Haber Merkezi / TIMETURK*
Önde gelen Norveç gazetelerinden birinde geçen hafta yayınlanan bir makale İsrail?i ve Yahudiliği azarlarken, İsrail?in halihazırdaki durumuyla var olma hakkını yitirdiğini söyledi.
Afterposten?de yayınlan Jostein Gaarder?in ?Tanrı?nın seçilmiş insanları? başlıklı makalesi Norveç?te büyük fırtına kopardı. ?Sophie?nin Dünyası? adlı ünlü kitabın yazarı Gaarder, İsrail Savunma Kuvvetleri?nin Lübnan?daki edimlerini Yahudi tarihine bağlayarak, bugün var olduğu şekliyle devletinin dağılarak Yahudilerin mülteci konumuna düşeceği öngörüsünde bulundu.
Makalede İsrail hükümeti, Afgan Taliban rejimi ve Güney Afrika ırkçılığı kıyaslanarak, ?İsrail Devleti?nin artık tanımıyoruz? ve ?İsrail Devleti şu anki konumuyla tarih olmuştur? deniliyor.
?Çocuk katillerine biz ?çocuk katili? deriz ve zalimliklerini mazur göstermek için kutsal ya da tarihi emirlerini asla kabul etmeyeceğiz? diye yazan Gaarder: ?Etnik temizliğe lanet olsun, sivillere yönelik her terörist saldırıya lanet olsun, ister Hamas, ister Hizbullah isterse de İsrail Devleti yapsın?
Gaarder İsrail?in toprak heveslerindeki Yahudiliğin rolüne müteakip defalar atıfta bulunarak, ?Bizler Tanrı?nın seçilmiş insanları kavramına inanmıyoruz. Bu milletin fantezilerine gülüyor ve onların kötülüklerine ağlıyoruz? diye yazdı.
Gaarder, ?Uluslararası hukuka uygun 1948?in İsrail devletine riayet etmeyen, saygı duymayan ve tanımak istemeyen İsrail Devleti?nin kendisidir. İsrail, hep daha fazlasını istiyor; daha fazla su ve daha fazla köy. Bunu elde etmek için, Tanrı?nın yardımıyla, Filistin sorununa kesin çözüm isteyenler var?.
Gaarder 'antisemitzm' ile suçlandı
Makale Norveç medyasında, binlerce yoruma ve düzinelerce fırtınalara neden oldu. Gaarder?in 'antisemit' eğilimleriyle İsrail?i eleştirme hakkı arasında bir tartışmayı gündeme taşıdı. Yahudi gazeteci ve müzik eleştirmeni Mona Levin Gaarder?in alenen eleştirerek Norveç hükümetinin sessizliği karşısında şaşkına döndüğünü söyledi. ?Kavgam?dan sonra okuduğum en dehşet verici şeydi? diye tanımladığı yazıyı kınamadığı için kabineyi sert şekilde eleştirdi.
Oslo?daki söyleşisinde Levin, ?Burada Yahudilikle alaya eden nefret dolu ve cahil bir adamla uğraşıyoruz? dedi. Müzik eleştirmeni aynı zamanda uluslararası üne sahip (Gaarder?in kitabı 26 milyon sattı) birinin tüm etnik gruba saldırıp da siyasilerin sessiz kalabildiğini anlamının mümkün olmadığını kaydetti.
Tel Aviv Üniversitesi Antisemitizm ve Irkçılık Araştırmaları Stephen Roth Enstitüsü Dekanı Profesör Dina Porat, ?Bu, kendisini İsrail?in eleştirisi şeklinde saklayamayan klasik antisemitik manifestodur? diye konuştu. Porat, ?Yazar çağdaş kontekstte sorunu adreslemiyor, binlerce yıl geri giderek Yahudilerin zalimlik karakterinin olduğunu, bunun değişmeden kaldığını ve şu anki savaşta da geçerli olduğunu söylüyor? dedi.
Porat, Avrupa Birliği?ne göre, İsrail?in var olma hakkı reddetmenin, var oluşunun ırkçılık olduğunu söylemek antisemitik bir ifade. Ayrıca Gaarder?in metninde bebek kanı içmek için klasik antisemit semboller bulunduğunu da öne sürerek, ?Çağdaş Antisemit Araştırmaları?nın 15 yıldır başkanlığını yapıyorum ve retorik ve kontekst bakımından böylesi radikal bir metne rastlamadım? diye konuştu.
Gaarder diğer şeylerin yanında şöyle yazdı: ?Bizler İsrail?in 40 yılı çöllerde geçen 3 bin yıllık lanetlenmesinden daha fazla olarak Lübnan?da katlettiği 40 çocuk için yas tuttuğuna inanmıyoruz. Şunu da biliyoruz ki birçok İsrailli, Mısır halkı için Tanrı?nın verdiği ?uygun ceza? için bir zamanlar yaptıklarını gibi bu (katliamı) da kutladı?.
Gaarder, Siyonist teröristlerin Hz. İsa?nın zamanından beri faaliyette olduğunu da yazdı.
Gaarder baskılara dayanamadı
Medyaya konuşmayı bırakmadan bir gün önce Salı günü Haaretz?e yaptığı açıklamada, Gaarder, yanlış anlaşıldığını ve İsrail ile Yahudilerin dostu olduğunu vurguladı.
?Hizbullah?ın yaptıkları kötü? diyen Gaarder, Yahudilerin anavatanı olarak İsrail?in var olma hakkını desteklediğini de ekledi.
Gaarder, İsrail?in var olma hakkını sorgulamadığını, ?ırkçı bir devlet olarak? İsrail Devleti?nin var olma hakkını sorguladığını söyledi. Makalesinin nasıl ?Yahudi-karşıtı? olarak algılandığını anladığını ve eğer yeniden yazacaksa birkaç şey değiştirebileceğini söyledi.
Norveç?teki Yahudileri acıttığının farkında olduğunu söyleyen Gaarder, makalesinin diğer dillere çevrilmeyeceğinden emin olacağını söyledi. Ancak yine de yazar, alenen makalesini geri çekmeyi reddetti.
Aftenposten?in siyasi editörü, Harald Stanghele de, Gaarder?in makalesini yayınlamada bir sorun görmediklerini ifade etti. ?Tabi ki onunla aynı fikirde değiliz? diyen Stanghele, ?Fakat konuyla ilgili açık bir tartışma ödlekçe olanından daha iyidir? diye konuştu. Editör, ?Gaarder?in düşünceleri Norveç için önemlidir ve makalesini yayınlamak doğruydu? dedi.
* Haaretz?den Assaf Uni?nin ilgili haberi