Haber Merkezi / TIMETURK
Bir grup Yahudi kadın Tevrat?ı (Eski Ahit) feminist bakış açısıyla yeniden yorumladı. Eski Ahit?te kadının rolünün yeniden değerlendirilmesi arayışı amacıyla yola çıkan feminist Yahudi kadınlar, Tevrat?ı yeniden yorumlayarak erkek müfessirler tarafından yazılan mevcut tefsirleri kadın karşıtı olmakla suçladı.
ABD?de İbrani Birliği Fakültesi Yahudi Araştırmaları Profesörü Tamara Cohn Eskenazi ?biz kadınlar olarak bu tefsirde gelecek kuşakların zihninde kadın ve erkeğin konumunu yerleştirmek istiyoruz? dedi.
?Tevrat: Kadınların Yorumu? (The Torah: A Women?s Commentary) adını taşıyan tefsire göre mevcut Tevrat tefsirleri kadına ve onun Eski Ahitteki rolüne karşıtı bir bakış açısıyla yazılmış. Tefsirin girişinde bunun nedeni olarak da ?Tevrat metinlerinin tefsir ve tercümesinde kadın yerine erkeklerin tercih edilmesidir? deniliyor.
Tamara Eskenazi
Bin 350 sahifeden oluşan tefsire göre, Tevrat her ne kadar Hz. Havva?nın Hz. Adem?in kaburgasından yaratıldığını söylese de -ki bazılarına göre bu kadının derece olarak erkeğin aşağısında kaldığını gösteriyor- aslolan erkek ve kadının aynı anda yaratıldığıdır.
Yeni tefsirin yazılmasına öncülük eden Eskenazi?ye göre bu ?iki cins arasındaki eşitliğe bir kanıttır, zira ikisi aynı bedenden Yüce Allah?ın suretinde yaratıldılar, sonra birisine doğurganlık diğerine güç bahşedildi?.
100 KADIN TEFSİRDE YER ALDI
Bu tefsirin hazırlanmasında Ortodoks, reformcu, muhafazakâr ve yapısalcı (structuralist) gibi dört farklı hareketten gelen 100?den fazla Yahudi din kadın yer aldı. Kadınlar, Tevrat metinlerinin incelenmesinde yeni ve farklı bir bakış açısı kullandı.
Yeni bakış açısı metnin her bir kısmı için altı farklı yüz sergiliyor, öyle ki her parça İbranice metni, İngilizce tercümesi, metnin tefsiri ve her satırın bir başına izahını kapsıyor. Ayrıca, projenin tamamlanmasının 1.5 milyon doları bulduğu da kaydedildi.
TEFSİRİN TAMAMLANMASI 13 YIL ALDI
Hazırlanması onüç yıldan fazla süren tefsirin ilk baskısı satışa sunulduktan birkaç hafta içerisinde 12 bin sattı, maliyeti bir buçuk milyon doları bulan tefsirin ikinci baskısının yayınlanması kararlaştırıldı.
Tevrat?ın eski tercümelerinde bulunan ve Hz. Adem?in Adn cennetinden kovulmasının nedeni olarak Hz. Havva?yı gösteren tercümelere karşı çıkan yeni tefsir, laiklik ve reform yanlısı Yahudi din adamlarının büyük beğenisini toplarken, bir kısmı ise konuya temkinli yaklaşmayı tercih etti.
YENİ YORUMLAR EŞİTLİK İSTİYOR
Tevrat rivayetlerinin büyük çoğunluğuna göre yüce yaratıcı, Adem ve Havva?yı emirlerine karşı geldikleri için cennetten kovarak cezalandırmış erkek için iş hayatında ?meşakkat? kadın içinse doğumda ?sancı? takdir etmiştir.
Ancak Eskenazi bu rivayetlere karşı çıkarak Tevrat?ta kullanılan İbranice ?itzif? kelimesi hem erkek hem kadın için eşit cezayı nitelendirmek için kullanıldığını söylüyor.
?Ancak dil değiştiğinden ?itzif? kelimesi iki ayrı kelimeye ayrılarak erkek ve kadının ayrı ayrı cezalandırılması manasında kullanılır oldu: ?Meşakkat? ve ?sancı? sanki kadının cezası erkeğin cezasından daha büyükmüş izlenimi veriyor. Rivayet de böylece taraflı oluyor? diye ekliyor.
Muhafazakâr Sinagoglar Birliği Başkan yardımcısı Rabbi Jerome Epstein da bu feminist tefsire destek vererek ?herkese hitap eden ve erkekle kadının eşit oyunu alan tefsirlere ihtiyacımız var? dedi. Ancak bazı Yahudi liderler bu feminist tefsirden yana hâlâ bir endişe içinde.
