Ayhan Demir / Milli Gazete
1992-1995 yılları arasındaki Sırp-Karadağ saldırganlığı esnasında İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa?da yaşanan en büyük sivil katliam Bosna-Hersekli Müslümanlara yapıldı. Yaklaşık dört yıl boyunca devam eden bu kanlı saldırganlık esnasında; 250 bini Müslüman olmak üzere toplam 312 bin kişi hayatını kaybetti. On binlerce insan sakat kaldı. Bir milyondan fazla insan evlerini, iş yerlerini terke edip, göç etmek zorunda kaldı.
Sırp-Karadağ saldırganlığının tek hedefi yalnızca Bosna halkı değildi. Birçok köprü, kütüphane, cami ve medrese de Sırp saldırganlığından nasibini aldı. Mesela, Saraybosna?daki Milli Kütüphane, şehrin en yoğun saldırıya uğrayan yerlerindendi. Kütüphanedeki iki milyon kitabın çetnikler tarafından yakılmış olması Sırp saldırganlığının boyutlarını gösteren en somut örneklerden biridir.
Bosna Savaşı esnasında, büyük çoğunluğu Osmanlı döneminden kalan, bine yakın medrese ve cami de Sırplar tarafından yıkıldı. Sırp-Karadağ saldırganlının ortadan kaldırdığı camilerden biri de, Saraybosna seyahati esnasında ziyaret etme fırsatı bulduğum, Gornji Kotorac (Gornyi Kotorats) Camii?dir. Bosna-Hersek?e saldırılar başlamadan önce Ilıca İslam Birliği?ne (Islamska Zajednica Ilidza) bağlı olan Gornji Kotorac cemaati, bu bölgede bir de cami yapmışlardı. Ne var ki, Sırp saldırganlar, işgal esnasında bu camiyi temeline kadar yıkmışlar. Bölge halkı ise bütün Bosna-Hersek?e ve Avrupa ülkelerine göç etmek zorunda bırakılmış.
Saraybosna Havaalanı?nı rahatlıkla izleyebileceğiniz bir tepe üzerine kurulmuş olan Gornji Kotorac, şehre sadece 8-10 km uzaklıkta. Ancak 1995 yılında Dayton Anlaşması imzalandığında, savaş öncesinde Müslümanların çoğunluğu oluşturduğu birçok yerleşim yeri gibi, Gornji Kotorac bölgesi ve cemaati de Sırp Cumhuriyeti (Republika Sırpska) sınırları içerisinde kalmış.
Birçok Boşnak gibi Gornji Kotorac?lı Müslümanlar da Bosna-Hersek devleti sınırları içerisinde zorlama bir şekilde kurulan 'Sırp Cumhuriyeti' ucubesinin sınırları içinde kalmaktan rahatsızlar. Dayton Antlaşması?nın yeniden ele alınmasını istiyorlar. Çünkü savaş yıllarında yaptıkları silahlı zorbalıklar neticesinde on binlerce Boşnak?ı katleden katiller, bugün de, bürokratik zorbalıklar uyguluyorlar. Savaş yıllarında Sırp-Karadağ zorbalığı sebebiyle evlerini terk edenlerin kesin dönüşünü kolaylaştıracak önemli unsurlardan olan cami ve medreselerin inşasını olabildiğince zorlaştırıyorlar. Ancak bu durum bile Bosnalı Müslümanların geri dönüşünü engellemeye yetmiyor.
CAMİ İNŞAATINDAN FOTOĞRAFLAR İÇİN TIKLAYIN
Savaşın üzerinden geçen 13 yılın ardından mülteci durumuna düşürülmüş ve dağıtılmış olan Gornji Kotorac Cemaati, bugünlerde yoğun bir biçimde evlerine geri dönüyor. Evlerine dönen Gornji Kotorac Cemaati müstakil evlerinin inşaat ve onarımını yaparken, Sırp saldırganların temeline kadar yıktığı camilerini de yeni baştan yapıyorlar. Gornji Kotorac Camii?nin projesi ve diğer teknik evrakları tamamlanmış. İnşaat izni temin edilmiş. İnşaat işleri de bitme aşamasına gelmiş.
Aynı zamanda Bosna-Hersek ordusunda asker olarak görev yapan Muhamed Viteskic (Muhammed Viteşkiç)?in, Kotorac Camii?nin yeniden ibadete açılması için gerek madden, gerekse bedenen çok büyük katkılarda bulunmuş. Cami inşaatını görmeye gittiğimizde de Muhamed Viteskic?i, camide çalışırken bulduk. Uzun yıllardır görmediği kardeşi gelmişçesine sevinen Muhamed kısıtlı imkânlarıyla bizleri en iyi şekilde ağırladı. Kendisiyle uzun uzun sohbet etme fırsatını bulduğumuz Muhammed?in 'Cami ve diğer dini yapıların inşaatı, Bosna halkın kesin dönüşü için çok önemlidir. Gornji Kotorac da dâhil tüm bölgelerde Allah?ın izniyle bu olacaktır' sözleri yaptığı işin öneminin farkında olduğunun açıkça gösteriyordu.
Ancak Gornji Kotorac halkının savaş döneminde sürgün edilerek mülteci durumuna düşürülmüş olduğunu söylemiştik. Bu durum onların maddi imkânlarının kötü veya yetersiz olduğunu gösteriyor. Tüm özverili çalışmalarına rağmen, bölge halkının maddi imkânlarının kısıtlı olması, cami inşaatının tamamlanmasını zorlaştırıyor. Bu sebeple Kotorac Camii Cemaati, beş asır birlikte yaşadıkları kardeşlerinden, Evlad-ı Fatihan topraklardaki kardeşlerine sahip çıkmalarını, imkânları doğrultusunda yardımda bulunmalarını talep ediyorlar.
Umarım sizler de bu yardım talebine kayıtsız kalmayacak ve elinizden geldiğince destekte bulunacaksınız. Yapacağınız her yardım, inşallah, Gornji Kotorac?ın yeniden ezan sesiyle buluşmasını sağlayacak ve Gornji Kotorac?lı gençlerinin İslam?la bağlarını kuvvetlendirecektir.
Gornji Kotorac Camii inşaatının tamamlanması için yardımlarınızı, aşağıdaki hesaplardan birine gönderebilirsiniz.
Türk Lirası yardımlarınız için:
Mustafa Emre Şükür, TC Ziraat Bankası Bakırköy Şubesi
Hesap No: 48152207-5002 Şube Kodu: 737
Euro yardımlarınız için:
Muhamed Viteskic, Turkish Ziraat Bank, Bosnia d.d.
Filijala (Branch) Ilidca (Ilıca), SWIFT: TZBBBA22
Hesap No: 5061120043847978600, IBAN No. BA391860004643847088
İletişim telefonu: 00387 -61-203-547 [Muhamed Viteskic Beyefendi]