Türkiye ''Dünya Belleği''nde daha çok yer kaplayacak

TIMETURK / Haber Merkezi

UNESCO'nun 1992 yılında hayata geçirdiği ve ülkelerin önemli eserlerinin kayıt altına alındığı Dünya Belleği'nde Türkiye'den yalnızca 3 eserin yer alması üzerine çalışmalarına hız veren UTMK, ''Dünya Belleği'nde Türkiye Çalıştayı'' ile yarın uzmanları bir araya getirecek.

UNESCO Türkiye Milli Komitesi Başkanı Prof. Dr. Öcal Oğuz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ''Türkiye'nin dünyayla paylaşabileceği, insanlığın ortak hafızası diyebileceğimiz eserlerin sayısı az değil. Yapacağımız çalıştayla Türkiye'nin Dünya Belleği'ne katabileceği eserlerin neler olabileceğini dört ana başlık altında toplamak istiyoruz'' dedi.

Evliya Çelebi Seyahatnamesi de listeye

Oğuz, Dünya Belleği Programı'nın savaş, deprem, sel gibi doğal afetler veya insanların neden olduğu çeşitli yıkımlarla insanlık için son derece önemli kültürel belgelerin dijital hale getirilerek korunmasını amaçladığını anlattı.

UNESCO'nun özellikle 2. Dünya Savaşı'ndaki yıkımlarla pek çok yazma eserin, etnografik veya arkeolojik eşyanın kaybedilmesi deneyiminden yola çıktığını anımsatan Oğuz, Dünya Belleği ile bu eserlerin korunmasına yönelik farkındalığı artırmayı ve bu belgelerin varlığından dünyayı haberdar etmeyi amaçladığını bildirdi.

Oğuz, Türkiye'nin önerisiyle Dünya Belleği listesine 2001 yılında Boğaziçi Üniversitesi Gözlem ve Deprem Araştırma Enstitüsü Kandilli Rasathanesi El Yazmaları, Boğazköy Hitit Tabletleri ve 2003'te de İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi İbn-i Sina Yazmaları Koleksiyonu'nun dahil edildiğini hatırlattı.

Türkiye'den önerilen dördüncü eser olan Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nin değerlendirmesinin sürdüğüne işaret eden Oğuz, bu yıl eserin listeye alınmasını beklediklerini de kaydetti.

''Daha güçlü ve zengin bir Türkiye''

Oğuz, ilk çağlara ait Hitit Yazmaları'nın ve Kadeş Antlaşması'nın Türkiye'nin belleğinin bir parçası olduğunu belirterek, şunları dile getirdi:

''Bunların varlığı öncelikle dünyada arşiv ve kütüphane bakımından zenginliğinizin boyutunu gösteriyor. Bilimsel araştırma yapmak isteyenler için ülkenizi zengin, değerli ve araştırılabilir hale getiriyor. Ayrıca size ait kültürel varlıklarının dünyaya tanıtılması açısından önemli. Artık çağımız kültürlerin birbiriyle ilişkisi ve o kültürlerin değerleri üzerinden gidiyor büyük oranla. O yüzden en eski anlaşma metinlerine sahip olmanız, Türkçenin veya bölge dillerinin en eski yazmalarını taşıyor olmanız, insanlığa sunulan çok büyük bir değer olmanızın yanında, kültürel ve ticari anlamda getirisi var.''

Oğuz, Türkiye için bu listenin en önemli boyutunu, eserlerin koleksiyon haline getirilerek, insanlık hafızasında UNESCO tarafından korunması olduğunu kaydederek, ''Bu koruma sürecinde Türkiye zenginliği ve birikimiyle bütün ülkelerin önüne geçebilecek. Bu bakımdan öne geçen kültürel zenginliğini dünyaya tanıtabilme ve bunun üzerinden de her türlü imkanı elde edebilecek konumdayız. Çalıştayımızla bu mirası daha güçlü ve zengin bir Türkiye ihdas etmek için yapmış olacağız'' diye konuştu.

Dünya Belleği'nden örnekler

UNESCO Türkiye'ye çeşitli tarihlerde Dünya Belleği için iletilmiş öneriler arasında Divanu Lugat-it Türk, Kutadgu Bilig, Risaletü'n Nüshiyye, Dede Korkut, Dede Efendi, Hazreti Ali Cenkleri, Battal Gazi Destanı, TRT Türkü Arşivi, Minyatürler, KTB Türk Filmleri Arşivi, Anıtkabir Müze ve Arşivi, Halkevi Dergileri (1931-1951), Nasreddin Hoca Yazmaları, Meclis-i Mebusan Tutanakları, Osman Hamdi Bey Resim ve Fotoğraf Koleksiyonu, Soyağaçları, Seyyid Nesimi, Köroğlu gibi şimdilik 58 başlık yer alıyor.

Dünya Belleği'nde ise Avusturya'nın önerisiyle kayıt altına alınan Brahms Koleksiyonu, Tanzanya'nın önerisiyle ''Arap Yazmaları ve Kitap Koleksiyonu'', Venezuela'nın önerisiyle ''19. yy. Latin Amerika Fotoğrafları Koleksiyonu'', Suudi Arabistan'ın ''Erken İslami (Kufi) Yazı'' gibi yüzlerce eser bulunuyor. (AA)

Türkiye ''Dünya Belleği''nde daha çok yer kaplayacak

UNESCO Türkiye Milli Komitesi (UTMK), Türkiye'nin UNESCO Dünya Belleği'nde daha çok yer alması amacıyla çalışma başlattı.