Türkiye ve Ortadoğu’daki değişim/dönüşüm süreçlerinin farklı bir evreye geçtiği görülüyor. Otuz beş yıldır süren anlamsız ve birtakım yerli-yabancı odakların kurgulayıp menfaatlendiği, Türkiye için esaret prangası haline getirilen terörün sona erdirmek üzere barış sürecinin başlatılması, PKK’nın silah bırakma kararı, İsrail’in -tarihinde ilk defa- Mavi Marmara saldırısından dolayı Türkiye’den özür dilemesi, Suriye’de muhalefetin geçici başbakan tercihi bunlardan birkaçı. Hararetli bu süreçlerin tümü aynı zamanda Türkiye içi dengeleri de etkileyeceği muhakkak. Muhalefetin söyleminde milliyetçi ton biraz daha artacak. Buna karşın başbakanın temkinli bir biçimde hareket etmesi, süreç içinde yaşanabilecek bazı aksamları göğüslemenin zorluğundan kaynaklanıyor olsa gerek.
Umran’ın bu sayısı Türkiye ve Ortadoğu’da yaşanan gelişmelerin değerlendirilmesi ile başlıyor. Kürt Sorununda Barışa Doğru başlıklı yazısıyla Cevat Özkaya maddeler halinde derinlemesine bir perspektif ve çözüm önerileri sunuyor. Öner Buçukçu, Cevher Şulul, Ahmet Varol Ortadoğu’da yaşanamakta olan siyasal, İslâmi süreçleri yorumluyorlar.
.jpg)
Nisan ayı Dosya konusu ise geçmişin hatırlanma biçimleri üzerine. Alacakaranlık yıllarda ve onun ardından yayımlanan hatıralar bir yanıyla Türkiye’nin modernleşme sürecinin hangi evrelerden geçtiğini ortaya koyan, bir yönüyle de bu süreçte inşa edilen toplumsallıkları ve cemaat bağlarını yenileyip canlandıran bir etkinlik oldu. Gerek söyleşilerde gerekse kitap düzleminde karşılaşılan hatırlama biçimlerine yakından bakıldığında hesaplaşma ile menkıbeler arasında gidip gelen bir söylemin baskın olduğu hemen fark edilecektir. Önemli siyasal ve toplumsal değişimlerin yaşandığı iki binli yıllarda yayımlanan hatıraların bir kısmının söyleminin varolan siyasi tartışmalarla çakışmasından dolayı da geçmişin hatırlanmasının siyasi veçhelerini gözler önüne seriyor. Bu çerçevede Güngör Göçer, Naci Cepe, Metin Ö. Mengüşoğlu, Ercan Yıldırım yazılarıyla hatırat yazımı ve hatıratları çeşitli yönleriyle ele alıyorlar.
Türkiye’nin önemli dönüşümler yaşamaya başladığı 1950’li yıllardan bu yana birçok tecrübe birikti. Bugün bizler bu tecrübelerle hemhal olma durumundayız. Türkiye’nin toplumsal, siyasal, İslâmi, iktisadi, dış ilişkiler, eğitim vs. meselelerine, önemlerine, tarihe tanıklıklarına istinaden hatıraların gözünden de bakabilmeliyiz, istifade etmeliyiz. Hepsinde entelektüel bakış açısı olmasa da kamusal alanda önemli sonuçlar doğuran süreçlerin eşlik ettiği hatıralar aynı zamanda yakın tarihin bazı çatışmalı alanlarını da görünürlük kazandırmasından dolayı yeni bir tartışma ortamı da üretirler.
Bazı hatıraların Türkiye’nin yeniden Müslümanlaşma süreçlerini gözler önüne sermek, Türkiye’deki İslâmi mücadelenin nereden gelip nereye gittiğini göstermek bakımından, bu süreçteki tartışmalı ve çatışmalı hususları belirginleştirmesi, onları doğal olarak tarih yazımının hammaddesi haline getiriyor. Tek partili yılların sebep olduğu sarsıntı, insanların dilsizleşmesi, yıkım, şok, çekilen acıların anlatılarını inşa etmenin zorluklarını düşündürüyor. Hafızanın, bireysel olmak kadar yazılı kültürel bir depo olarak da görülmesi gerektiğinden dolayı hatırat kitaplarının apayrı bir kaynaklık özelliği ihmal edilmemeli.
Umran Nisan 2013 sayısında ayrıca, Şemseddin Özdemir’in Hz. Adem’in Tavrıyla İbrahimî Duruş makalesi ve Kerim Buladı’nın, son derce hayati güncel bir meseleyi fıkhi, ahlaki, psikolojik, sosyolojik boyutlarıyla ele alan, uyarıcı, nasihatlerle dolu Süt Bankası Karmaşası tartışma yazısı Yaşayan İslâm sayfalarında yer alıyor.
