Haber Merkezi / TİMETURK
Liderlerin liderlik kürsüsünden uzaklaştıklarında öldükleri teorisi belki de doğru değildir. En azından üçüncü dünya ülkeleri dışındaki ülkeler için bu geçerli. Işıklara ve insanların ilgisine alışık olan lider ya da başkanlar, emekli olduklarında hayatın çeşitli alanlarında iş bulabiliyorlar.
Yaptıkları meslekler bazen siyasetle ilgili bazen de siyasetten uzak olabiliyor. Eski lider bazen bir tüccara bazen de bir konferansçıya dönüşebiliyor. Özetle, lider olan şahsiyet, bir kitabın editörü ya da müellifi olabiliyor. Bir iş adamı, bir model ya da otel müdürü olması da mümkün. Liderlik yönleri bu işlerde kaybolsa da gayret eden, mücadeleyi bırakmayan ve ışığa tutunmaya çalışan bir insan portresi karşımıza çıkıyor. Sıradan bir insan haline gelen lider, bir çok insanın yaptığı gibi geçimini sağlamaya çalışan birine dönüşerek bizlere insani yönünü göstermiş oluyor.
Bir diğer emekli liderlerden 81 yaşındaki Fidel Castro, Havana?nın arka mahallelerinden birindeki köy evine çekilmek üzere geçen sene devlet başkanlığı görevinden ve diğer tüm işlerinden el çekti. Castro artık sadece Küba Komünist Partisi?nin yayın organı olan Granma?daki köşesini yazmakla uğraşıyor.
Başka bir lider ve siyasetçi ise Fransa?nın yaşlı liderlerinden Charles De Gaulle (1890-1970). Hiçbir merasime gerek duymadan ve büyük bir alçakgönüllülükle görevinden ayrılan De Gaulle, emekli maaşı almayı kabul etmedi ve hayata gözlerini yumana kadar kendini hatıralarını yazmaya verdi.
Öğretmenler, sporcular ve görevliler
Amerikan eski Başkanı Jimmy Carter 1988 yılında Beyaz Saray?dan ayrıldığında 55 yaşındaydı. Dünyanın dört bir yanında ki çatışmalara müdahale eden ve oralardaki seçimlerin düzgün yapılıp yapılmadığına gözlemleyen bir araştırma merkezi kurdu. 1991-1997 yılları arasında Afrika Konseyi?nin başkanlığını üslenen Nelson Mandela ise, emekliliğe ayrıldıktan sonra kendini hayır işlerine adadı ve dünyanın dört bir yanında çatışmaların sona ermesi için kendine arabuluculuk misyonu biçti. ABD?de 1993-2001 yılları arasında başkanlık yapan Bill Clinton da kendini emekliye ayırdıktan sonra konferanslar düzenlemeye, bir çok araştırma merkezine danışmanlık yapmaya başlayan liderlerden. Amerikan toplumunu geliştirmeyi hedefleyen ve bunun üzerine araştırmalar yapan kendi adına bir vakıf kurdu.
1974-1981 yılları arasında Cumhurbaşkanlığı yapmış olan ve ticari bir müessese kurmuş olan Vallery Giscard d'Estaing, İspanya eski Cumhurbaşkanı Felipe Gonzales?le birlikte Avrupa?nın geleceği ile ilgili araştırmalar yapan bir araştırma grubunun temellerini attı. Almanya eski Başbakanı Gerhard Schröder ise emekliliğinden sonra şu anda Rusya?nın Gazprom şirketinde üst düzey yetkili olarak çalışıyor.
Ortadoğu dörtlüsündeki görevinin yanı sıra İngiltere eski Başbakanı Tony Blair, İngiltere?nin kuzeydoğusunda sporu teşvik eden bir kuruluşa imza attı ve dinler arası diyaloğu teşvik için ayrı bir örgüt kurma sözü verdi. Çin?de yayınlanan Guangzhou Daily gazetesinin bildirdiğine göre Blair, Çin?in güneyindeki bir şehirde verdiği üç saatlik bir konferans için 330 bin dolar aldı.
?Konferansçılar ve TV programı sunan liderler
Blair, 2008 yılında Amerika?nın en köklü üniversitelerinden Yale?da ders vermek üzere davet edildi.
Gerhard Schröder ise Çin?de yatırım yapmakta olan bir şirketin danışmanlığını yapıyor. İngiltere?nin başbakanlığından 1955 yılında ayrılan Winston Churchill kendini resme vermiş, Yunanl kökenli milyarder Aristales Onasis?in kızkardeşi Christina ile geçiriyordu. Kışları Fas?ın Marakeş şehrinde yazları ise Monte Carlo?de geçiren Churchill, son günlerini bütünüyle dinlenmeye ayırmıştı.
İngiltere?nin eski Başbakanlarından Margaret Tatcher ise, 1990 yılında görevindan ayrıldıktan sonra konferanslar vermeye başlamış ve kendisini ?Downing Street Günleri? adlı anılarını yazmaya vermişti.
