Kan uyuşmazlığı hafife alınmaması gereken bir konudur. İnsan vücuduna birbirinden farklı kan transferi olursa bağışıklık sistemi tepki verir. Bu ABO uyuşmazlığı olarak adlandırılır. ABO uyuşmazlığı yani kan uyuşmazlığı anne ile bebek arasında da oluşabilir. Bu yüzden evlenen çiftlerin bebek sahibi olmadan önce sağlık kuruluşlarında kan uyuşmazlığı testini yaptırmaları önemlidir. Testlerin sonucunda kan uyuşmazlığı çıkarsa tedaviye başlamak gerekir.
Kan uyuşmazlığı nasıl oluyor?
Hamile anne Rh(-) negatif kan grubuna sahipse babanın kan grubuna mutlaka bakılması gerekir. Baba, Rh(+) pozitif kan grubuna sahipse aralarında kan uyuşmazlığı olduğu anlamına gelir.
Kan uyuşmazlığı hangi kan gruplarında olur?
Uzmanlar, baba Rh pozitif anne Rh negatif kana sahipse ve annenin ilk gebeliğiyse genellikle bir problem olmayacağını söylüyor. Bunun sebebi ise 'bebeğin, gebelik sırasında annenin dolaşım sistemine girmemesi' şeklinde açıklanmaktadır.
Rh negatif bir kadın ve Rh pozitif bir erkekten doğan fetüs (bebek), babadan miras kalan Rh pozitif kana sahip olabilir. Rh negatif anne ve Rh pozitif babadan dünyaya gelen çocukların ise yaklaşık yarısı Rh pozitif olacaktır. Fakat, doğum esnasında bebeğin vücudundaki Rh(+) pozitif alyuvarlar annenin dolaşım sistemine karışabilir.
Bu durumda annenin vücudunda bebeğe karşı reaksiyon oluşur. Buna karşın annenin vücudunda bebekten karışan alyuvarlara karşı antikor üretimi başlamaktadır. İlk bebek Rh(+) pozitif olsa dahi annenin dolaşım sistemine girmeyeceği için üretilen antikorlardan etkilenmeyecektir. Ancak ikinci gebelikte annenin vücudundaki antikorlar bebeğin, Rh(+) pozitif olması durumunda alyuvarlarını parçalayarak zarar görmesine sebep olur.
Kan uyuşmazlığı tedavisi nasıl yapılıyor?
Öncelikle babayla kan uyuşmazlığı olan hamile bir annenin vücudunda bebeğin alyuvarlarını parçalayarak yok edecek antikorların mevcut olup olmadığının tespiti, anneden alınan kanla yapılır. Eğer anne vücudunda bebeğin alyuvarlarını parçalayarak yok edecek antikor yoksa, hamilelik sırasındaki olası kanama sebebiyle anne vücudundaki antikor oluşumunun önüne geçilmesi için 28. hamilelik haftasında, kan uyuşmazlığı iğnesi uygulanır. Doğumdan sonra bebeğin belirlenen kan grubu Rh(+) ise doğumu takiben ilk 72 saatte tekrar kan uyuşmazlığı iğnesi yapılır. Anneye uygulanan aşı sayesinde, antikor üretiminin engellenmesi gerçekleşecek ve kan uyuşmazlığı ikinci bebeği etkilemeyecektir.
