Dört gün sonra başkanlık seçimine gidecek ABD?de, kendisini tanıtan yarım saatlik bir reklam filmini 5 milyon dolar harcayarak en çok izlenen saatte üç ulusal kanalda birden gösteren Demokrat aday Barack Obama?yı şimdiden galip ilan edenler var. Amerikan sisteminde başkan adayları, her eyaletin farklı sayıdaki seçici delegelerini kazanıyor. Toplam 538 delegeden 270?ini garantileyen başkan oluyor. AP ajansı, Obama?nın 270 delegeyi kazanmasına yetecek kadar eyalette önde gittiği tahminini yaptı.
AP?ye göre Obama toplam 286 seçiçi delegesi bulunan 23 eyalet ile Columbia bölgesini ya garantilemiş vaziyette ya da önde. Cumhuriyetçi rakibi John McCain?in payına ise toplam 163 seçici delgesi olan 21 eyalet düşüyor. Toplam 89 seçici delege sunan Florida, Indiana, Missouri, Kuzey Carolina, Nevada ve Ohio kararsız. Altı eyaletin hepsini alsa bile 270 delegeyi tutturamayacak McCain?in kazanmak için bir kaç Obamacı eyaleti de alması gerekiyor.
Florida yine kilit!
Diğer anketler Colorado, Virginia, Pennsylvania, Georgia, Kuzey Dakota ve Montana?yı da kararsız gösteriyor. Son AP-GfK anketinde Colorado, Nevada, Ohio, Virginia, New Hampshire ve Pennsylvania Obama?ya meylediyor. 2000 seçimini kilitleyip mahkemeye götürmüş Florida ve askeri üsler cenneti Kuzey Carolina?da iki aday başabaş. Yani McCain?in alanı daralırken, Obama için 2004 başkanlık seçiminde Demokrat aday John Kerry?nin kazandığı eyaletler çantada keklik gözüküyor. Son CNN-Time anketi Pennsylvania?da Obama?yı 12 puan farkla önde gösterirken, Reuters anketine göre Indiana?da McCain altı puan farkla önde.
ABD?de yeni seçmen kaydı yaptıranlar, seçim günü ikâmet yerinde bulunmayanlar, çalışmak zorunda ya da yurtdışında olanlar farklı yöntemlerle erken oy atıyor. Kararsız eyaletlerde en çok Demokratlar ve siyahların erken oy kullanması bunların Obama?ya gittiği tahminine yol açıyor. Ama New York Times?ın konuştuğu ?erkenci seçmenler? içinde McCain?e oy verenlerin sayısı da az değil. AP, erken oy kullananların sayısının dün itibarıyla 15 milyonu geçtiği, böyle giderse seçmenlerin yüzde 30-35?inin erken oy kullanacağı, seçim gününden önce bu kadar çok sayıda Amerikalının oyunu vermesinin bir ilk olduğu saptamasını yaptı. 2004?te Iowa?da, erken oyların Kerry?ye çıkmasına rağmen, Bush kazanmıştı.
Beyazların ırkçı görünmemek için siyah siyasilere oy vereceklerini söyleyip sandık başında tersi oy kullanmalarına bu yüzden seçim kaybetmiş siyah bir siyasinin adına atfen Bradley etkisi denilirken, televizyonda siyasi mizahın üstadı Jon Stewart Daily Show programında bağlandığı annesi beyaz babası siyah Demokrat adaya bu konuda espri yaptırdı.
Cumhuriyetçi bakanı olacak
Stewart?ın ?Salı günü sandık başında beyaz yarınız siyah adaya oy vermeye yanaşmazsa ne olacak? sorusunu Obama ?Ne yapacağım bilmiyorum. Bu bir sorun. 4 Kasım?da doğru oyu vermek için terapiden geçiyorum? diye yanıtladı. Beyaz seçmenin Bradley etkisi altında olduğunu sanmadığını belirten siyah aday, ABC News?a demecinde de başkan seçilirse kabinesine Cumhuriyetçileri alacağını söyledi.
?Belgereklamla? 7 puan fark
Demokrat adayın önceki gece beyzbol şampiyonluk maçı öncesi CBS, NBC ve Fox kanallarında eşzamanlı yayımlattığı film ise ?belgereklam? türüne sokuldu. Yaşam hikâyesinden kesitler, eski mitinglerinden parçalar, görüştüğü sıradan Amerikalıların ayın sonunu zor getirdiklerine dair anlatımları eşliğinde sağlık, eğitim, istihdam, Irak politikaları hakkında mesajlar veren Obama, ?Mükemmel bir başkan olmayacağım, ama ne düşündüğümü ve tutumumun ne olduğunu size hep söyleyeceğime söz veriyorum? dedi. Filmin yayımı sonrası Reuters/C-SPAN/Zogby anketi, Obama?nın oy oranını yüzde 50?ye, McCain?e attığı farkı yedi puana çıkardı.
McCain ise rakibinin kampanyasını kamu finansmanıyla yürütme sözünden çark edip 250 milyon dolara yakın bağış toplaması sayesinde filmi yayımlatabildiğine dikkat çekti: ?Bu buğulu, iyi hissettirmeye yönelik reklamın tutulmamış sözlerle ödendiğini hatırlayınız. Amerikan halkı Obama?nın verdiği diğer sözlerin değeri olup olmadığını sorgulamalı.?
Önceki gece Florida?da ilk kez Obama ile mitinge çıkan eski başkan Bill Clinton ise, Demokrat adayın ABD?nin geleceğini temsil ettiğini ve değişimi getireceğini söyledi. Clinton, McCain?in Obama?ya ?serveti yeniden dağıtma? sözü üzerinden sosyalist demesine şöyle karşı çıktı: ?Bush döneminde Cumhuriyetçiler 1920?lerden beri yukarıya doğru en büyük servet dağıtımını yaptı. Bunun nasıl sonuçlandığını biliyoruz. O yüzden bana yeniden dağıtımdan söz etmeyin.?
Radikal
