yı Koruma Teşkilatı ise iç istihbara bakıyor. Bu kurumları '‘Parlamento Denetim Heyeti'’ inceliyor. Komiteye, Parlamento’da temsil edilen partiler güçleri oranında üye veriyor. Hükümet ve heyet arasında anlaşmazlık olursa Anayasa Mahkemesine başvuruluyor. İstihbaratın bütçesini de Bütçe Komisyonu denetliyor.
CİA VE MOSSAD
ABD'de enerjiden, uyuşturucuya kadar çeşitli alanlarda faaliyet gösteren 17 istihbarat kurumu var. Denetimini Kongre yapıyor. Senato ve Temsilciler Meclisinde, istihbarat komisyonları bulunuyor. Örtülü operasyonlar konusunda da bu komisyonlara bilgi veriliyor. Komiteler, istihbarat örgütlerinin bütçelerinin belirlenmesinde de söz sahibi.
İsrail’de ise iç istihbarata ''Şin Bet'', dış istihbarata MOSSAD bakıyor. MOSSAD doğrudan başbakana bağlı olarak çalışıyor. Bu kurumların faaliyetleri İsrail Parlamentosu'ndaki Savunma ve Güvenlik Komitesi tarafından yapılıyor.
Haber Ara