Obama'nın seçilmesi Türkiye için iyi mi?

Merkezi Washington'da bulunan Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi (CSIS) Türkiye Projesi Direktörü Bülent Alirıza, Demokrat Parti'nin başkan adaylığını garantileyen Barack Obama'nın 'uluslararası konularda tek taraflı değil çok taraflı bir yaklaşımı benimsediğini ifade ettiğini ve bunun da, Obama'nın ABD başkanlık seçimini kazanması durumunda Türkiye'yi rahatlatabileceğini ancak Ermeni tezlerine destek verme riskinin bulunduğunu' söyledi.

TÜRKİYE DEMOKRATLARDAN ÇEKİNİYOR AMA...

Obama ya da Cumhuriyetçi Partili rakibi John McCain'in Beyaz Saray'da göreve gelmesinin Türk-Amerikan ilişkileri üzerine etkisini değerlendiren Alirıza, 'Bazıları (Türkiye için Cumhuriyetçi Partililer daha iyi) tezini işliyor. Türkiye'de genel olarak Demokrat Partililer'den çekiniliyor ve Cumhuriyetçi Parti tutuluyor. Ben bunun yanlış olduğuna inanıyorum. En azından Obama, müttefiklere çok yakın, tek taraflı yerine çok taraflı bir yaklaşım uygulamak istediğini söylüyor' dedi.

CLİNTON'UN İLK GÖRÜŞTÜĞÜ DEVLET BAŞKANI ÖZAL

ABD'de 1992 başkanlık seçimini örnek gösteren Alirıza, Türkiye'de baba George Bush'un ikinci dönem yeniden başkan seçilmesi beklentisinin bulunduğunu, Demokrat Partili aday Bill Clinton'ın seçilmesinin ise iyi olmayacağının düşünüldüğünü anlattı ve 'Clinton seçildi, ilk görüştüğü yabancı devlet başkanı Turgut Özal oldu' dedi.

OBAMA SEÇİLİRSE TÜRKİYE'Yİ BEKLEYEN EN BÜYÜK TEHLİKE NE?

Olası bir Obama yönetiminde en büyük tehlike, Obama'nın, 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarını tanıma yönünde Ermeniler'e söz vermiş olması olarak görülüyor. Alirıza da, bu görüşe katıldığını ifade etti ve Illinois Senatörü olarak Obama'nın, Ermeni tasarılarına destek verdiğini hatırlattı. Alirıza, 'Ancak burada, Obama'nın kendisine başkan yardımcısı adayı olarak seçtiği Joe Biden'ın kendisini körükleyeceğini söyleyemeyiz. Bu gerçekçi olmaz. Obama zaten kendisini bu konuda bağlamış. Ancak Obama tutumunu değiştirecekse, ABD'nin dış politika çıkarlarını hesaba katacak. Orada Obama başkanlığı kazanırsa kimin ABD Dışişleri Bakanı olacağının ve Obama'ya nasıl bir telkinde bulunacağının önemi var' diye konuştu.

BİDEN, TÜRK DÜŞMANI MI?

Biden'ın ismi daha önce ABD Dışişleri Bakanlığı için geçiyordu. ABD Başkan yardımcısı olarak yönetimde etkili bir rol oynayıp oynamayacağı ise görülecek. ABD Başkan yardımcısı Dick Cheney döneminde, 'güçlü Başkan Yardımcısı' modeli çıktığını belirten Alirıza, Beyaz Saray'ı kazanırsa Biden'ın gücünün, Obama'nın vereceği yetkilerle belirleneceğini, ayrıca ABD Dışişleri Bakanı konumuna gelecek ismin, Başkan Yardımcısının dış politikada etkili bir rol oynamasını kabullenip kabullenmeyeceğinin belli olmadığını söyledi.

Senato Dış İlişkiler Komitesi'nin Başkanı Biden, dış politika konularındaki bilgisiyle biliniyor. Biden'ın, basında 'Türk düşmanı' olarak nitelenmesi konusunda görüşü sorulan Alirıza, 'Bu çok yanlış ve tek boyutlu bir yoruma yol açıyor. Bir defa ABD'de, Kongrede veya yönetimdeki kişileri Türk dostu veya Türk düşmanı diye tanımlamak tamamen yanlış. Onlar her şeyden önce ABD'nin dostudur ve Amerikan çıkarlarına öncelik verir' dedi.

Biden, Ermeni tezlerine destek vermesi, Rum-Yunan görüşüne yakın politikalar izlemesiyle biliniyor. Biden'ın Türkiye'yi yakından tanıması ve uluslararası dış politikada deneyimli bir isim olması diplomatik kaynaklar tarafından, 'en azından Türkiye'nin tezlerinin anlatılmasında güçlük olmayacağı' değerlendirmesiyle karşılandı.

Alirıza, Biden'ın, Irak'ın üçe bölünmesi yönünde ABD'de daha önce kabul görmeyen planının da yönetime gelmesi durumunda yeniden ısıtılma ihtimalinin yüksek olduğuna işaret etti.

McCAİN KAZANIRSA TÜRK - AMERİKAN İLİŞKİLERİ NASIL BİR YÖN ALIR?

Henüz partisinin kongresi toplanmamış olan McCain'in, Beyaz Saray'da göreve gelmesi durumunda Türk-Amerikan ilişkilerinin nasıl bir yön alacağı sorusuna karşılık Alirıza, 'Bir şey söylemek için daha çok erken, çünkü McCain henüz Başkan yardımcısını bile seçmedi. Ancak genel olarak, Bush yönetiminin ileri savunma dediği, kendi ülke topraklarında savaşmaktansa bölgede, Afganistan'da, Irak'ta, gerekirse İran'da savaşma stratejisine devam edeceğini söyleyebiliriz' diye konuştu.

'Hangi partinin adayı ABD Başkanı seçilirse seçilsin, Rusya ile ilişkiler, Soğuk Savaş'ın yeniden başlayıp başlamayacağı tekrar çok önemli bir madde olacak' diyen Alirıza, Türkiye'yi yakından tanıyan, dış politikada deneyimli McCain iktidarının avantajının ise Ermeni meselesinde Türkiye'ye daha yakın bir politika izlemek olacağını kaydetti.