Obama'dan Bush'a destek

ABD Başkanı George W. Bush'tan görevi 20 Ocak'ta devralacak Obama, düzenlediği basın toplantısında, Bush hükümetinin kararında memnun olduğunu belirterek, 'Otomotiv şirketleri bu reform şansını kötü yönetim pratikleriyle boşa harcamamalı ve bu kritik sektörü ve kendilerine bağlı milyonlarca Amerikalının işini kurtarmak için kesinlikle gerekli uzun vadeli yeniden yapılanma çalışmalarına başlamalı' dedi.

Sektöre sağlanan kısa vadeli yardımla, otomotiv şirketlerinin uzun vadeli yaşamayı başarmak için gerekli zor seçimleri yapmada bütün hissedarlarını biraraya getirmesi gerektiğine işaret eden Obama, şöyle konuştu:

'Nihai yeniden yapılanma paketini gördüğümüzde bunun ceremesini sadece işçilerin çekmeyeceğinden emin olmak istiyoruz. Bu yönetimde benim ilk önceliğim 2,5 milyon yeni iş yaratmak ve bu işlerin bazılarının otomotiv sektöründen olmasını istiyorum.'

Memnun olanlar ve olmayanlar

ABD yönetiminin kredi desteği ülkenin otomotiv sektörünün kalbi Detroit'teki 'Üç Büyük' GM, Chrysler ve Ford tarafından olumlu karşılanırken, Birleşik Otomotiv İşçileri Sendikası (UAW) yardım paketinin koşullarını 'adaletsiz' buldu.

GM üst yöneticisi Rick Wagoner, düzenlediği basın toplantısında, GM'nin, şirketin yaşayabilmesi için hissedarlarla birlikte çalışacağından emin olduğunu söyledi. Wagoner, şirketin şimdi tamamen yeniden yapılanma programının uygulanmasına odaklanacağını ve hükümetin taleplerini karşılayacaklarından emin olduklarını ifade etti.

Wagoner, 'Bunun mümkün olmadığını düşünmüyorum. Bu sınavdan geçeceğimizden çok eminim' dedi.

Çökmeye en yakın görünen Chrysler da 'maliyetleri önemli ölçüde kısmaya' devam edeceklerini bildirdi. Acil kredi ihtiyacı bulunmayan Ford ise gelecek yıl finans durumu kötüye giderse hükümetten kredi hattı açılmasını istediğini belirtti.

UAW Başkanı Ron Gettelfinger ise yaptığı açıklamada, 31 Aralık 2009'a kadar işçi ücretleri ve çalışma koşullarında değişiklik isteyen planın kendisinde hayal kırıklığı yarattığını söyledi. Gettelfinger, 'Bu adaletsiz koşulların kaldırılması için Obama yönetimi ve yeni Kongre ile çalışacağız' dedi.

Sendika üyesi emekli GM işçisi Gregg Shotwell de BBC'ye yaptığı açıklamada, 'yeniden yapılanma konusunda konuşanları dinlediğinde, hepsinin sorumluluğu işçinin sırtına yüklemek istediğini' belirtti.

Shotwell, 'Şimdi bir aracın montajının maliyetinin yüzde 8'i işçilik. Peki geriye kalan yüzde 92 ne? İsraf, kötü yönetim ve yolsuzluk' diye konuştu.

Kredinin koşulları

ABD yönetimi, derin krizdeki iki şirketten GM'ye bu ay ve gelecek ay 9,4 milyar dolar, Chrysler'e de 4 milyar dolar acil kredi sağlayacak. Şubat ayında ise Kongre'den onay çıkması durumunda, oto şirketlerine 4 milyar dolar daha yardım sağlanması öngörülüyor. Böylece otomotiv sektörünü kurtarma planının boyutu 17,4 milyar dolara yükselecek.

Yardım planı karşılığında otomotiv şirketleri, karlı işletmelere dönüşebilmelerini öngören yeniden yapılanma planlarını 31 Marta kadar başaramamaları durumunda, aldıkları kredileri iade edecekler.

Plana göre, hükümet, büyük bankalarda olduğu gibi vereceği kredi karşılığında şirketlerde hissedar olma seçeneğine sahip olabilecek. Şirketler yönetici tazminatı ve ücretlerine sınırlama getirecek ve bütün kredileri devlete geri ödemek zorunda olacaklar. Ayrıca şirketlerin kar edebileceğini
gösterecekler.

Bush dün, şirketlerdeki sendikalı işçilerin, gelecek yılın sonuna kadar ABD'deki yabancı (Japon) otomotiv şirketlerindeki işçi ücretleri ve çalışma kuralları konusunda rekabet edebilmesini kabul etmeleri gerektiğini söylemişti.

Bu arada Beyaz Saray, şirketlere yardım konusunda harekete geçmemesi durumunda, otomotiv sektörünün çökmesiyle birlikte bunun ABD'nin ekonomik büyümesini yüzde 1'den fazla azaltabileceğini, böylece 1,1 milyon kişinin işini kaybederek, yeni işsizlik maaşı başvuruların maliyetinin de 13 milyar doları bulabileceğini açıkladı.

Beyaz Saray ayrıca 17,4 milyar dolarlık otomotiv sektörünü kurtarma planını denetlemek için 'otomotiv çarı' atanmayacağını, bu plandan sorumlu olacak Hazine Bakanı Henry Paulson'ın görevini Obama yönetimi devralıncaya kadar sürdüreceğini bildirdi.