Iraklılar geleceğe ümitle bakıyor

BBC, ABC gibi basın kurumlarıyla Türkiye'den KA Araştırma Hizmetleri kuruluşunun Şubat ayı içinde yapılan kamuoyu araştırması, ilk kez şiddet ve güvensizlik konularının Iraklıların temel endişesi olmaktan çıktığını, ancak işgalci ülkelere dair memnuniyetsizliğin sürdüğünü ortaya çıkardı.

Bu arada, Türkiye'ye olumlu bakan Iraklıların oranında ise 25 puanlık artış olduğu saptandı.

Mart 2004'te başlayan Irak'taki kamuoyu yoklamalarının bu yıl yapılan altıncısında, geçen yıl yani Mart 2008'de yapılan araştırmaya oranla çoğu konuda genel kanının değiştiği saptandı.

Araştırmanın, 17-25 Şubat 2009 tarihleri arasında, Irak'ın 18 vilayetinde 2228 Iraklı ile görüşülerek yapıldığı ve hata payının yüzde 2,5 olduğu belirtildi.

Güvenlik endişesi kalmadı

Kamuoyu araştırmasına göre, güvenlik konusunda Iraklıların yüzde 85'inin mevcut durumu çok iyi ya da oldukça iyi olarak nitelendirdiği, geçen yılsa bu oranın yüzde 62 olduğu görüldü.

Iraklıların yüzde 52'sinin geçen yıla oranla tüm ülkede güvenlik durumunun iyileştiğini düşündüğü, bu oranın geçen yıl yüzde 16 olduğu hatırlatıldı.

Yine durumun kötüleştiğini söyleyenlerin oranının yüzde 8'de kaldığı, bu oranın da geçen yıl yüzde 26 olduğu kaydedildi.

Araştırmada, bulundukları bölgelerde bombalı araç, intihar saldırısı, mezhep çatışmaları, kaçırma ve suikastlar ya da diğer şiddet eylemleri olduğunu söyleyenlerin oranında da büyük bir düşüş olduğu belirtildi.

Mahallelerinde kendilerini güvende hissedenlerin oranının geçen yıl yüzde 37 iken, bu yıl 22 puan yükselerek yüzde 59'a çıktığına dikkat çekildi. Araştırma, yaşamlarının iyi ya da oldukça iyi gittiğini söyleyenlerin oranının 9 puan artarak yüzde 65 olduğunu ortaya çıkardı.

Irak'ta durumun daha iyi olacağını düşünenlerin oranı da 14 puan artarak yüzde 60'a yükseldi. Araştırma, gündelik yaşamın çeşitli yönlerinde de bir iyileşme olduğunu gösterdi.

Gündelik yaşamda kullanılan yakıtı elde edebilenlerin oranının yükseldiği, bu konuda çok iyi ya da oldukça iyi diyenlerin oranının yine geçen yıla göre artarak yüzde 48'den yüzde 67'ye çıktığı kaydedildi.

Çocuklarının geleceğini daha iyi gören Iraklıların oranı da yüzde 44 olarak belirlenirken, bu oranın geçen yıl yüzde 39 olduğu hatırlatıldı.

Yabancılara bakış ve Türkiye

Irak'ta bazı ülkelerin olumlu, olumsuz ya da tarafsız nasıl bir rol oynadığı konusundaki düşüncelerinin sorulduğu halk, işgalci güçlere olumsuz cevabını verdi. İngiltere'nin rolü konusunda Iraklıların 59'u olumsuz yüzde 22'si olumlu, ABD'nin rolü konusunda yüzde 64'ü olumsuz yüzde 18'i olumlu, İran'ın rolü konusunda yüzde 68'i olumsuz yüzde 12'si olumlu olduğu yolunda fikir beyan etti.

Türkiye konusundaysa, olumlu bakanların oranı Şubat 2007 ile Mart 2009 arasında 25 puan arttı. Olumlu değerlendirenlerin oranı yüzde 10'dan yüzde 35'e çıkarken, olumsuz bakanların oranıysa yüzde 46'dan yüzde 30'a geriledi.

