Dolar

32,3354

Euro

35,1773

Altın

2.241,88

Bist

8.729,63

David Ben-Gurion kimdir ?

İsrail'in ilk başbakanı David Ben-Gurion. David Ben-Gurion kimdir? İşte David Ben-Gurion'un biyografisi...

7 Yıl Önce Güncellendi

2017-12-12 14:22:55

David Ben-Gurion kimdir ?

David Ben-Gurion  1886 yılında Polonya'da dünyaya geldi. Babası siyonist bir gruba üye olan Ben Gurion, okul yıllarında babasının yolunu takip ederek siyonist grupların içinde faaliyet göstermeye başladı. Fakat o daha ziyade dinden uzaklaşarak politik siyonizme doğru kaydı.

Henüz yirmi yaşlarında iken o dönem Osmanlı toprakları olan Filistin'e göç etti. İlk yerleşim birimlerinin portakal bahçelerinde ve şarap mahzenlerinde çalışmaya başladı. O dönemde Osmanlı topraklarında gizli faaliyet gösteren Sion Çalışanları örgütünde etkin rol oynadı fakat burada da örgüte muhalif tavır takındı. Örneğin göçmenlerin ve yerleşimcilerin kendi işlerini Diaspora'nın müdahalesi olmadan yürütme hakkını, İsrail'e göç etmenin her parti üyesinin zorunluluğu olduğunu ve İbranice'nin partisinin tek dili olması gerektiğini savundu. 

I. Dünya Savaşı ile birlikte İngilizler'le işbirliği içine giren siyonist örgütün önde gelenlerinden olan Ben Gurion, dönemin iktidarı tarafından yurt dışına sürgüne gönderildi. Ben Gurion, New York'a gitti ve orada da siyonist faaliyetlerini sürdürdü. Özellikle I. Dünya Savaşı sırasında İngiltere hariciye sekreteri Arthur Balfour'un geliştirdiği “"Majestelerinin hükümeti Filistin'de Yahudi halkı içi milli bir anayurdun kurulmasına olumlu bakmaktadır.” deklerasyonuna uygun olarak faaliyetlerini hız kazandırdı. New York'ta Ahdut ha-Avoda'yı (Birleşik Çalışma Partisi) kurdu.

1934 yılında İsrail'e gerin döndü ve bugünkü İsrail gizli servisi Mossad'ın ilk nüveleri olan Yahudi Ajansı'nı kurdu. Bu ajans İsrail devletinin kurulmasında önemli faaliyetlerde bulundu, dağınık olan Yahudi toplulukların birleşmesinde çok etkin rol oynadı. Ben Gurion'un özellikle bu dönemde İngiltere'nin Filistin politikasına karşı ser tedbirler aldığı göze çarpmaktadır. Nihayet Mayıs 1948'de İsrail'in ilk başbakanı olarak İsrail'in kuruluş belgesini dünyaya deklare etti.

Ben-Gurion, İsrail Bağımsızlık Savaşı'nı yönetti. 1954 ve 1955 yılları hariç Başbakanlık görevinde 1953 yılına kadar kaldı. Başbakan olarak ülkenin önemli kurumlarının kurulmasına öncülük etti. Ülkenin gelişimini hedefleyen önemli projeleri yönetti. Yahudilerin Arap ülkelerinden helikopterlerle alınması olarak bilinen Operation Magic Carpet, National Water Carrier, kırsal yörelerin kalkınmasını amaçlayan projeler ve yeni kasaba ve şehirlerin kurulması gibi önemli projeler onun zamanında gerçekleşti. Özellikle ülkenin sınır kesimlerinde bilhassa Negev'de yerleşimlerin yapılması için öncülük etti.

1953 yılında Ben-Gurion hükümetten çekilip İsrail Negevinde yer alan Kibbutz Sde-Boker'e yerleşmek istediğini beyan etti. Fakat, 1955 yılında hükümete geri dönüp Savunma Bakanlığı ve daha sonra da Başbakanlık görevlerini yeniden devraldı.

Hükümete geri döndükten sonra, Ben-Gurion Fransız ve İngilizlerle iş birliği yaparak Süveyş Krizine katıldı. Bu savaşta İsrail kuvvetleri Sina Yarımadasını bombaladı, böylece Süveyş Kanalını millileştireceğini söyleyen Mısır Başkanı Abdul Nasır'a rağmen İngiliz ve Fransızlara müdahale etmek için bahane sunmuş oldu. ABD ve Birleşmiş Milletler tarafından yapılan müdahaleler nedeniyle, İngiliz, Fransız ve İsrail geri adım atmak zorunda kaldı.

Ben-Gurion, İsrail'i kuruluşundan itibaren 30 yıl boyunca yöneten Mapai'nin kurucuları arasındaydı. Kişisel nedenlerle Başbakanlıktan ayrıldı ve yerine halef olarak Levi Eshkol'u atadı. 1 yıl sonra ikisi arasında Lavon Skandalı nedeniyle anlaşmazlık çıktı. Ben-Gurion 1965 yılında Eshkol'un Lavon Skandalını yönetimi nedeniyle partiden ayrıldı ve yeni bir parti kurdu. Yeni kurduğu parti Rafi seçimlerde Knesset'de 10 sandalye kazandı. 6 Gün Savaşından önce tansiyon artarken Ben-Gurion İsrail'in kendi tarafında Büyük Devletlerden birisini çekmesi konusunda ısrarlı oldu. Savaş, israil'in büyük toprak kazançlarıyla sonlandıktan sonra da Ben-Gurion İsrail'in Golan Tepeleri ve birleşik bir Kudüs dışındaki toprakları ilhak etmemesi gerektiğini savundu.

1968 yılında Rafi ve Mapai güçlerini birleştirerek ortak bir sol parti kurmaya çalıştığında, Ben-Gurion seçim sisteminin değiştirilmesi konusundaki ayrı düşüncesi nedeniyle eski partisiyle barışmayı reddetti. Bunun üzerine Ben-Gurion yeni bir parti kurdu;  Ulusal Liste 1969 seçimlerinde 4 sandalye kazandı. Ben-Gurion, 1970 yılında politikadan emekliye ayrıldı ve ömrünün son yılını Kibbutz'daki yerleşkesinde geçirdi. 1973 yılında ölen Ben-Gurion, eşi Paula'nın yanına gömüldü.

Haber Ara