Yapısal bir kangren halini alan istihdam sorununa, ekonomik bunalımla birlikte gelirlerin reel olarak azalması, işsizliğin artması gibi etkenler de eklenince vatandaş çareyi piyangoda aradı. Halkın 2009'da ekonomik durumunu iyileştirmek için şans oyunlarına harcadığı para kriz yıllarını bile geride bıraktı.
Türkiye'de yasal olarak oynatılan Milli Piyango, Sayısal Oyunlar, İddia, Spor Toto ve At Yarışları'nın bir önceki yıl 6,2 milyar lira olan toplam hasılatı geçen yıl yüzde 9,3 arttı. İSMMMO'nun Umudumuz Piyango - 2010 başlıklı raporuna göre, vatandaşların geçen yıl şans oyunlarına yatırdığı para, 6,7 milyar lirayı aştı. Son üç yılda şans oyunlarına yapılan toplam harcama ise 18 milyar lirayı aştı.
Spor Toto ile Türkiye Jokey Kulubü'nün ilgili birim yöneticilerinin verdiği bilgilerin esas alındığı, diğer kurumların da faaliyet raporları ve açıklamalarından elde edilen verilere göre halk geçen yıl Milli Piyango, Sayısal Loto, Şans Topu, On Numara, Süper Loto ve Hemen Kazan oyunlarına 1 milyar 947 milyon lira yatırarak umut aradı. Bu miktar, krizin kendisini en derin hissettirdiği 2008 yılını da geride bıraktı. Bir önceki yıl söz konusu oyunlara 1 milyar 741 milyon liralık harcama yapan halk, umut aradığı şans oyunlarına yaptığı harcamayı yüzde 12 civarında artırdı. Spor Toto Teşkilatı bünyesindeki İddaa ve Spor Toto oyunlarının hasılatı geçen yıl 3 milyar liraya yaklaştı. Teşkilatın lig başladıktan sonra bazı haftalar, haftalık cirosu 100 milyon lirayı aştı. Türkiye Jokey Kulübü"nün elde ettiği gelirler de 2 milyar lirayı buldu.
İSMMMO Başkanı Yahya Arıkan, durumu modern zamanların define avına benzetti. Arıkan, "2001 krizinden sonra satış gelirlerindeki en büyük artışı 2008 yılında yaşayan Milli Piyango İdaresi'nin satışları, geçen yıl, bu en büyük artışa oranla yüzde 12 artmıştır. Krizle birlikte işini aşını kaybetmiş insanlar, artık ne yazık ki sorunların normal koşullarda çözüleceğine dair umudunu da kaybetmiş, kurtuluşu, define avına çıkar gibi, altına hücum eder gibi şans oyunlarının önünde kuyruk oluşturmakta bulmuştur." dedi.
Enflasyonun düşük seyretmesine karşın şans oyunlarına harcanan paradaki bu artışın pek de sıhhatli bir gidişata işaret etmediğini belirten Arıkan, 2003 yılından itibaren krizin etkilerinin azalmasıyla şans oyunlarında da makul seviyelerin izlendiğini ancak, 2007 ve 2008 gibi krizin kendisini çok daha yakıcı hissettirdiği yılların bile geride bırakılmasının, krizin etkilerinin hala sürdüğü şeklinde de yorumlanabileceğini dile getirdi. İSMMMO Başkanı Arıkan, en temel gereksinimlerini bile karşılamakta zorlanan insanların şans oyunlarına bu kadar çok para harcamasının manidar olduğunu da sözlerine ekledi.
SAYISAL OYUNLAR GÖZDE
İSMMMO raporuna göre önceki yıllarda olduğu gibi geçen yıl da ikramiye tutarı yüksek olan sayısal oyunlar, en çok tercih edilen oyunlar oldu. Milli Piyango İdaresi bünyesindeki Sayısal Loto ve Şans Topu oyunlarına ilgi az da olsa düşerken On Numara ve özellikle Süper Loto'ya harcanan para sayısı oyunlardaki geliri de artırdı. Vatandaşlar, geçen yıl sayısal oyunlara 1 milyar 219 milyon lira harcadı. Kurumun sayısal oyunların hasılatından elde ettiği artış bir önceki yıla göre ise yaklaşık yüzde 16 oldu.
İDDAA ÖNGÖRÜLERİ AŞTI
Bahis oyunları, geçen yıla ilişkin öngörüleri aştığı gibi bu yıl da sponsorluk anlaşmasının da etkisiyle ciddi bir ivme kazandı. 2004 yılında Spor Toto Teşkilatı'nın başlattığı İddaa, her yıl ciddi artışlar gösterdi. 2007'de 1,8 milyar liralık hasılat sağlayan oyunun getirisi, 2008'de yüzde 28'lik artışla 2,3 milyar liraya çıktı. Ancak bahis oyunları geçen yıl ciddi bir artış kaydetti. Vatandaşların bahise aktardığı para 3 milyar liraya yaklaştı. 2010 yılı 5 Ekim itibariyle elde edilen hasılat ise 2 milyar 597 milyon lira.
Bu yıl Süper Lige ismini veren kurum Spor Toto ise, ligin ilk dokuz haftasında hasılatta yüzde 26'lık artış yakaladı. Kurumun cirosu ligin sekizinci haftasında 108 milyon lira oldu.
SERMAYE BEYGİRE YÜKLENDİ
Şans oyunlarının en heyecanlısı olan at yarışları geçen yıl da umut olmaya devam etti. Bir önceki yıla göre küçük bir ivme kaybeden at yarışlarının Türkiye Jokey Kulübü'ne getirisi geçen yıl 2 milyar 2 milyon lira oldu. Bu rakam bir önceki yıl 2 milyar 111 milyon lira idi. Kulüp, 2010 yılının Eylül ayı itibariyle de 1 milyar 650 milyon liralık gelir elde etti.
YENİ YIL YENİ HAYAT
Milli Piyango İdaresi bünyesinde, son beş yıllık dönemde toplam satış gelirlerinin yüzde 70'i sayısal oyunlardan, yüzde 21'i piyango oyunundan, yüzde 9'u da Hemen Kazan oyunundan elde edildi.
Geçen yıl sayısal oyunların gelir içindeki payı yüzde 73,71 oldu. Geçen yıl beşi özel, 34 piyango çekilişine yurttaşlar 402 milyon lira yatırdı. Satışlar bir önceki yıla göre yüzde 13,23 artış gösterdi. Umut olarak harcanan 402 milyon liranın 233 milyon lirası ikramiye olarak ödendi.
Piyangonun geleneksel yılbaşı çekilişi en çok ilgi gören çekiliş oldu. İdare neredeyse yılın tamamına yakın bölümünde 200 milyon liraya yakın satış yaparken yılbaşında 266 milyon liralık bilet satıldı. Piyango satış gelirlerinin yüzde 66'ından fazlası yılbaşı gelirlerinden elde edildi.
2009'da sayısal oyunlardaki satışlar bir önceki yıla göre, yüzde 15,80 artarak, 1 milyar 437 milyon lirayı aştı. Milli Piyango İdaresi'nin son beş yılda elde ettiği hasılat 7,5 milyar lirayı aştı. Bu yıl 35 milyon TL olarak açıklanan büyük ikramiyenin de etkisiyle 2010 yılı toplam satışlarının bir önceki yıla göre performansını artırması sürpriz olmayacak.