ABD seçimleri hakkında bilinmeyenler

Seçimler her dört yılda bir Kasım ayının ilk Pazartesini izleyen Salı günü yapılır. 18'inci yüzyılda taşrada yaşayanlar oy verebilmek için uzun yollar kat etmek durumundaydılar. Kilise programı nedeniyle Pazar günü taşradakilerin yola çıkamayacakları düşünülerek Salı günü uygun görülmüştü. Katolikler için ise 1 Kasım Bütün Azizler Günüdür. Bunu da dikkate alan Kongre, 1792 yılında aldığı kararla oy kullanma oranında herhangi bir düşüş yaşanması ihtimalini en aza indirmek için Kasım ayının ikinci Salı gününü seçimler için uygun görmüştür.

Parti sembolleri neden hayvan?

Fil Cumhuriyetçiler: Cumhuriyetçiler 1874'de parti sembolü olarak fili seçmişlerdir. Harper Weekly Dergisi'nin çizeri Thomas Nast hayvanat bahçesiyle ilgili bir karikatür yayınlar. Karikatürde üzerinde cumhuriyetçi oyları yazan bir fil hariç, diğer bütün hayvanları kovalayan aslan postu giymiş bir eşek vardır. Karikatür Cumhuriyetçiler tarafından beğenilir ve fil parti amblemi olarak kabul edilir. Fil ağırbaşlı, zeki ve güçlü olmayı simgelemektedir.

Eşek Demokratlar: Eşek 1870 yılında, yine Nast'in bir karikatüründen esinlenerek kullanılmaya başlanmıştır. Eşek, alçak gönüllülüğü, sadeliği, cesareti, azmi ve sevgiyi simgelemektedir. Her iki partinin simgesinin ana renkleri aynı zamanda ABD'nin geleneksel renkleri olan beyaz, kırmızı ve mavidir.

Bir ABD başkanı hangi yetkilere sahip?

Gezegenin en güçlü adamı sayılan ABD başkanı, aslında dokunulmaz değil... Onun yetkilerinin sınırları da anayasadaki kesin çizgilerle belirlenmiş durumda...

Bununla birlikte anayasa, her bir başkana anın gerektirdiği ihtiyaçlara göre davranabilmesine olanak tanıyacak kadar da esnek..

Anayasanın, başkanın yetkilerini tanımlayan 2. maddesinde, 'İcra yetkisi, ABD başkanına emanet edilir' yazıyor. Bu madde, başkanın 4 yıllık görev süresini belirliyor ve maddede başkanın yetkilerinin listesi bulunuyor.

Başkan, aynı zamanda silahlı kuvvetlerin baş komutanı... Af ve tecil yetkilerine sahip olan başkan, Senatonun fikrini sormak ve mevcut senatörlerin üçte ikisinin onayını almak kaydıyla anlaşmalar imzalayabilir. Büyükelçileri ve yüksek mahkeme hakimlerini atayan başkan, bunu yaparken de Senatonun çoğunluğunun onayını almak zorunda.

Anayasaya göre, 'birliğin durumu hakkında Kongreye bilgi vermek zorunda olan başkan, gerekli ve uygun gördüğü, önem arz eden her türlü önlemi Kongrenin bilgisine sunmak durumunda. Başkan, ayrıca Kongre tarafından kabul edilen kanun metinlerini veto hakkına da sahip. Başkan, ihanet, yolsuzluk ya da herhangi başka bir suç yüzünden azledilebilir.'

1868'de Andrew Johnson, 1998'de Bill Clinton için olmak üzere tarihte iki kez Temsilciler Meclisi bir ABD Başkanının suçlanmasını oylamış, Senato ise her ikisini aklamıştı. Temsilciler Meclisi, 1974'te Başkan Richard Nixon'ın azli için süreci başlatmış, ancak Nixon'ın istifa etmesinin ardından süreç durdurulmuştu. Bu da Amerikan tarihinin kayıtlarına bir ilk olarak geçmişti.

Amerikan başkanının Kongreyi feshetme yetkisi yok. Teorik olarak başkan savaş ilan edemez, çünkü bu yetki Kongrenin elinde bulunuyor. Bununla birlikte, yurtdışında askerlerin görevlendirilme halleri savaş ilanı sayılmıyor. Birliklerin savaşa gönderilmesi yetkisi genellikle başkanın oluyor.

Kongre, (Afganistan ve Irak'ta olduğu gibi) yurt dışındaki silahlı müdahalelerin çerçevesini belirlemek için, genelde konuşlanma takvimi, konuşlanma niteliği, birliklerin çapı ve misyonlarla ilgili kararları oyluyor. Başkan, bir federe devletin talebi üzerine, düzeni sağlamak için yetki kullanma ve devletlerin ulusal muhafızlarını savaşta kullanma imkanına da sahip. Tarihte Dwight Eisenhower ve John Kennedy, 50 ve 60'lı yıllarda güneydeki ırkçı ayaklanmalardan sonra bu yetkiyi kullanmıştı. Bu yetki daha geniş biçimde de yorumlanabiliyor. Örneğin George Bush, teröre karşı mücadelede Ulusal Muhafızları kullanmaya karar vermişti ve bu yüzden hali hazırda Ulusal Muhafız kuvvetleri Irak'ta bulunuyor.