Dolar

32,2093

Euro

34,7190

Altın

2.445,26

Bist

10.218,58

Husiler kimdir?

Husi hareketi 1992 yılında İnançlı Gençlik adı altında Yemen'in çeşitli üniversitelerinde Şii Zeydi mezhebi etrafında örgütlenen gençlerle başlamış, ABD'nin 2003 yılında Irak'ı işgal etmesi ile faaliyetleri yükselişe geçmiş bir örgütlenmedir.

7 Yıl Önce Güncellendi

2017-12-04 20:11:37

Husiler kimdir?

Adını kurucusu Hüseyin Bedir el Din el Husi'den alan Husi hareketimerkezleri olarak kabul ettikleri Saada'da daha fazla özerklik kazanmayı ve Zeyyidi geleneklerine ve inancına zarar verdiklerini düşündükleri Sünni İslamcılardan korunmayı amaçlayan Şiiliğin bir kolu olan Zeyyidiye'ye mensup bir harekettir. Zeydilerin son İmamı Bedr darbe ile görevden indirilince   kuzeye kaçmış ve Husiler'le ittifak yapmış Aynı zamanda Ensar Allah olarak da bilinen isyancı bir gruba destek vermeleriyle tanınan Husiler'in temel ideolojik görüşlerini ABD, İsrail ve emperyalizm karşıtlığı oluşturur.  

HUSİLER'İN İSYANI

2004 yılında 800 İnançlı Gençlik üyesinin cuma namazlarının ardından yaptıkları ABD karşıtı eylemler sebebiyle tutuklanması üzerine, hareketin lideri Hüseyin Bedrettin el-Husi silahlı ayaklanma başlattı. Bu ayaklanma Şii bloğundan ve ABD karşıtlarından da destek aldı.

LİDERİN ÖLDÜRÜLMESİNİN ARDINDAN HUSİLER

Türkiye'nin de destek verdiği ve yaklaşık 150 bin asker ve 100 savaş uçağının katıldığı operasyonla durdurulmak istenen Husiler'in lideri El Husi, aylarca süren aramaların ardından 10 Eylül 2004'de 20 takipçisiyle Yemen ordusu tarafından öldürüldü. Sonra, El Husi'nin ailesi grubu yönetmeye başladı. Hüseyin Bedrettin el-Husi'nin yerine kardeşi Abdül Melik el-Husi geçti. 2010 yılında hükümetle bir ateşkese varana kadar beş ayaklanmayı yöneten aile, 2011 yılında Salih'e karşı protestolara katıldı ve oluşan boşluktan faydalanarak Saada ve komşusu Amran'da kontrol altında tuttukları alanı genişletti.

SALİH'İN İKTİDARDAN DÜŞÜRÜLMESİ

 

27 Ocak 2011'de Yemen'de Ali Abdullah Salih'i iktidardan indiren ayaklanmada da etkin rol oynayan hareket, sonucunda Körfez Arap Ülkeleri İş Birliği Konseyi aracılığıyla yapılan Salih'e dokunulmazlık veren ve koalisyon hükümeti öngören anlaşmayı reddederek mücadelesini sürdürdü. Aynı yıl  Saada ve el Cevf bölgesini ele geçiren hareket, Hacca ilini alarak Kızıl Deniz'e ulaşımını sağladı ve başkenti kuşatma hazırlıklarına başladı. 2014 Eylül'ünde başkentin kimi kısımlarıyla, önemli bir radyo istasyonunu ele geçiren hareket, artık mücadelesinde El Kaide ile karşı karşıya gelmeye başladı.

HUSİLER'İN İRAN'LA İLİŞKİSİ

Suudi Arabistan'ın Şii Husilere karşı ülkedeki Sünni El Kaide gruplarına destek verdiği bilinirken, Batı da Husilerin İran'dan destek aldığını iddia etmeye başladı. Uzun süre Husileri desteklediği iddialarına sessiz kalan İran, son dönemde yaptığı açıklamalarla Husileri koruma isteğini dolaylı yoldan dünya kamu oyuna bildirdi. İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'in Uluslararası İlişkiler Danışmanı Ali Ekber Velayeti, Yemen'deki "Husileri" desteklediklerini açıkladı. Velayeti, Hizbullah'ın ülkeye yönelen tehditlere karşı Lübnan ordusunun yanında yer aldığını hatırlatarak, "Hizbullah'ın Lübnan'da üstlendiği rolü, Ensarullah'ın da Yemen'de üstlenmesini umut ediyorum" ifadelerini kullandı.

HADİ DÖNEMİNDE YEMEN'DE ÇATIŞMALAR

Ülkenin kuzeyinde elde ettikleri zaferlerle cesaret kazanan Husiler'in lideri Abdülmelik el Husi, daha sonra devlet başkanı Hadi'den ülkenin yoksullarına zarar veren ödenekleri kaldırmasını ve "yozlaşmış" hükümetin yerine Yemen'in çeşitli fraksiyonlarını daha iyi temsil eden bir hükümet gelmesini talep etti. Bu taleplerin gerçekleşmesi için oturma eylemleriyle başlayan ve yol kapama protestolarıyla devam eden tepkiler eylül ayı ortalarında Husilerle askerler arasında şehir merkezinde şiddetli çatışmalara dönüştü. Çatışmalar sürerken isyancılar hükumet binalarını işgal etti.

BM'NİN ARAYA GİRMESİ 

Dünyanın en önemli petrol ihracatçısı olan Suudi Arabistan'a komşu olması ve Körfez'deki deniz yollarının yanında olması nedeniyle ABD ve Körfez'deki Arap müttefikleri açısından istikrarın önemli olduğu bir ülke olarak görülen Yemen'de silahlı çatışmaların artması sonucu Birleşmiş Milletler, ateşkes ilan edilmesi için girişimlerde bulundu Ancak bu durum daha sonra yeniden çatışmalara döndü. Ayrıca ülkede Husilerin etkisini artırması mezhep çatışmalarının ileride de sürebileceği endişelerini de doğurdu. 

Husiler; 4 Aralık 2017'de Yemen'i 1978'den 2012'ye dek yönettikten sonra Arap isyanları sırasında konutunun havaya uçurulması sonucu devrilen eski Devlet Başkanı Ali Abdullah Salih'i Riyad'la anlaşması sonucu başından vurarak öldürdü.

Haber Ara