Dün Azerbaycan yerel saati ile saat 8:00 sularında makam otosunda tek kurşunla başından vurularak öldürülen Azerbaycan Hava Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Rail Rzayev, öğleden sonra yapılan askeri törenle toprağa verildi. Cenazenin bu kadar çabuk kaldırılması tartışma yarattı.
Böyle bir durumda beklenmeyecek bir hızla toprağa verilmesi şaşkınlık yaratan Rzayev'in siyasi kimliğinin yanı sıra, suikast ve sonrasında yaşananlar, olayın hayli karmaşık bir komplo olduğuna işaret ediyor.
Başından tek kurşun
Suikastı incelemekle görevlendirilen Askeri Savcı Veliyev tarafından verilen bilgiler, suikastın çok önceden planlandığını gösteriyor.
Verilen bilgilere göre, General Rzayev her gün evinden ofisine giderken makam aracı evinden yaklaşık 500 metre uzakta bulunan çöp konteynerinin yanında duruyor ve şoför araçtan inip evin çöpünü atıyordu. Rzayev'in bu sırada tek kurşunla başından vurulduğunu belirten Veliyev, şoförün silah sesini duymadığını, yalnızca kırılan cam sesini duyduğunu söyledi.
Kimi haber kaynakları, Rzayev'in aracının yakınında duran bir başka araçtan inen maskeli kişi ya da kişiler tarafından vurulduğunu iddia ediyor.
Azerbaycan Genelkurmay Başkanı Necmedin Sadıkov, yapılan ön soruşturmada, Rzayev'in aracının bir süredir kimliği belirsiz kişiler tarafından izlendiği yönünde bilgilere ulaşıldığını söyledi.
Rzayev'in Azerbaycan'ın dışişlerindeki rolü
General Rzayev, Azerbaycan'ın Sovyetler Birliği'nden ayrılmasından sonra Hava Kuvvetleri Komutanı olmuştu ve 16 yılı aşkın süredir bu görevde bulunuyordu. Azerbaycan Hava Kuvvetleri'nin oluşturulmasına öncülük eden Rzayev, aynı zamanda Azerbaycan-Ermenistan savaşı ve sonrasındaki müzakere sürecinde de önemli rol üstlenmişti.
Rzayev, Azerbaycan'ın ABD, Rusya ve İran'la olan ilişkileri konusunda yaptığı çıkışlarla da tanınıyordu. Azerbaycan, Rusya ve ABD arasında Azerbaycan'ın kuzey bölgesinde bulunan Kabala Radar İstasyonu'nun kullanımına ilişkin yapılan görüşmelerde Azeri tarafını temsil eden Rzayev, Putin'in istasyonun Rusya ve ABD tarafından ortak kullanılması önerisine 'Kabala Azerbaycan'ındır' yanıtı vermişti.
Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki Dağlık Karabağ sorunu, 19-20 Şubat günlerinde Viyana'da yapılacak olan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı toplantısında ele alınacaktı. Karabağ sorununda silahlı çözümden yana olduğu bilinen Rzayev'in bu toplantı öncesinde öldürülmüş olması, suikastın Karabağ sorunuyla ilgili olduğu kanısı uyandırıyor.
Maddi çıkarlar
General Rzayev, Azerbaycan'ın Hava Kuvvetleri ve hava savunma sistemleri için ayırdığı kaynağın tamamını kontrolü altında bulunduruyordu ve bu alan, Azerbaycan'ın askeri harcamalarının en önemli başlığını oluşturuyordu. Dolayısıyla Azerbaycan'ın son yıllarda silahlanmaya ayırdığı bütçenin önemli bir kısmı Rzayev'in direktifleri doğrultusunda harcanmıştı.
Suikast hakkında kimi haber ve yorumlarda, Rzayev'in Azerbaycan'ın Rusya'dan savaş uçağı almasına karşı çıktığının ve sonuçlanma sürecinde olan bir uçak alım ihalesini Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile konuşarak iptal ettirdiğinin altı çiziliyor. Buradan yola çıkarak, Rzayev suikastının Rus silah mafyasıyla ilişkilendirilebileceği iddia ediliyor.
Son yıllarda yayınladığı provokatif raporlarla gündemde kalan düşünce kuruluşu International Crisis Group (ICG), ekim ayında yayınladığı bir raporda, Azerbaycan ordusunun 'çok parçalı, bölünmüş, cumhurbaşkanından başka kimseye hesap vermeyen, şeffaf olmayan, yolsuz ve iç çatışmalara gömülmüş' durumda olduğunu iddia etmişti. Raporda Azerbaycan ordusunun inşaat ve gıda malzemesi ihalelerinde büyük yolsuzluklar yapıldığı ve üst düzey komutanların yakınlarına ait şirketlerden çok yüksek fiyatla mal ve hizmet alındığı ifade edilmişti. Buna benzer yolsuzluklara dair yazılar Azeri basınında da sık sık yer alıyordu.
Dün öldürülen General Rzayev'in gerek inşaat, gerek gıda sektöründe yatırımları bulunuyordu. Nitekim suikasta getirilen bir diğer açıklama da, bu iki alanda yapılan askeri ihalelerin sürekli olarak Rzayev ve yandaşları tarafından alınmasından rahatsız olan mafyatik grupların Rzayev'i ortadan kaldırdığı yönünde. (Sol)
