Asım Sancaktar / TİMETURK
Filistinli ünlü karikatürist Ümeyye Cuha, Geçtiğimiz ay Bahreyn?de karikatürlerinden oluşan ?Dönüşün Anahtarları? isimli bir sergi açtı. Karikatürlerinin ününe rağmen medyada görünmeyi çok fazla sevmeyen ve işgal güçlerinin Gazze?den çıkışına izin vermemesi nedeniyle adına açılan sergilere katılamayan sanatçı Ümeyye Cuha, ilk kez katıldığı Bahreyn?deki sergide Aljazeera?ya konuştu.
?Dönüşün Anahtarları? sergisinin ana fikri nedir? Karikatürleriniz aracılığıyla vermek istediğiniz mesajlar nelerdir?
Sergi, ?Dönüşün Anahtarları? adını taşıyor; çünkü sanırım karikatürlerin çoğunda anahtar simgesinin ağırlığı var. Geçtiğimiz günlerde Filistinlilerin ve Arapların 67 yenilgisini andık. Bu felaketin unutulmaması için serginin bu adla adlandırılması uygun görüldü.
Felaketler arka arkaya geldi ve ümmetin hali eskisinden daha kötü oldu. Bu benim bizzat katıldığım ilk sergim. Karikatürlerim için Arap ülkelerinde ve diğer yabancı ülkelerde açılan sergilerin çoğuna, İsrail işgali Gazze?den çıkmama izin vermediği için katılamadım.
Serginin taşıdığı mesaj ise, Araplara Filistin sorununun sadece Filistinlilerin sorunu olmadığını, bilakis Arapların ve tüm Müslümanların sorunu olduğunu hatırlatmaktır. Filistin?i savunmadan onlar da sorumludur. Filistin?i savunmak sadece Filistinlilere has değildir. Bilakis tüm Araplara farzdır.
?Karikatür, insanlara nasıl mesaj verebilir ve Filistin sorunu gibi karmaşık bir soruna nasıl çözüm getirebilir? Karikatür çizerken onlara nasıl anlamlar yüklüyorsunuz?
Karikatüristler ?ki ben de onlardan biriyim- çoğu zaman ?Bir karikatür ne yapabilir?? derler. Vatan kurtarabilir mi? Bir yazı ne yapabilir? Öyleyse bir kurşun ne yapabilir? Sonuçta bu üzerimizdeki bir yükümlülüktür. Ben mesaj taşıyan bir insanım. Önemli olan onu vaktinde iletmemdir. Bu mesaj o anda ümmetimin ve halkımın aklından geçenleri anlatır. Ben yeni bir karikatür yayımladığımda birçok internet sitesi ve gazete o karikatürü yayımlıyor. Bu nedenle işgalci de onunla ilgilenecektir.
Siyonist işgalci bizim karikatürlerimizle ve çizimlerimizle Arapların ilgilendiğinden daha çok ilgileniyor. Bunun anlamı şu: Siyonistler savaşın medya savaşı olduğunun ve öneminin farkındalar. Bu nedenle Batı medyasının tamamının Siyonistlerin elinde ve tablonun içeriği çarpıtılıyor. Birçok kişi bizim işgalci olduğumuzu ve Siyonistlerin kurban olduğunu sanıyor. Medya savaşı gerçekten çok tehlikeli bir savaş. Araplar bu savaşın değerini anlayabilirlerse, inanın bana, başarılı olacaklardır. Çünkü her zaman ?Ne yapalım, gençlerimizle sınırları geçip direnişe mi katılalım?? diyorlar. Silahla direnişe katılmanızı istemiyoruz. Sözlü direnişe katılın ve inanın bana bunun büyük bir etkisi olacaktır. Sözle, fırçayla, resimle, size verilen her türlü güç ve yetenekle direnişe katılın. Arapların birçok genç yetenekleri var. Aljazeera Talk sitesine girdiğimde yorumlara bakıyorum ve Arap ve Müslüman gençlerin kafalarındaki düşüncelerini okuyorum.
Gerçekten şaşırıyorum; her alanda yeterlilik sahibi gençlerimiz var ve gerçekten de ümmetin büyük hayırlar içinde olduğunu söylüyoruz. Fakat bu beyinlerin nereye yöneldiğinin mantıklı bir açıklaması olmalı. Ne yazıyor, ne çiziyor, neyle ilgileniyor? Siyonist medyanın bizimle ilgilendiği gibi biz de onunla ilgileniyor muyuz? ?İsrail Askeri İstihbaratı? adlı siteleri var, orada Arap medyasında kendileriyle ilgili yazılanları yalanlıyorlar. Kendileri hakkında yazılanlarla görülmedik bir biçimde ilgileniyorlar. Belki Siyonistler beni Batı?nın tanıdığından veya Arapların tanıdığından daha çok tanıyorlar.
