Bebekler günde ortalama 300 kez gülüyor. Yetişkinler 20?de kalıyor. Yüzümüzden kaburga kaslarına 150 ile 200 arasında kas harekete geçiyor. Peki ama insanlar milyonlarca yıldır tam olarak neden gülüyor?
Gülmenin sağlıklı olduğu bilim adamları tarafından dile getirilyor. Ancak insanların neden güldüğü bugün bile tam olarak bilinmiyor. Gülme tepkisinin nedenlerini araştıran gülme terapisti ve Berlin Hür Üniversitesi profesörü doktor Carl Niemitz'e göre, gülmenin nedeni çok açık. Carl Niemitz, ''Gülmek, tabii ki beyinde başlıyor. Zira insan önce bir şeyi komik buluyor, sonra bu tepki ağıza ve göze yansıyor'' diyor.
Gülen insan, karşısındakinin gözlerinin içine bakıyor ve derin bi nefes alıyor... Carl Niemitz, ''İnsanlar gülerken ağızlarını çok hızlı bir şekilde açıyor, nefes alıyor ve aynı anda gülmeye başlıyor. Yani gülme sırasında soluğumuzu çok değişik bir biçimde, 'hahaha' diyerek dışarı
'Dünya gülme günü' kapsamında Berlin'de kahkahalara boğulan bir grup...veriyoruz. Ama gülen insan
'Dünya gülme günü' kapsamında Berlin'de kahkahalara boğulan bir grup...esnemiyor, gülme tepkisi çok hızlı bir biçimde gerçekleşiyor'' diyor.
Nefesin hızı saatte 100 km!
Gülme sırasında, nefes saatte 100 km hızla ciğerlere çekiliyor ve parçalar halinde dışarı veriliyor. Sonra tekrar derin bir nefes alınıyor. Berlin Hür Üniversitesi'nden Prof. Carl Niemitz, gülmenin yalnızca ciğerleri çalıştırmadığını, diğer kasları da harekete geçirdiğini söylüyor: ''Sadece yüzümüzde 40 tane kas çalışıyor. Buna bir de, kaburga kasları eklenince gülme sırasında 150 ile 200 arasında kasın çalıştığını söyleyebiliriz.''
Bazı insanlar gülerken öne doğru eğiliyor. Bu, gülme anındaki rahatlama nedeniyle bacak kaslarının gevşemesinden kaynaklanıyor. Gülmeyle birlikte kasık bölgesindeki kaslar da gevşiyor ve soluk alıp verme de hızlanıyor. Uzman Carl Niemitz, insanların komik buldukları şeylere gülerek tepki vermesinin genlerden ileri geldiğini savunuyor: ''Her şey kendiliğinden gerçekleşiyor. Bunun nedeni, bizim yüzyıllarca yıldır atalarımızdan devraldığımız genler. Yüz ifadesinin değişmesiyle birlikte, gülerken ses de çıkarıyoruz. Bu doğuştan gelen bir özellik.''
Yetişkinler daha az gülüyor
İçgüdüsel bir eylem
İnsanlar, dünyaya gelmelerinden 4 ay sonra sesli olarak gülmeye başlıyor, bu da gülmenin öğrenilen bir tepki olmadığını, içgüdüsel olduğunu ortaya koyuyor. Ancak insanlar her yaşta aynı şekilde ve aynı yoğunlukta gülmüyor, örneğin günde 20 kez ile en az gülenler yetişkinler. En çok gülenler ise, günde ortalama 300 kez gülen bebekler.
Carl Niemitz: ''Bebeklerin gülüşü, yetişkinlerin bir şeyi komik bulmaları neticesinde gülmelerinden çok farklı. Bebek gülerek yalnızca 'ben çok sevimliyim, çok usluyum, sen de benimle ilgilen' demek istiyor.''
Bebeklerin gülmesi her şeyin yolunda olduğuna dair bir işaret iken, küçük çocuklarda da gülmek ve güldürmek arkadaş grubuna alınmayı da kolaylaştırıyor. Carl Niemitz, ''Henüz okul çağında olmayan çocuklar birbirleriyle oyun oynarken çok fazla gülüyor. Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: Uzmanlar hayvanların gülme davranışlarını da araştırıyorBirbirleriyle arkadaş olmayı ve şakalaşmayı öğreniyorlar'' diyor.
Hayvanlarla mukayese
Araştırmacılar, gözlemleri neticesinde 'gülmenin, milyonlarca yıldır insan davranışlarının bir parçası olduğu' sonucuna vardı. Berlin Hür Üniversitesi'nden profesör Niemitz, insanların yanı sıra, 10 yıl boyunca Berlin Hayvanat Bahçesi'nde hayvanları da gözlemledi: ''Hayvanlar birbirleriyle oynarken, yüzleri insanlarınki gibi bir ifade alıyor. Dişlerin gözüktüğü, gerçekten gülen bir yüz görülüyor. Buna oyun yüzü deniyor ama aslında hayvanlar da gülüyor. Üstelik insanlarda olduğu gibi ritmik bir şekilde nefes alıyorlar. Ayrıca biraz sesleri de çıkıyor, hehehe diye sesler çıkarıyorlar.''
Ancak hayvanlardan da yalnızca insanlarınkine benzer bir kas yapısı olan hayvanlar gülebiliyor. Örneğin, goriller gülebilirken, aslanlar gülemiyor.
Birlikte gülmek, insanlara bir beraberlik duygusu da aşılıyor. Bu nedenle bazen çocuklar gibi yetişkinlerin de bir şeyi komik bulmadıkları halde, yapay bir şekilde güldükleri de görülüyor. Araştırmalara göre, yapay gülüşler başkaları tarafından da anlaşılıyor. Uzmanlar bunu, doğal ve kendiliğinden bir tepki olan gülmenin, yapaylaştığında istemli bir davranışa dönüşmesine bağlıyor.
Kaynak: DW
