Rus enerji kartı AB'yi çark ettiriyor

Rusya?nın Kafkasya?da Gürcistan?ın başlattığı savaşa müdahil olup Güney Osetya ve Abhazya?nın bağımsızlıklarını tanımasının ardından asıl krizi Moskova?ya karşı açılacak kartlar konusunda eli ayağı birbirine dolanan Batı kanadı yaşıyor. AB liderleri 1 Eylül?de toplanıp Rusya?ya verilecek yanıtı tartışacak. Ancak sert söylemine karşı petrolde üçte bir, doğalgazda beşte üç oranında Rusya?ya bağlı olan Avrupa?nın yapabilecekleri sınırlı. Bu yüzden dönem başkanı Fransa?nın Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner?in önceki gün ?Yaptırımlar değerlendiriliyor? sözü birlik içinde hemen ters tepince u dönüşü geldi.

Polonya gibi Sovyet mağduru Doğu Avrupa ülkeleri, Rusya?nın Avrupa?da tecrit edilmesi, 15-16 Eylül?de Brüksel?de planlanan ortaklık anlaşması görüşmelerinin iptali, sıkı vize rejimi, Dünya Ticaret Örgütü (WTO) müzakerelerine son verilmesi, Rusya?nın G8?den dışlanması, 2014 Soçi Olimpiyatlarının boykot edilmesi gibi yaptırımlar için bastırıyor. Gel gör ki, bazı AB üyeleri, hafta başında zaten WTO ile bazı ticari anlaşmalara çekince koymuş, G8?i yanıtsız bırakmamış Rusya?nın enerji silahını çekmesinden korkuyor.

Lukoil şu an için yalanladı

Zira Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev?in ?Her şeye hazırız, korkmuyoruz? çıkışının ardından kışın daha da acıtıcı olan Rus enerji sopasının aba altından gözükmesi gecikmedi. Daily Telegraph gazetesinin Moskova kaynaklı haberine göre Kremlin, Rus petrol şirketlerine Ukrayna, Macaristan, Polonya ve Almanya?ya uzanan Druzhba petrol boru hattını pazartesi kapatmaya hazır olma emrini verdi. Alarma geçirilen şirketlerin başında Lukoil geliyor. Gerçi Lukoil sözcüsü yarına değinmeden ?Batı Avrupa?ya petrol sevkini sürdürüyoruz. Hükümetten talimat almadık? sözleriyle iddiayı yalanladı. Fakat Rusya, geçen ay Çekya?nın ABD ile füze kalkanı için radar anlaşmasına imza atması üzerine Druzhba hattından petrolü kesmekte tereddüt etmemişti.

Dün AB kanadında da yaptırım seçeneğini gündemden düşürme telaşı öne çıktı. Üst düzey bir Fransız yetkili ?Şu aşamada Avrupa Konseyi?nde bir yaptırım kararı beklemiyoruz. Moskova ile diyalog aşamasındayız, yaptırımların zamanı gelmedi? dedi. Rusya ile ilişkilerin ?gözlem altında? olduğunu belirten yetkili, krizin ortaklık anlaşması için 14 Kasım?da yapılacak Nice zirvesinde aşılabileceğini ekledi.

?Biri bana yaptırımı açıklasın!?

Rusya?nın Avrupa?da enerjide en büyük müşterisi ve ortağı olan Almanya da, enerji silahından kaygılarını açık etti. Rusya?ya sert çıkışanların başında gelen Almanya Başbakanı Angela Merkel?in sözcüsü Ulrich Wilhelm ?Anlaşmalara uyulacağına inanıyoruz? diyerek Rus petrol ve doğalgaz sevkiyatının kesilmemesini temenni etti. Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier de ?Birileri bana ne tür bir yaptırım olduğunu açıklasın! Ruslarla komşu olmaya devam edeceğiz. İlişkileri normalleştirmek çıkarımıza? dedi.

Yunan Dışişleri sözcüsü George Koumoutsakos ?Tecrit çözüm değil? derken eski Avrupa Komisyonu Dış İlişkiler sözcüsü Chris Patten ?AB zirvesinden güçlü bir dille yazılmış bildiriler dışında bir şey çıkacağından şüpheliyim? vurgusu yaptı.

Moskova?dan da sağduyu çağrısı eksik olmadı. Rus Dışişleri sözcüsü Andrey Nesterenko ?Aklın hislere galip geleçeğine ve AB liderlerinin bağımsız ve tarafsız bir değerlendirme yapacağına inanıyoruz? deyip ekledi: ?Bazı ülkeler AB?yi kimsenin yararına olmayan çatışmaya sürüklüyor.?

Gürcistan Devlet Başkanı Mihail Saakaşvili ise BBC?ye demecinde bölgedeki Rus birliklerinin varlığına da çözüm getirecek şekilde Rusya ile müzakere istedi: ?Evet açığız, her türlü temasa açığız.?

?Cheney Türklerle görüşecek?

ABD de müttefiklere danışma ve enerjide Rus egemenliğini kırma arayışıyla Başkan Yardımcısı Dick Cheney?yi 2 Eylül?de Gürcistan, Azerbayvan ve Ukrayna?ya yolluyor. İtalya?da güvenlik konferansına katılacak Cheney, Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattı ve Avrupa?ya doğalgaz taşıyacak Nabucco projesi ile ilgili Türk yetkililerle görüşecek.

Radikal