Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu, Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) ve Afganistan Yatırım Destekleme Ajansı'nın (AISA) ortaklaşa düzenlediği Afgan İş Forumu Conrad Otel'de başladı. Forumun açılışına Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Afganistan Dışişleri Bakanı Zalmai Rassoul, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ve çok sayıda davetli katıldı.
Açılışta konuşan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, bir ülkenin dış politikada ve özellikle çevre bölgelerle geliştirdiği pozitif ilişkilerle o ülkenin ekonomik büyümesi arasında doğrudan bağlantı olduğunu aktardı. Davutoğlu, "Dolayısıyla iç istikrar, çevre bölgelerle barış ve küresel alanlara açılma, iş alemi açısından da, ülkenin siyasi tercihleri açısından da birbirini tamamlayan unsurlardır." diye konuştu. Bunun en çarpıcı örneğinin Afganistan olduğunu belirten Bakan Davutoğlu, Türkiye için Afganistan'ın kendisi gibi gördüğü, stratejik ve tarihi bağlarla bağlı olduğu, kaderini de kendi kaderi olarak değerlendirdiği bir ülke olduğunu vurguladı.
Dışişleri Bakanı olarak, yurt dışında görevlendirilen diplomatlara, "Gittiğiniz ülkeler hizmet Türkiye'ye hizmettir." dediğini belirten Davutoğlu sözlerini şöyle sürdürdü: "Mesela Afganistan'a giden bir diplomatın Afganistan'a yaptığı her katkı Türkiye Cumhuriyeti'ne yaptığı katkıdır. Aynı şekilde iş dünyamız için de geçerlidir. Afganistan'da iş dünyamız iş adamlarımız yaptıkları her yatırım Türkiye'ye yapılmış gibi bizim için kıymetlidir. Çünkü biz Afganistan'daki kardeşlerimizle kaderimizi aynı görüyoruz."
Afganistan'ın bir takım zorluklarla karşı karşıya olduğunu ancak bu zorlukların bir gün sona ereceğini vurgulayan Davutoğlu, Afganistan'ın belki de dünya coğrafyasında en stratejik konumdaki ülkesi olduğunu ve sıkıntıları da bu yüzden yaşadığını belirtti. Davutoğlu, "Asya'ya baktığınızda ister Doğu-Batı, ister Batı-Doğu, ister Kuzey-Güney, ister Güney-Kuzey istikametinde gidin, yolunuz mutlaka Afganistan'dan geçer. Ben bir haftadır Çin'deydim. Türkiye ile Çin'in optimum ortasını bulmaya kalksanız Afganistan'da bir yerlerde bulursunuz. Bu kadar önemli coğrafyaya sahip bir ülkenin bu gün bir takım sıkıntılarla karşı karşıya kalıyor olması o ülkenin değerini azaltmaz. Aksine belki de bu sıkıntıların bir kısmı da bu kadar kıymetli bir coğrafyada olmasından kaynaklanmaktadır." şeklinde konuştu.
"TÜRKİYE'NİN AFGANİSTAN İÇİN YAPMAYACAĞI FEDAKARLIK YOKTUR"
Dünyada bir çok gücün Afganistan üzerinde geçmişte mücadelesine şahit olunduğunu aktaran Bakan Davutoğlu, Afganistan'ın ne olursa olsun bu zorlukları hep yenmeyi başardığının altını çizdi.
"Bu gün Afganistanlı kardeşlerimizin bizim desteğimize ihtiyacı var." diyen Dışişleri Bakanı Davutoğlu, "Kardeşlikler kolay günlerde değil zor günlerde belli olur. Türkiye'nin Afganistan için yapmayacağı fedakarlık yoktur. Bundan sonra her zaman Afganistan'ın yanında olacaktır. Bu bizim siyasi kararımız ve stratejik tercihimizdir. Hem tarihi gerekçelerle, kuvvetli kültürel ve psikolojik bağlarla bunu söylüyorum. Hem de tamamıyla stratejik bakış açısıyla bunu söylüyorum. Türkiye bütün devlet, kamu gücüyle, sivil toplum kuruluşlarıyla, iş dünyasıyla Afganistan'ın içinde, Afganistanlı kardeşleriyle olmaya devam edecektir." ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı dış yardım programının, bunun için Afganistan'a yönelik olduğunu ifade eden Bakan Davutoğlu, Başbakan Erdoğan'ın 2005 yılında Afganistan'a yaptığı seyahatte açıklanan programla son 5 yılda 250 milyon doları aşan yardım programını Afganistan'a seferber ettiklerini belirtti.
