Bülent Şahin Erdeğer/ TIMETURK
İslam Dünyasının klasikleşmiş Hilal tartışması bu yılda başladı. Tartışma'nın sebepleri arasında hem fıkhi yaklaşım farklılıkları hem de siyasal sebepler bulunuyor. Bir görüşe göre Ramazan hilali'ni görmek demek Hadislerin lafzi olarak anlaşılması sonucunda çıplak gözle hilali görmek demek. Bu görüşe sahip Müslümanlar herhangi bilimsel sonucu değil insan gözünü esas alıyorlar. Başka bir görüşe göre ise Ramazan Hilali'nin gözlemlenmesi demek her türlü araçla Ramazan hilali'ni gözlemek anlamına geliyor. Bu sebeple bilimsel veriler bu görüş sahiplerine delil oluşturuyor.
Dünyanın farklı yerlerinde araştırmalarını sürdüren Müslüman astronomlar Hilal'in gözlenmesi konusunda uzmanlaşmış durumdalar.
Ayrıca Dünya'nın herhangi bir yerinde hilalin görülmesiyle mi Ramazan ayına başlanmalı yoksa herkes kendi bölgesinde hilalin görülmesiyle mi aya başlamalı? sorusuna verilen cevaplar da tartışma sebebi. Aylar'ın dünya çapında standart olduğunu düşünen kesim dünyada ilk görüldüğü anda o ayın başladığını savunuyor. Diğer kesim ise herkesin bulunduğu bölgede hilali görmesiyle o aya gireceğini düşünüyor.
Bugün uydular aracılığıyla Ay'ın yörüngesi ve ne zaman nerede görülebileceği saptanabiliyor. Dünya'nın bir çok yerinde kurulmuş Müslüman astronomi merkezleri hicri ayları tespit için hassas ölçümler yapıyorlar.
Dünya Ay İzleme Komitesi Moonsighting Committee Worldwide (MCW)Başkanı Astronom Halid Şevket'in ölçümlerine göre Dünya 1 Eylül'de Ramazan'a giriyor.
Harita:1
30 Ağustos saat 19:57:56 tarihi itibariyle Dünya'da astronomik ay girilmiş oluyor ancak bu ay 31 Ağustos'ta yani 1 gün sonra dünyada görülmeye başlanıyor. İşte Ayın 31 Ağustos'ta görülme çizelgesi (http://www.moonsighting.com/):
Çizelgeye göre, haritada görülen yeşil bölge'de (Güney Amerika ve Büyük Okyanus'ta) Ramazan Hilali çıplak gözle görülebilecek.
Gri ve Kırmızı alanlarda (Orta ve Kuzey Afrika, Mekke, Güneydoğu Asya, Güney Hindistan ve Avustralya'da) ise aynı anda dürbün vb. araçlarla görülebilecek.
1 Eylül 2008:
1 Eylül tarihinde ise Ayın yörüngesi tüm Güney ve Orta Amerika, ABD, Afrika, Akdeniz, Güney Asya ve Avustralya'da çıplak gözle görülebilecek. Haritada yeşil alan olarak gösterilen bu bölgenin içine Türkiye'nin Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgesi de giriyor. Türkiye'nin geri kalan kısmı ve Avrupa kıtası ise ayı daha net görebilecek. (Açık mavi alan)
Aynı sonuçları/ Uydu analizlerini Müslüman bilim adamı Dr. Muhammed Udeh te doğruluyor. Dr. Muhammed Udeh İslami Hilalleri Gözlemleme Projesi (ICOP) Başkanlığını yapıyor. ( Bakınız: http://www.icoproject.org/icop/ram29.html )
Böylelikle Aylar'a standart olarak tüm dünya aynı anda girer görüşüne mensup Müslümanlara göre Dünya Ramazan ayına 31 Ağustos gecesi girmiş olacak. Bu da 1 Ramazan'ın 1 Eylül tarihinde başladığı anlamına geliyor.
Suudi Arabistan Ummul Kurra Üniversitesi'nin Hicri Takvimine göre de Ramazan 1 Eylül tarihinde başlıyor. (Bkz. http://www.phys.uu.nl/~vgent/islam/ummalqura.htm )
Fadlullah ta Bilim'e kulak verilmeli dedi:
İslam Dünyasının en önemli din otoritelerinden Lübnanlı Ayetullah Muhammed Hüseyin Fadlullah Ramazan ayı hilalinin görünmesine ilişkin yayınladığı fetvasında ?Yapılan dakik hesaplamalara göre Hilal?ın tüm dünyada görüneceğinin hesap edilmesiyle 1 eylül 2008 Ramazan?ın ilk günü olarak tesbit edilmiştir? dedi.
Fadlullah?ın resmi sitesinde yayınlanan açıklamada ?konunun uzmanlarının yaptıkları incelemelere dayanılarak, şer i içtihadlara uygun olarak yapılan tesbit sonunda , önümüzdeki pazartesi gününün tüm dünyada Ramazan?ın birinci günü olduğunu? belirtti.
Fadlulhah Ramazan ayının tüm Müslümanlara birlik beraberlik getirmesini temenni etti. Muhammed Hüseyin Fadlullah Ramazan hilalinin görünmesi konusunda bilimsel incelemeleri esas alıyor.
Ayrıca Hilal'in dakikası dakikasına nasıl göründüğünü de izleyebilirsiniz:
past and future
moon phases
Hicri 1429 Ramazan konusunda İslam dünyası ne diyor?
Astronomic yeni bugün akşam Uluslararası zamana göre 19:58'de görülmeye başlanıyor. Bu ayın dünyadan bugün içinde görülmesi ise imkansız. 31 Ağustos akşamı ise yani yarın akşam, Güney Amerika'dan çıplak gözle görülemeye başlanacak. (Bakınız yukarıdaki 1. harita ve açıklamaları). Bu durum Kuzey Amerika'da ise Allah'ın izniyle bir gün sonra mümkün olacak. (Bakınız 2. Harita ve açkıklamaları)
Suudi Ummul-Qura takvimi, Kuzey Amerika Fıkıh Konseyi, ve Avrupa Fetva Kurulu ilk gün olarak 1 Eylül pazartesi'ni belirledi.
İngiltere'de de aynı gün başlanacak olan Ramazan'ın sadece Pakistan'lı Deobandi ekolüne bağlı müslümanlar (bakınız: a new Fatawa from Deoband, India), 2 Eylül'de başlayacaklar. Hilal'in çıplak gözle görülmesi gerektiğini savunan Deobandi ekolü Taliban'ın da bağlı olduğu sünni bir fıkıh kolu.
Şii İmamiyye ekolüne mensup Ayetullah uzma Fadlullah gibi fıkıhçılar da Ramazan'ın 1 Eylül'de başlayacağını ilan ettiler.
Ramazan Hilali konusundaki Fıkhi görüşleri daha ayrıntılı okumak için özel haberimizi okuyabilirsiniz:
Diyanet?te tarihi Ramazan skandalı
//