Araştırmada, ABD'de eski Başkan George Bush yerine Barack Obama yönetiminin geçmesinin Irak için daha iyi olup olmayacağı ya da fark yaratıp yaratmayacağı sorusunaysa halkın yüzde 35'i daha iyi, yüzde 19'u daha kötü cevabını verdi.

2003 yılındaki ABD müdahalesini yanlış bulanların oranı da yüzde 56'ya yükselirken, bunu doğru bulanların oranıysa yüzde 42'ye düştü.

Kerkük ve Kürt sorunu

Araştırmada, halkın çoğunluğunun kuzeydeki bölgesel yönetimin Irak'tan ayrılması olasılığına karşı çıktığı görüldü.

Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı vilayetlerin Irak'tan resmen ayrılmaya ve bağımsız bir idare oluşturmaya çalışıp çalışmayacakları sorusuna halkın yüzde 31'i bunu büyük, yüzde 27'si daha düşük bir olasılık olarak gördüğünü söyledi.

Halkın yüzde 17'si büyük ve yüzde 23'ü ise daha düşük bir oranda böyle bir olasılık görmediğini açıkladı.

Bu vilayetlerin Irak'tan ayrılmasına destek verilip verilmediği sorusuna halkın yüzde 48'i şiddetle karşı çıkarken, nispeten karşı olanların oranı yüzde 27, şiddetle destekleyenlerin oranı yüzde 11 ve nispeten destekleyenlerin oranı yüzde 27'de kaldı.

Kerkük'ün kuzeydeki bölgesel yönetimin bir parçası olup olmaması gerektiği konusundaki görüşleri sorulan halkın yalnızca yüzde 20'si buna destek verirken, yüzde 78'lik gibi büyük bir oranda karşı çıkıldı. Bu oran geçen yıl da yüzde 27 destek, yüzde 72 karşı çıkmak şeklinde olmuştu.

Sünni-Şii ayrımı

Araştırmada, daha önceki yıllarda olduğu gibi Sünni ve Şiiler arasındaki ayrımların sürdüğü belirtildi. Önceki kamuoyu yoklamalarında Irak'taki mevcut durum ve gidişat konusunda Sünnilerin Şiilerden daha kötümser olduğunu gösterdiği, bu durumun sürdüğü ancak Sünni kamuoyunda iyimserlik görüşüne doğru bir yönelim olduğu ifade edildi.

Yaşamlarının çok iyi ya da oldukça iyi gittiğini düşünenler arasında yüzde 9'luk bir artış olduğu, bu oranın Şiiler için yüzde 8, Sünniler için yüzde 16 arttığı belirtildi.

Gelecek 1 yıllık dönemde Irak için daha iyi şeyler düşünenlerin oranının yüzde 14 arttığı, bu konudaki artış oranının da Şiiler için yüzde 13, Sünniler için yüzde 29 olduğu kaydedildi.

Bölgesel güvenlik durumunun çok iyi ya da oldukça iyi olduğunu düşünenlerdeki artışın yüzde 13, bu artışın Şiilerde 21, Sünnilerde yüzde 32 olduğu görüldü.
Güçlü bir lider ya da İslami devletle kıyaslandığında Irak için tercih edilen hükümet modeli olarak da demokrasiyi destekleyenlerin oranının yüzde 21 arttığı, bu artışın da Şiiler için yüzde 21, Sünniler için yüzde 27 olduğu kaydedildi.

'Bush'a ayakkabı' olayı

Araştırmada, halkın Aralık ayında eski ABD Başkanı George Bush'a ayakkabılarını atan gazeteci Muntazar El Zeydi'yi bir kahraman olarak gördüğü de ortaya çıktı. Zeydi konusundaki soruya, gazeteciyi 'kahraman' olarak bulanların cevabı yüzde 62 olurken, suçlu bulanlar yüzde 24'te kaldı.