Haber Merkezi / TİMETURK
Uluslararası ilişkiler ve özellikle de enerji konusunda oldukça derin bir uzmanlığı var. İnsanları toplama ve bir araya getirme gücüne sahip..ABD?nin çıkarları için İsrail?i eleştirmekten çekinmiyor. Bu kişi, ABD?nin yeni seçilmiş başkanı Barak Obama?nın Ulusal Güvenlik Danışmanlığı görevi için adaylığı kesinleşen Deniz Piyadeleri emekli Generali James Jones.
Jones, görev süresi dolan Amerikan Başkanı George W. Bush döneminde terörle mücadele konusunda hükümetin siyasetine katkıda bulunmakla birlikte Bush?un Irak?ta benimsediği politikalara karşı çıkmış ve ABD?nin bu ülkeden çekilmesini istemiş.
Jones?un muhalefeti, ABD hükümeti ve George Bush?la sınırlı değil. General, İsrail?in Batı Şeria?da yürüttüğü politikalarla ilgili olarak bir heyete hazırlattığı raporda İsrail?in gerek askeri gerekse güvenlikle ilgili siyasetlerini sert bir dille eleştirmiş ve AFP?nin aktardığına göre, ABD söz konusu raporu kamuoyundan gizlemiş ve medyayla paylaşmamış.
Amerika Dışişleri Bakanı, Johnes?un raporunu yayınlama niyetinin bulunduğuna dair herhangi bir bilginin bulunmadığını açıklarken bakanlık adına açıklama yapan sözcü Robert Wood, konuyla ilgili olarak verdiği cevapta ?Bu raporun yayınlanacağına dair herhangi bir bilgim yok.? şeklinde konuştu.
İsrail?de yayınlanan Haaretz gazetesi ise geçtiğimiz Ağustos ayında yayınladığı bir haberde Jones?un İsrail?in Batı Şeria ve Gazze?de yürüttüğü politikalara şiddetli eleştiriler yönelttiğini yazmıştı.
Washington susuyor
General Jones, ABD?nin İsrail?le Filistinliler arasında tarafsız bir arabulucu rolü oynaması gerektiğini belirtir ve bunun ABD?nin çıkarı olduğuna inanırken Dışişleri Bakanlığı?nın gerek Cumhuriyetçiler gerekse Demokratlar döneminde danışmanlığını yapmış olan David Miller, Beyaz Saray?ın rapor hakkındaki suskunluğunu sürdürdüğünü, ?Çünkü mevcut durumların, fazla İsrail?le ilgili eleştiriyi içeren bir rapor hakkında herhangi bir zamandan daha fazla susmayı gerektirdiğini? söyledi.
Miller şöyle konuştu: ?Jones?tan Ulusal Güvenlik Danışmanı olduğunda kendisinden beklenen Filistin-İsrail anlaşmazlığı hakkındaki düşüncelerini yüksek sesle dile getirmemesidir.(..) Çünkü yeni yönetim bu konuda güvenilirlik kazanmaya çalışacak. Güvenilirlilik burada İsraillilerin güvenini elde etmeye devam etme anlamına geliyor.?
Miller, Haaretz?de çıkan haberle ilgili bilgileri teyit edemeyeceğini ancak böyle sert bir dile sahip bir raporun bir kenara konduğuna dair hiçbir şüphesinin bulunmadığını ifade etti.
Amerikan yönetiminde üst düzey bir yetkilinin AFP?ye yapıtğı açıklamaya göre Jones?un hazırlattığı raporla ilgili bilgileri Bakan Rice ile paylaşacağını ve ona öğütler vereceğini belirterek, böyle tartışmaya açık bir raporu yayınlama yerine bu tür bir yol tutmasının daha makul olduğunu söyledi.
Gözlemciler, Jones?un ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı olarak enerji politikalarını programının başına koymasının, ABD?nin enerji politikalarıyla ilgili olarak çok duyarlı olacağı bir döneme girildiği anlamına geldiğini belirterek, özellikle Körfez ülkelerinin üretim ve fiyatlarla ilgili bir sorun çıkarmasının muhtemel bir çatışmayı tetikleyebileceğini ifade etti.
www.politico.com adlı internet sitesinin Demokrat Partili yetkililerden aktardığına göre Obama, ulusal güvenlikle ilgilenecek ekibini açıkladığında Jones?un adaylığını da resim olarak açıklayacak.
