Haber Merkezi / TIMETURK
ABD?de yaşayan Amishler hala hayatlarını elektriksiz devam ettiriyor ve bir yerden bir yere at arabalarıyla gidiyorlar. Amish topluluğu, 16 yıldan bu yana modern Amerikan toplumu içerisinde hiç bu kadar ilgi görmemiş.
Protestan mezhebinin bir kolu olarak kabul edilen Amishler, dünyadan tecrit edilmiş bir hayat sürerken, taşıt vasıtası olarak at arabaları kullanıyor, TV, bilgisayar ve elektrikten uzak duruyorlar.
Bu insanların ataları, 18. yüzyılın sonunda Güney Almanya, İsviçre ve Fransa?nın doğusundaki Alzas bölgesinden Amerika?ya göç etmişler. Yapılan araştırmalara göre 1992 senesinde 125 bin nüfusa sahip olan bu topluluk, 2008 sonu itibariyle 231 bin kişiye ulaşmış durumda.
Yaşama biçimi rahatlığı
Pennsylvania?daki Elisabeth Town Enstitüsü?ne bağlı Yeni Araştırmalar Merkezi?nde yapılan bir araştırma, başlangıçta sadece ABD?nin Kuzeydoğusu?ndaki Pennsylvania, Ohio ve Indiana gibi Amerikan şehirlerinin yanı sıra Kanada?nın Ontario gibi şehirlerinde yaşamakta olan Amishler, artık ABD?nin 28 vilayetine yayılmış durumda.
1992?den bu yana, şehirlerden ve medeniyetin nimetlerinden uzakta, ucuz araziler arayışında olan Amishlerin Arkansas, Colarado, Misisippi, Batı Virgina gibi 7 yeni yerde yerleşmiş bulunuyor.
Virginia (+%400), Centucky (+%200), Mountaina (+%150) gibi şehirlerin de içinde bulunduğu toplam 10 kentte Amishlerin nüfusu büyük artış göstermiş.
Araştırmayı yapan Donald Kraybill, nüfus artışını Amishlerin büyük ölçüde çok çocuk yapmalarına bağlıyor. Amishler geleneksel olarak en az beş çocuk sahibi oluyorlar.
Topluluk içerisindeki gençlerin önemli bir bölümünün yine topluluk içerisinde kalmayı tercih ettiği ifade ediliyor. 18 yaşına basan her çocuğa dış dünyaya açılma ve tercihini dilediği gibi yapma seçeneği verilirken gençlerin beşte dördünün yine topluluk içerisinde kalmayı tercih ettiği kaydediliyor.
AMİSHLER'İN YAŞAMLARINDAN KARELER
Amishler: Çağdaş Dünyanın Bilmecesi (Amishes: Puzzle of Modern Life) adlı kitabın yazarı olan Donald Kraybill, topluluktaki hızlı nüfus artışını doğum oranlarının yüksek olmasına ve gençlerin topluluk içerisinde kalma eğiliminde olmalarına bağlıyor. (..) Araştırmacıya göre, topluluk, gençlere güçlü bir kimlik ve din duygusu veriyor.
Amish topluluğu içerisinde zenginlerin de bulunduğunu ancak bugün bu kişilerin sayılarının azalarak yüzü ancak bulabileceğini belirten Kraybill, bu topluluk mensuplarının yeni çevrelerde tutunmalarının zor olduğunu, genellikle yeni bölgelere gittiklerinde ora ahalisiyle entegrasyonda zorluk çektiklerini, çünkü insanların bu topluluk üyesi kişilerin yaptıklarını anlamadıklarını ifade etti.
İçinde ışık bulunmayan siyah renkli at arabaları kullanmaları, evlerin hemen yanında nine ve dedenin evinin bulunması, tuvaletleri evin dışında ahşaptan bir kulübe şeklinde yapmalarının; bina ruhsatı, trafik kanunları ve kanalizasyon inşası konusunda sorunlar çıkardığı belirtiliyor.
Harry Ford?un başrol oynadığı 1984 yılında çekilen Wintes adlı filminin ardından meşhur olan Amish topluluğu, neyi yapıp ne yapmayacaklarına İncil üzerine kurulu değerlere saygı esasına dayalı kendilerine has ahlak ve davranışlarına göre karar veriyorlar.
Sürekli siyah elbiseler giyen Amish toplumunun erkekleri, başlarında çevresi oldukça geniş olan şapkalar takarken, kadınları ise 19. yüzyıl Avrupa?sındaki köy kadınlarının elbiselerine benzer elbiseler giyiyorlar. Kadınlar ise uzun fistanlı eteklerin üzerlerine beyaz elbiseler giyiyorlar.
Kraybill, tarım arazilerinin fiyatlarının yüksek olmasından şikâyetçi olan Amish toplumunun yeni ufuklar aradığını ifade etti. Bu, Amish toplumunun şehirlerden daha uzak yerlere taşınacağı ve daha düşük maliyetli topraklar arayacakları anlamına geliyor. Aynı uzman, Amish toplumunun yıldızının parlayacağını ve önümüzdeki 18 sene içerisinde nüfusunun hızla artacağını dile getirdi.
