AB-Türkiye ilişkileri Essen'de tartışıldı

Türkiye Araştırmalar Merkezi (TAM) Vakfı nda gerçekleştirilen 'Avrupa Yolunda Türkiye: Türkiye Genel Seçimlerinin Bir Yıl Sonrasında Bir Durum Değerlendirmesi' başlıklı panelde Türkiye ve Avrupa Birliği ilişkilerinde karşılıklı algılama sorunları tartışıldı.

Türkiye Araştırmalar Merkezi Vakfı tarafından verilen bilgiye göre, TAM ve Friedrich Naumann Vakfı işbirliği ile Essen de gerçekleştirilen 'Avrupa Yolunda Türkiye' panelinde, Hürriyet Daily News Yazarı Yusuf Kanlı, Liberal Demokrat Parti Başkanı Cem Toker ve Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Evin, Türkiye-Avrupa İlişkilerinin son bir yılda kazandığı seyri değerlendirdi. TAM Vakfı Genel Müdürü Dr. Andreas Goldberg in açılış konuşmasıyla başlayan paneli, Friedrich Naumann Vakfı Türkiye Sorumlusu Jörg Dehnert yönetti.

Panelde ilk konuşmayı yapan Hürriyet Daily News Yazarı Yusuf Kanlı, AB sürecindeki tıkanmaların her iki tarafın ciddi hatalarından kaynaklandığını belirterek, Avrupa Birliği nin Kıbrıs konusunda açıkça görüldüğü üzere iki yüzlü davrandığını, siyasi sorunları olan ve kısıtlı egemenliği olan bir ülkenin, ortaklarından birine danışılmaksızın birliğe üye olarak alındığını, 2004 teki Doğu genişlemesi karşısında Yunanistan vetosunun önüne geçebilmek için Güney Kıbrıs ın birlik ilkeleri hiçe sayılarak kabulünün tepki yarattığını ifade etti. Türkiye nin de benzer hatalar işlediğinin altını çizen Kanlı, 1999 da aday statüsü alınırken Rum tarafıyla uzlaşma olabileceği mesajının verilmesinin ve 2004 te adaylık takvimi alınırken liman ve havaalanlarının Rumlara açılabileceğinin ifade edilmesinin sürece dair önemli hatalar olduğunu, yerine getirilemeyecek sözler verilerek, üyelik sürecinin Kıbrıs a endekslendiğini sözlerine ekledi.

Kanlı nın ardından söz alan Liberal Demokrat Parti (LDP) Başkanı Cem Toker, Türk seçim sisteminde uygulanan yüzde 10 luk seçim barajını temsilde adaletsizlik sorunu yarattığını, 2002 de en sert biçimiyle yaşanan bu olumsuzluk nedeniyle oyların yüzde 48 inin boşa gittiğini ifade etti.

Türkiye-Avrupa ilişkilerinin değerlendirilmesinde ciddi algılama yanlışlıkları bulunduğunu vurgulayan Prof. Dr. Ahmet Evin ise, adeta tekil bir yapıymışçasına değerlendirilen AB nin bunun aksi bir nitelik arz ettiğini belirterek, çeşitli ülkelerin kamuoylarının algılamaları ve Türkiye nin üyeliğine dair siyasilerce sarf edilen sözler ile Avrupa Komisyonu tarafından üretilen politikaların birbirinden farklı biçimde değerlendirilmesi gerektiğini söyledi. Türkiye deki bu algılama hatasının karşısında Avrupa da da ciddi hatalı algılamalar bulunduğunu ifade eden Evin, Türkiye de reformların 2002 yılından sonra uygulandığı ve daha önce reformcu bir parti bulunmadığı kanaatinin yanlış olduğunu, Aralık 1999 da Helsinki zirvesinde alınan ve1,5 yıl gecikmeyle uygulanmaya başlanan reform paketinde MHP nin de imzasının olduğunu kaydetti.

İkinci algılama hatasının ise Türkiye deki demokratikleşme sürecine ilişkin olduğunu söyleyen Evin, Avrupa daki algılamanın aksine Türkiye de bu sürecin Atatürk reformlarının da öncesine, Tanzimat Fermanı na da götürülebileceğini ifade etti.