Musevi asıllı işadamı Jak Kamhi, Başbakan Erdoğan ile İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres arasında Davos'ta Gazze nedeniyle yaşanan tartışma sonrası iyice ge-rilen Türk-İsrail ilişkilerini yeniden rayına oturtmak için, kolları sıvadı. İsrail'e süpriz bir ziyaret gerçekleştiren Kamhi yaptığı temaslarıYeni anlattı.
İsrail'de çıkan Yedihot Ahronot Gazetesi'nde yayınlanan bir makalede iddia edildiği gibi görüşmenin gizli olmadığının altını çizen Kamhi, Davos'ta 'one minute' diye tarihe geçen tartışmanın ABD Başkanı Barack Obama'ya kadar uzandığını da göstermiş oldu. Kamhi İsrail temasları ile ilgili olarak şunları söyledi:
TÜRKİYESİZ YAŞAYAMAYIZ
?Şimon Peres'le yaptığım görüşmede Başbakan Erdoğan'ın Davos'u terketmesinden sonra ABD Başkanı Obama'yı aradığını zannediyorum. Peres'in konuşmasından Türk-İsrail ilişkilerinin normalleşmesi için Obama'dan yardım istediğini anladım. Peres'in (Türkiye bizim için önemli. Türkiye olmazsa İsrail olmaz. Türkiye'yi kaybedemeyiz. Türkiye'nin desteğinizi bizden kesmesi İsrail'in felaketi olur) dediğini sanıyorum. Çünkü aynı sözleri bana da söyledi. (Türkiye bizim için bu bölgede yeri telafi edilebemeyecek bir ülke. Türkiye olmazsa İsrail olmaz. Türkiye'nin bizden desteğini kesmesi İsrail'in felaketi olur) diyor.?
Kamhi, kendisinin de İsrail'e gitmeden önce ABD'ye giderek üst düzey görüşmeler yaptığına dikkat çekti.
EREZ PROJESİ ÇOK ÖNEMLİ
İsrail'deki Erez Projesi'ni de değerlendiren Kamhi, bu projeyle Filistin'e ekonomik olanaklar sunmayı ve istihdam yaratarak yaşam standardını yükseltmeyi hedeflediklerini söyledi.
Projenin çıkış noktasının Filistin eski lideri Arafat olduğunu anlatan Kamhi, ?Bu Arafat'ın, Filistin'de kurulacak serbest bölgelerde üretilecek ürünlerin özellikle Amerika ve Avrupa'ya İsrail liman ve havaalanlarından gümrükten muaf olarak ihracatını gerçekleştirme isteğiydi? dedi.
TARAFLAR ÇABA GÖSTERİYOR
Projenin Ortadoğu'da kalıcı barış ve güvenliğin tesis edilmesine yönelik ilk somut adım olacağını ifade eden Kamhi şunları söyledi:
?Nitekim AB ekonomi aracılığıyla eski düşmanlıkları unutarak, toplumlarına daha iyi satın alma gücü yaratmak suretiyle 63 yıldır süren bir barışı tesis edebilmiştir. Bölgemizde de benzer bir imkanın yaratılması suretiyle hepimizin arzu ettiği güvenlik ortamının sağlanmasına ve masum insanların ölmediği, kalıcı barışın tesisine öncülük etmek Türkiye'mizin saygınlığını çok yükseltecektir.? Yaptığı görüşmelerde projenin devamıyla ilgili destek aldığını anlatan Kamhi, iki tarafın da Türkiye-İsrail-ABD işbirliğine bir zarar gelmemesi için çaba-ladığına işaret etti.
ABD'DEN GELEN MESAJ
Türk-İsrail ilişkilerinin yeniden normalleşmesi gerektiğine dair diğer bir mesaj da ABD'den geldi. ABD Başkanı Barack Obama'nın göreve gelmesinden sonra Ankara'ya ilk ziyaretini yapan ABD Temsilciler Meclisi Türkiye Grubu Eşbaşkanı Demokrat Robert Wexler, önceki gün Cumhurbaşkanı Gül ve Başbakan Tayyip Erdoğan'la görüşmesinde, ?Türkiye ve İsrail'in birbirinden uzaklaşmamasını, iki ülke ilişkilerinin daha da güçlenmesini bekliyoruz? mesajını verdi.
Sezer'den devlet üstün hizmet ödülü almıştı
Türk-İsrail ilişkilerini normalleştirmek için çaba sarfeden 'Mösyö Jak' lakaplı Jak Kamhi'ye, 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Çankaya Köşkü'ndeki son günlerinde, 16 Ağustos 2007'de ?Devlet Üstün Hizmet Ödülü? vermişti. Kamhi, 1974'deki Kıbrıs Barış Harekatı'ndan sonra ABD'nin Türkiye'ye uygulamaya başladığı ambargoyu kaldırmasında da önemli rol oynamıştı. Devlet Üstün Hizmet Ödülü'ne layık görülen Kamhi ?Her yurttaşın görevi, ülkesine hizmet etmektir. Fakat, bunu yapabilmesi için muhakkak gerekli olanakları bulması gerekir. Bana bu olanaklar rahmetli Ecevit'ten bugüne kadar başbakanlar, cumhurbaşkanları, dışişleri bakanları tarafından sağlandı. Bu görevler, bana hep mutluluk verdi? demişti.
Başbakan Erdoğan'a hayranlığını gizlemiyor
Peres gibi Arafat'ın da geçmişte çok yakın dostu olduğun ifade eden Kamhi, ?Barışın tesisi için çalıştım ve yine çalışırım? dedi. Peres'in, Türkiye'yle arasını düzeltme çabalarına da tanık olduğunu beliren Kamhi, Peres'in dışında Başbakan Ehud Olmert ve Dışişleri Bakanı Tzipi ile ayrı ayrı görüştüğünü anlattı. Kamhi, görüşmede Peres'in kendisine ?Türkiye bizim için kutsal bir ülke, ondan vazgeçmemiz mümkün değil. Olanları unuttuk. Biz bunları çoktan unutmaya razıyız. Başbakan'a hayranım. O kaybedilmez bir dost? dediğini belirterek İsrail için Türkiye'nin önemli olduğunu söyledi.
