İlk defa 18?inci yüzyılın başlarında Şeyhülislam Pirizade?nin başladığı tercüme faaliyeti çevrilen iki cildin sonunda yarım kaldı. Ancak 150 yıl sonra Ahmed Cevdet Paşa bu önemli klasiği tamamlayarak Osmanlı Türkçesiyle basılmasını sağladı.
Günlük hayata ilişkin birçok tespiti, insanoğlunun çevre ve nesne arasındaki ilişkisine getirdiği kültürler ve iklimlerüstü yorumları hala büyük bir kabul gören İbni Haldun?un (1332 - 1406) ünlü eseri Mukaddime, Küre Yayınları tarafından özenli bir baskıyla bir kez daha Türkçeye kazandırıldı.
İki yüzyıla ait ipuçları
?Bir kez daha? diyoruz, çünkü Osmanlı da bu büyük düşünüre kayıtsız kalmamış, 18. yüzyıl başlarında Şeyhülislam Pîrîzáde?nin başladığı tercüme gayreti yarım kalmışsa da, yaklaşık 150 yıl sonra bu çalışma, ünlü tarihçi Ahmed Cevded Paşa tarafından tamamlanmıştır. Bu tercüme İstanbul ve Bulak?ta kısa aralıklarla yayınlanmıştır.
Bu çeviri, klasikler hakkında genel bir kıyaslama ve değerleme imkanı verdiği gibi, Osmanlı coğrafyasında İbn Haldun?u anlama ve yorumlama biçimi konusunda farklı iki yüzyıla ait önemli ipuçları veriyor.
Küre Yayınları tarafından yayınlanan son Mukaddime tercümesi için ise çalışmalara beş yıl önce Medeniyet Araştırmaları Merkezi?nde önce başlanmış.
Heyet kuruldu
İÜ İlahiyat Fakültesi?nden Yrd. Doç. Dr. Yavuz Yıldırım, MÜ İlahiyat Fkültesi?nden Dr. Sami Erdem, araştımacılar Dr. Halit Özkan ve Dr. M. Cüneyt Kaya?dan oluşan heyet, bu önemli eseri günümüz Türkçesi?ne kazandırdı. Bu tercümede üç ciltlik eserin tamamı İstanbul ve Bulak baskıları ile karşılaştırılarak gözden geçirildi ve heyet tercümeye son şeklini verdi.
Pirizade Mehmed Sahib?in Osmanlı Türkçesi?ne çevirdiği Mukaddime?nin bir ve ikinci cildinde sadeleştirme, redaksiyon, edisyon, çeviri ve tashih anlamında Yavuz Yıldırım, Sami Erdem, Halit Özkan ve M. Cüneyt Kaya imzasını koydu. Aynı heyet, Ahmed Cevdet Paşa?nın tercüme ettiği üçüncü cilde de emek verdi.
Öte yandan, Mukaddime'nin Pirizade dışında günümüzde yapılmış iki önemli tercümesi daha bulunmaktadır: Bunlardın biri Süleyman Uludağa tarafından Dergah yayınları için yapılan tercüme ve diğeri ise Halil Kendir tarafından Yeni Şafak gazetesi için yapılan tercümedir.
(Star)
