Meltem Suat Timeturk Dış Haberler Servisi/Özel
Ancak toplantıya aşina bir başka kaynak, Trump'ın güvencesine rağmen İsrail'in Hamas'a karşı yaklaşık iki yıldır sürdürdüğü savaşın sona ermesini sağlayacak bir ateşkesin hâlen uzak göründüğünü söyledi. Toplantıya katılan bazı kaynaklar, Trump ve ekibinin savaşı sona erdirmeye yönelik planlarını özetleyen, ilhak vaadi ve yönetişim ile savaş sonrası güvenlik gibi konuları içeren bir “beyaz kitap” sunduğunu aktardı.
Concordia Zirvesi'nde Açıklamalar
Barış misyonları özel elçisi Steve Witkoff, Çarşamba günü New York'taki Concordia Zirvesi'nde teklifin bazı ayrıntılarını paylaştı. Witkoff, “Gazze'de Orta Doğu barışı için Trump'ın 21 maddelik planını sunduk. Plan, İsrail'in endişelerini ve bölgedeki tüm komşuların kaygılarını ele alıyor” dedi. Ancak Witkoff, Batı Şeria'ya ilişkin özel bir yorum yapmadı.
Trump, Birleşmiş Milletler Genel Merkezi'nde sekiz Arap ve Müslüman ülkeyle görüşmeden önce gazetecilere, bunun günün “en önemli” olayı olduğunu söyledi. Ancak gazeteciler toplantıya alınmadı ve katılımcılar henüz resmi bir açıklama yapmadı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise salı akşamı Fox News'e verdiği röportajda toplantıyı “verimli” olarak nitelendirdi, fakat ayrıntılara girmedi. Erdoğan ve Trump'ın perşembe günü Beyaz Saray'da tekrar bir araya gelmesi planlanıyor.
Arap Liderlerin Endişeleri
Arap liderler, Trump'ın Filistin devletinin tanınmasına karşı durmasından ve Netanyahu'nun Hamas'a yönelik saldırılarını desteklemesinden dolayı hayal kırıklığına uğradı. Kaynaklara göre liderler, toplantıya girerken ABD Başkanı'na İsrail'in Batı Şeria'ya herhangi bir saldırısının İbrahim Anlaşmaları'nın çökmesine yol açabileceğini vurgulamayı hedeflediler.
İsrail'deki bazı aşırı sağcı hükümet üyeleri, Batı Şeria'yı ilhak etmeyi uzun süredir peşinde oldukları hedef olarak görüyor. Netanyahu yönetimi, işgal altındaki topraklarda Yahudi yerleşimlerini genişletmek ve güvenlik önlemlerini sıkılaştırmak dahil olmak üzere Batı Şeria üzerindeki fiili kontrolünü artırmak için çeşitli adımlar attı.
Arap ve Avrupalı yetkililer, Batı Şeria'nın resmi olarak ilhak edilmesinin iki devletli çözüm için son umutları da ortadan kaldıracağını belirterek uyarıda bulundu. Arap devletleri, bu ilhak girişiminin İsrail'in Orta Doğu'ya daha fazla entegre olma umutlarını bitirecek bir kırmızı çizgi olduğunu ifade etti.
Netanyahu-Beyaz Saray Görüşmesi
Netanyahu'nun pazartesi günü Beyaz Saray'da Trump ile bir görüşme gerçekleştirmesi planlanıyor. Arap yetkililer ve diğer gözlemciler, Trump'ın 64.000'den fazla Filistinlinin hayatını kaybettiği savaşın sona erdirilmesi için İsrail liderine daha fazla baskı uygulayıp uygulamayacağını merak ediyor.
İbrahim Anlaşmaları, İsrail'in Batı Şeria'yı ilhak etme tehdidi ile Birleşik Arap Emirlikleri'nin İsrail'in bunu yapmayacağına dair söz vermesi üzerine ortaya çıkmış ve Trump ekibinin ABD arabuluculuğundaki çabaları genişletme hedefini başlatmasına yardımcı olmuştu.