Yine bir başka İngiltere eski Başbakanı John Major (1990-1997), üniversitelerde dersler veriyor ve kitaplar yazıyor. Son yazdığı kitap ise çok sevdiği ve en başta gelen hobilerinden olan kriket oyunuyla ilgili. Ayrıca çevre dostu ürünlerde uzmanlaşmış bir şirket olan ?My Flowers?a danışmanlık yapıyor.
1976 yılında İngiltere?nin başbakanlığından ayrılmış olan Harold Wilson, BBC Televizyonuna, 3 yıl boyunca zeki, atak ve hareketli görüntümler verdiği bir program yaptı.
1933 yılından 1973 yılına kadar yani yaklaşık 40 yıl Afganistan kralı olan Zahir Şah, ülkesine döndüğü 2002 yılına kadar sürgünde bulunduğu yıllarda hiçbir şey yapmış değil.
Gorbaçov..Reklam Karmaşası
1936-1952 yılların arasında Mısır Kralı olan Faruk?un hizmetçileri ve avanesiyle birlikte Roma?ya sürgüne gönderilip orada yaşadığı yıllarda tek bir başarılı ekonomik proje bile geliştiremediği, tamamen siyasetten uzaklaştığı belirtiliyor. Oğlu, Kral Faruk?un bu senelerini Kuran?ı ezberlemeye çalışarak geçirdiğini ifade ediyor.
Cezayir?in eski başbakanlarından Şadli Bin Cedid, 1992 Kasımı?nda istifa ettikten sonra emekli maaşıyla geçinip bütünüyle siyasetten çekildi.
Sudan eski Devlet Başkanlarından Cafer Numeyri ise 1985 yılında devrilmesinin ardından mülteci olarak kabul edildiği Mısır?a yerleşti. Numeyri burada siyasetten elini eteğini çekti ancak gazetecilere zaman zaman açıklamalar yapmaktan, belli başlı konularda görüşlerini belirtmekten de geri durmadı.
Sağlık durumu bütünüyle bozulan Tunus?un eski Devlet Başkanı Habib Burgiba 1987 yılında sağlık durumları siyasi faaliyetleri gerçekleştirmeye elverişli olmaması gerekçe gösterilerek başkanlıktan el çektirildi.
Görevi bırakmasının hemen ardından Avrupa üniversitelerinde dersler veren SSCB eski Devlet Başkanı Miahil Gorbaçov ise daha sonra deri ticaretiyle uğraşan bir şirketin reklam sorumlusu olarak görev yaptı. Şirketteki görevi, bu ürünlerin tanıtımını yapmaktı. Gorbaçov daha sonra Rusya?da bir araştırma merkezi kurdu.
De Gauille de emekliliğe ayrılmasının ardından kendisini hatırat kitabını yazmaya vakfetmişti ancak anılarının sadece birinci cildini yazabildi ve kitabını tamamlayamadan 1970 yılında öldü.
Ürdün?ün Başbakanları..Sosyal Uğraşlar?
Ürdün, Arap ülkeleri içinde, çok miktarda siyasetçi, yönetici ve eski başbakanların bulunduğu bir toplumdur. Ürdün?ün eski başbakanları toplumda yerine getirebilecekleri aktif roller aramak yerine düğünlere, nişanlara katılmayı tercih ederler. Ürdün toplumu da dikkat çekici olması hasebiyle kendi düğünlerine eski başbakanları ve siyasetçileri çağırmayı adet haline getirmişlerdir.
Düzgün Hatip Bush
ABD?nin emekliye ayrılmak üzere olan başkanı George W. Bush, Beyazsaray?dan ayrıldıktan sonra yapmayı planladığı şeyler hakkında şimdiden açıklamalarda bulundu. Bush, bu işten büyük paralar kazanan selefi Bill Clinton gibi ücret karşılığı konuşmalar yapacağını ve konferanslar vereceğini söyledi. Neo-con başkan Bush, ?Hazinemize yeniden para pompalamak ve yeni girdiler yaratabilmek için konuşmalar yapacağım.? dedi. 20 milyon dolarlık servete sahip olduğu tahmin edilen Bush ?Babam, görevini bıraktıktan sonra kaç para kazandı bilmiyorum. Ancak onun konuşma başına 50 ile 75 bin dolar arası aldığını biliyorum. Clinton?un ücreti ise daha fazla? şeklinde konuştu.
ABD Savunma eski Bakanı Donald Rumsfield ise henüz hatıralarını yazmak için erken olduğunu belirterek, kendisinin 72 yaşında olduğunu ve görevden ayrılmasının, planladığı kitabı yazmak için teşvik edici bir unsur olacağını söyledi. Belki de üç sene önce anılarını yazan ve Bush kabinesinde olup da anılarını yazan tek bakan olan ABD Ticaret eski bakanlarından Patrick O?neill?ın tecrübelerinden yararlanmak isteyen Rumsfield?ın, sorunları emekliliğine ertelemek istemiş olabileceği belirtiliyor.