TÜRK İŞADAMLARINA "AFGANİSTAN' DA KALICI YATIRIMLAR YAPIN" ÇAĞRISI
Afganistan'ın zorluklarını en iyi Türkiye'nin bildiğini ifade eden Bakan Davutoğlu, iş adamalarının herhangi bir ülkenin iş adamı gibi "önce güvenlik" dememesi gerektiğini söyledi. Davutoğlu şunları söyledi: "Türk iş adamı, Afganistan'a zor günde gidiyorsa değerlidir. Onun için bizim öncelikli hedefimiz Afganistan'ı siyasi istikrara kavuşturmaktır. Afganistan'da bütün kardeş guruplar arasında iç barışı sağlamak. Afganistan'ın kapasitesinin artması için ne yapılması gerekiyorsa onu yapmak. Bütün devlet kurumlarımız Afganistan'da bir çalışma içindedir. Önemli olan Afganistan'ın inşasına ve ayakları üzerinde doğrulmasına katkıda bulunmaktır."
İş adamlarının iş bütünlüğü üzerinde çalışma yapılması gerekliliğini vurgulayan Bakan Davutoğlu, iş adamlarından kendisine iletilen zorlukların çözüme kavuşturulmasının da kendilerinin görevi olduğunu söyledi, "Vize problemi varsa bunu çözmek bizim görevimiz. Bürokratik engeller varsa bunu çözmek de bizim görevimiz. Onları çözeriz. Biz nerede engelle karşılaşıyorsanız biz onu birebir takip edeceğiz. Burada bir mazerete yer vermeyiz. Ama siz de bütün riski alarak Afganistan'a yerleşeceksiniz. Giderken de bir tek bölge ve alana değil, bütün Afganistan'a, bütün alanlarda ve kalıcı olarak gidilecek. Aynen Türkiye'ye yatırım yapıyormuş gibi. Risk her yerde var ama riskin olduğu yerde kazanç da yüksek olur. Şimdiden Afganistan'a yerleşmeniz demek Asya'nın kalbine yerleşmeniz demektir."
Afganistan'ın kendisinin yanı sıra Afganistan'ın çevre bölgesinin de önemli olduğunu vurgulayan Bakan Davutoğlu, Türkiye'nin asıl hedefinin Afganistan'ın iç istikrarını sağlaması için şart olan bölgesel istikrarı ve Afganistan'a bölgesel desteğini artırmak olduğunu ifade etti.
Davutoğlu'ndan sonra söz alan Afganistan Dışişleri Bakanı Zalmai Rassoul, desteği için Türkiye'ye ve Davutoğlu'na teşekkür etti. Afganistan'a yapılcak yatırımların desteklenmesinin kendileri için çok önemli olduğun belirtti. Ekonominin olmazsa olmazının çok canlı bir özel sektör olduğunu vurgulayan konuk Dışişleri Bakanı, özel sektörün rahat hareket etmesi, büyümesi ve Afganistan'da iş yapmanın maliyetlerini azaltmak için çaba gösterdiklerini aktardı. Rassoul, Küçük ve Orta ölçekli işletmelerin önünü açmak ve bürokrasiyi azaltmaya yönelik bir strateji üzerinde çalıştıklarını belirtti.
Özellikle ruhsatlanma, desteklenme ve Afganistan'daki yatırım ortamının desteklenmesi için çalışmalar yürüttüklerini aktaran Afgan Bakan, 2009-2010 yıllarında ülkelerinde 1000 yeni şirket kurulduğunu ve bunun yüzde 30'unun ise doğrudan yabancı yatırım olduğuna dikkat çekti.
Ülkesinde önemli ölçüde doğalgaz, petrol, kömür ve lityum kaynakları olduğunu belirten Afganistan Dışişleri Bakanı, Türk yatırımcıları ülkesine yatırıma davet etti. Afgan Bakan, çok yakında vize sorununun da çözüleceğine inandığını belirterek, "Günün birinde Afganistan ve Türkiye arasında vize sorunu kalmayacaktır." dedi.
