Haber Merkezi / TİMETURK
Haaretz Gazetesi ekonomi yorumcusu Strasler Nehemiah, yaşanan finansal krizden sonra İsrail?de Ortodoks partilere bağlı dini kurum ve okulların inşasının, Amerika?daki Yahudilerin yaptıkları bağışlardaki azalma nedeniyle durma noktasına geldiğini açıkladı.
Gazetenin yayınladığı makalede Nehemiah, fanatik siyonist Şas Partisi?nin Livni hükümetine katılmamasının ardından ABD?deki teberrulardaki düşüş olduğunu dile getirdi.
Strasler, Şas Partisi?nin Livni?den, özel ve partiye bağlı olmalarına rağmen bu kurumlara ayrılan paraların iki katını istediğini yazdı.
Strasler, Livni?nin bu partiye bağlı okullara ve eğitim kurumlarına 350 milyon şikel (95 milyon dolar) ayrılmasını kabul ettiğini ancak bu miktarın Şas Partisi?ni tatmin etmediğini söyledi.
Ekonomi uzmanı, Şas Partisi içerisindeki kaynakların partinin Genel Başkanı İli Yişay?ın, muhalefetti Likut Partisi?nin lideri Benyamin Netanyahu?dan, ileride hükümet kurulması durumunda Livni?den daha fazla yardım yapacağına dair söz almış olabileceğini söylediğini aktardı.
Kaynaklar, Yişay?ın Şas Partisinin en büyük dini otorite olarak kabul ettiği Haham Yasef Ufudiya?yı Livni hükümetine katılmamaya bu vaatler sayesinde ikna etmeyi başarmış olabileceğini belirtiyor.
Askeri yardımlardaki düşüş
Kriz sadece Amerikalı Yahudilerin İsrail?e yönelik yardımlarına ket vurmuş değil aynı zamanda ABD?nin devlet olarak İsrail?e yaptığı askeri yardımlarda da düşüşe yol açmış durumda.
Öte yandan Haaretz gazetesinin siyasi ve askeri yorumcusu Aluf Ben ?Finans alanında daralmaya yol açan kriz devam ettiği sürece İsrail?in ABD?den daha önce vaat ettiği askeri yardımları yerine getirmesini isteme konusunda artık eskisi gibi ısrarcı olamayacaktır.? ifadelerini kullandı.
Ben sözlerini şöyle sürdürdü: ?Milyonlarca Amerikalı, evlerini ve arabalarını kaybederken Washington?da 2.5 milyar dolar talep etmek imkansız olacaktır.? dedi.
İsrail eski Başbakanı Ariel Sharon?un ABD Başkanı George Bush ile her sene aldığı 3 milyar dolarlık askeri yardımın yanı sıra önümüzdeki sene 30 milyar dolarlık yardım konusunda anlaşmaya vardığı belirtiliyor.
Ben, İsrail?in ordu bütçesinin yaklaşık altıda birine tekabül eden Amerikan askeri yardımlarının önemli bir bölümünün en son teknolojiyle askeri araç üreten Amerikan fabrikalarından satın alınmaya ayrıldığını kaydetti.
Ben, Amerikan askeri yardımlarının öneminin İsrail bütçesine devasa bir katkı olmasından daha çok dünyaya karşı caydırıcı bir etkide bulunan Amerika?nın İsrail?in askeri üstünlüğüne önem verdiğini göstermesinde yattığını ifade etti.
İsrail askeri ve siyasi konular yorumcusu, Amerikan başkan adayları McCain ve Obama?nın ABD?yi sarsan finansal Tsunami nedeniyle İsrail?e yapmayı taahhüt ettikleri yardımları düşürdüklerini dile getirdi.
Yardımların azaltılması tavsiyesi
Ben, İsrail?in Amerikan yönetiminden vergi veren insanların düşmanlıklarını üzerine çekmemesi için ABD?den yapılan yardımlarda artış talep etmemesi gerektiği görüşünde. Ben, bu durumun, ABD içerisindeki İsrail karşıtlarının Ortadoğu?nun en saldırgan ülkesi konumundaki İsrail?in daha fazla yerleşim birimleri kurması için harcanacağı yönünde bir eleştiriye yol açabileceğini düşünüyor.
Uzman, Amerika?da bu tür ülkelere yapılması yerine, söz konusu yardımların ülke içerisindeki fakirlere ve Afrika?daki AIDS hastalarına yapılması gerektiğini söyleyenlerin artık seslerinin daha gür çıkmaya başladığını söyledi.
Yahudi yorumcu, İsrail?deki karar mekanizmalarının, daha caydırıcı olması açısından ABD?nin İsrail içerisinde kuvvet konuşlandırmasının istemesinin daha yararlı olabileceği tavsiyesinde bulundu.
