ADEM EYÜPOĞLU
Çinli teknoloji devi Xiaomi'nin elektrikli otomobil sektöründeki iddialı girişimi, bir tüketici davasıyla sarsıldı. Haikou Meilan Bölge Halk Mahkemesi, bir tüketiciye araç teslimatından önce son ödemenin tamamını talep eden Xiaomi'ye bağlı şirketlerin, yatırılan depozitonun iki katını iade etmesine hükmetti. Bu karar, Xiaomi Auto'nun satış sözleşmelerindeki "adil olmayan ve mantıksız" maddelere dair ulusal çapta verilen ilk önemli karar olarak kayıtlara geçti.
İKİ KAT İADE KARARI
Mahkeme, Haikou Xiaomi Jingming Technology Co., Ltd. ve Xiaomi Jingming Technology Co., Ltd. şirketlerinin, dava sahibine toplamda 10.000 yuan (yaklaşık 1.400 USD) tutarında çift depozito iadesi yapmasına karar verdi. 5.000 yuan'lık depozito ile başlayan bu hukuki süreç, otomotiv alım sözleşmelerindeki tüketici haklarının önemini bir kez daha gözler önüne serdi.
ANLAŞMAZLIK NASIL BAŞLADI?
Olay, Bayan Li'nin 19 Temmuz 2024'te, test sürüşünün ardından 318.900 yuan (yaklaşık 44.600 USD) fiyat etiketine sahip Aurora Moru Xiaomi SU7 Max modeli için 5.000 yuan depozito ödemesiyle başladı.
16 Ekim'de aracının bayiye 24 Ekim'de ulaşacağı bilgisi verilse de, Bayan Li, o anki mali kısıtlamaları nedeniyle teslimatı ertelemek istedi. Xiaomi personeli bu durumu kabul ederek üretimi yeniden planlayacaklarını ve siparişinin 360 gün boyunca geçerli kalacağını bildirdi. Ancak anlaşmaya rağmen, 4 Aralık 2024 tarihinde Xiaomi personeli, Bayan Li'den kalan 313.900 yuan'lık ödemeyi yedi takvim günü içinde yapmasını talep etti. Ödeme yapılmaması durumunda siparişin iptal edileceği ve depozitonun yanacağı tehdidinde bulunuldu.
MAHKEMENİN KARARINDAKİ KRİTİK NOKTA: "ÖNCE KONTROL, SONRA ÖDEME"
Bayan Li, gecikmeli üretim anlaşmasını hatırlatarak itiraz etti ancak Xiaomi personeli, son ödeme talebinin ertelemeden etkilenmediğini belirten bir sözleşme maddesini öne sürdü. Sonunda, 16 Aralık'ta Xiaomi, ödeme yapılmadığı gerekçesiyle sözleşmeyi tek taraflı feshedip depozitoyu alıkoydu.
Mahkeme, kararında kilit bir noktaya odaklandı: Xiaomi Auto'nun 1 Mayıs 2024 tarihli resmi bir kamuoyu açıklaması, "Soru-Cevap 34. Bölüm"de, "Xiaomi, son bakiyenin araç kontrolünden sonra ödenmesini desteklemektedir" ifadesi yer alıyordu. Mahkeme, şirketlerin araç kontrol ve teslimatından önce yedi gün içinde tam ödeme talep etmesinin, tüketiciye getirilen "adil olmayan ve mantıksız" standart bir madde olduğuna hükmetti. Bu maddenin, tüketicinin ödeme yükümlülüğünü ciddi ölçüde artırdığı ve aracın kalitesini kontrol etme temel hakkını kısıtladığı belirtildi.