Zor iş
Yönetime yakın çevrelerin bildirdiğine göre Jones, iş başına geçtiğinde çok sıkıntılı dosyalarla uğraşmak ve ABD?nin karşı karşıya kaldığı büyük sorunlarla baş etmek zorunda kalacak. Bu anlamda Genaral?in programının oldukça yoğun olduğu belirtiliyor. Bunları bir liste halinde sıralamak gerekirse:
1. Irak?la imzalanan ve Amerikan askerlerine 2011 yılına kadar ülkede kalmasına izin veren güvenlik anlaşmasından sonra buradaki krizi yönetebilmek.
2. Afganistan?daki savaşı yürütmek ve burada Taliban?la ilgili müzakereleri yönetmek.
3. İran?ın nükleer dosyasını hal yoluna koymak.
4. İran?ın nükleer silahlar elde etme arzularına ket vurmak.
5. Pakistan?da istikrarın gerçekleşmesini sağlamak.
Bu dosyaların yanı sıra yeni danışmanın ABD?nin enerji üretimi meselesi, dünyadaki diğer ekonomik, askeri ve güvenlik meselelerine eğilmesi gerekeceğini, çünkü Ulusal Güvenlik Danışmanı?nın bu konularda oldukça geniş yetkilere ve belirleyici bir role sahip olduğu ifade ediliyor.
Başkan Bush döneminde Ulusal Güvenlik Danışmanı?nın görevi pasifize edilerek Condoleezza Rice?ın başında olduğu Dışişleri Bakanlığı ön plana çıkarılmıştı. General Jones ise Ulusal Askeri Savunma Sanayi Topluluğu önünde yaptığı konuşmada bundan sonraki yönetimin Ulusal Güvenlik Kurumu?nun ABD?nin güvenliği ve enerji ile ilgili temel meselelerde daha aktif rol alması gerektiğini söylemişti.
Siyasi Roller
General Jones geçmişte aldığı askeri görevlerin yanı sıra siyasi görevler de üslenmiş bulunuyor. Örneğin Amerikan yönetimi kendisini Afganistan ve Irak?taki savaşlarla ilgili kontrol ve rapor hazırlaması için görevlendirmiş. General Jones?un 2007 yılında hazırladığı raporunda askeri olarak Irak?taki Amerikan varlığının içerisinde bulunduğu sorunları tek tek dile getirmiş ve Irak polisinin eksikliklerini değerlendirmiş. Her ne kadar kendisi Irak işgaline karşı çıksa da Jones, Irak?taki mevcut durumun Amerikan askerlerinin çekilmesiyle ilgili bir takvim verilmesini imkansız kıldığını ve böyle bir takvimin ilan edilmesinin Amerikan çıkarlarına zarar verebileceğini dile getirmiş.
Ancak Jones?un ABD?nin Irak?ta kalıcı bir varlığına kesin olarak karşı ve ileride çekilmesini mümkün kılacak şartları hazırlama çerçevesinde Amerikan güçlerinin Irak?ta yeniden dağılımının sağlanmasından yana olduğu ifade ediliyor. Robert Zwellik?in istifasının ardından iki kez Condoleezza Rice tarafından kendisine Bakan yardımcılığı teklifinin yapıldığı ancak Jones?un bu teklifleri her defasında geri çevirdiği kaydediliyor. Jones?un ayrıca 28 Kasım 2007 yılında Ortadoğu?ya özel delege olarak atandığı, ve bu çerçevede Filistinlilerle İsrailliler arasında arabuluculuk yapmak üzere görevlendirildiği bildirildi. Jones halen Amerikan-Atlantik Konseyi yönetim kurulu başkanı olarak görev yapıyor.
General Jones?un ABD?de partiler üstü bir kişiliğe sahip olduğu belirtiliyor. Örneğin kendisi oğul Bush döneminde Ortadoğu?da güvenlikle ilgili konularda zaman zaman danışmanlık yapmış olsa da Obama?nın seçim kampanyasında gayr-ı resmi danışman olarak görev yaptığı ancak resmi olarak hiçbir adayı desteklemediği belirtiliyor. Medyada çıkan haberlerde Jones?un başkan yardımcısı olarak aday gösterileceği söyleniyordu ancak Obama, Biden?i kendisine başkan yardımcı olarak seçmeyi tercih etti.