?Yeni bir filminizi işittik; bize onun hakkında bilgi verebilir misiniz?
Aljazeera Talk?a ilk defa sizde yayınlanacak bir haber vereyim. Ben, Filistin?deki Joha Toon film şirketi yönetim kurulu başkanıyım. ?Anahtarın Hikayesi? isimli bir film yapıyoruz. Bu, Filistin topraklarının acı hikayesini anlatan ilk film olacak. Filmin kahramanı bir anahtar ve 1948 olaylarına dönerek o günden bu güne Filistin sorununu anlatıyor.
Filistin sorunu ve mültecilerle ilgili bu ilk filmin montajını iki gün önce bitirdik. Bu hem çocuklara ve hem de inşallah büyüklere yönelik ilk çizgi film. Filistin halkının nasıl göç ettiğini, bu halkın kendi isteğiyle vatanını terk etmediğini, işlenen katliamlar nedeniyle vatanından çıkmak zorunda kaldığını, fakat aynı zamanda gençleriyle, yaşlılarıyla ve çocuklarıyla direndiğini anlatıyor. Seyirci kitlesi olarak çocukları seçtik ve ana fikrin çizgi filmle zihinlerinde netleşmesini istedik. Çünkü çizgi film akılda kalacak birçok fikri etkili bir biçimde aktarıyor.
Film 38 dakika ve Batı?ya doğrudan mesajımızı iletebilmek için İngilizce dublajını da yaptık. Gazze?deki olumsuz şartlar nedeniyle montajı gecikti fakat çok yakında gösterime girecek.
?Filmi nasıl elde edebiliriz? İnternette ücretsiz yayınlanacak mı?
Kesinlikle ücretsiz olmayacak. Çünkü masraflı bir çalışma. Çalışmalar ambargonun ve çektiğimiz sıkıntıların gölgesinde dört ay sürdü. Gazze?deki zor şartlar nedeniyle çalışmaları 6 kişilik seçkin bir ekip yürüttü. İlk gösterimin kardeş ülke Bahreyn?de olmasını temenni ederiz.
?Filistin?de yaşanan son olaylarla ilgili yorumunuz nedir?
Filistin?de yaşanan son olaylar gerçekten çok acı verici. Filistin halkının içinde bulunduğu durumdan, biri zengin diğeri fakir iki hükümet olmasından büyük üzüntü duyuyorum. Hükümetin birine tüm imkânlar ve kolaylıklar sağlanıyor. Diğer hükümet ise sadece Gazze halkıyla irtibatlı ve daha sert bir ambargoya maruz kalıyor. Ambargo üstüne ambargo ve aç bırakma politikası uygulanıyor. Kapılar kapalı. Ben şu an dışarıdayım ve kapı kapalı kalmaya devam ederse Gazze?den uzakta kalacağım.
Filistin?in bütün gruplarıyla yeniden birlik olmasını Allah?tan dilerim. Çünkü birliğe en çok ihtiyacımız olan bir vakitteyiz. Kurşunumuz ve savaşımız sadece Siyonist düşmana yöneltilmeli. Kimse Siyonist düşmanın Filistinli bir insanın yanında yer alabileceğini sanmasın. Siyonistler barışa en düşman insanlardır. Onlar kesinlikle barış istemezler. Onlar sadece teslim olmamızı, direnen tüm Filistinlilerin aç bırakılmasını ve öldürülmesini isterler.
?Aljazeera Talk?a söylemek istediğiniz nedir?
Aljazeera Talk?ın okuyucularına diyorum ki, ben siteyi çok seviyorum ve bu kadar çok zeki ve kültürlü Arap gencin olmasından gurur duyuyorum. Yakın bir zamanda Siyonist işgalciye karşı zafer kazandığımızı ve Filistin?in her tepesinden kovulduğunu yazmalarını temenni ediyorum.
Sanatçı Ümeyye Cuha kimdir?
2.2.1972?de Gazze?de dünyaya geldi.
Arap basın ödülü sahibi.
Filistin Naci El-Ali Güzel Sanatlar Derneği üyesi.
Günlük bir gazetede çalışan ilk Filistinli ve Arap karikatürist.
1995 yılında El-Ezher Üniversitesi Matematik bölümünü pekiyiyle bitirdi.
Karikatürleriyle yerli ve uluslar arası birçok sergiye katıldı.
1995 yılı Mart ayında Filistin Kültür Bakanlığı?nın düzenlediği karikatür yarışmasında birinci oldu.
Üç yıl matematik öğretmenliği yaptıktan sonra sanata ve karikatüre daha fazla vakit ayırmak için 1999?da istifa etti.
1999 yılından beri günlük El-Kudüs gazetesinde karikatürist olarak çalışmakta.