Meltem Suat Timeturk Dış Haberler Servisi/Özel
Erdoğan, bu kritik görüşmeyi, Rusya'dan silah alımları, diplomatik anlaşmazlıklar ve misilleme amaçlı gümrük vergileri nedeniyle zarar gören ilişkileri yeniden düzeltmek için bir fırsat olarak değerlendiriyor. Yetkililer, Türkiye'nin bölgesel nüfuzunu sürdürmek ve Batı ile ilişkilerini güçlendirmek için hâlâ ABD'nin askeri ve diplomatik desteğine bağımlı olduğunu vurguladı. Yatırımcılar da Batı ittifakındaki rolünün, Orta Doğu'nun en büyük ekonomisi olan Türkiye'nin büyümesi açısından kritik olduğunu düşünüyor.
Piyasalar Pozitif Tepki Verdi
Washington ile ilişkilerin yumuşayacağı beklentisi, Türk piyasalarında da hareketlilik yarattı. Trump'ın Beyaz Saray ziyaretini açıklamasının ardından devlet tahvilleri ve hisse senetleri yükselişe geçti. Londra merkezli Eurasia Group Europe direktörü Emre Peker, “Erdoğan, savunma ilişkilerini iyileştirmeye odaklanarak Türkiye-ABD ilişkilerini yeniden şekillendirmeyi hedefliyor. Enerji ve savunma alanındaki anlaşmalar, Trump'ın anlaşma yapma eğilimine de hitap ediyor; karşılıklı yarar sağlayan bir ilişki kurulabilir” dedi.
TEPAV stratejisti Nihat Ali Özcan ise, Erdoğan'ın Cumhurbaşkanı olarak kalmayı önceliklendirdiğini ve 2028 veya daha önceki seçimlere kadar ABD kaynaklı riskleri minimuma indirmeyi hedeflediğini belirtti.
Savunma ve Havacılık Anlaşmaları
Perşembe günü imzalanması beklenen anlaşmaların en büyük payı havacılık sektöründe olacak. Türk yetkililer, Boeing ve Lockheed Martin'in 250 adet ticari jet uçağı ile ek F-16 savaş uçağı siparişi alabileceğini ifade etti.
Trump, geçen hafta F-35 programındaki tıkanıklığın çözülme ihtimaline işaret etmişti. Türkiye, Lockheed'in gelişmiş savaş uçağı programının orijinal ortaklarından biri olmasına rağmen, Rusya'dan S-400 hava savunma sistemi alımı nedeniyle programdan çıkarılmıştı. Bu durum, Türkiye'ye yönelik CAATSA yaptırımlarını da beraberinde getirmişti.
Türk yetkililer, Washington'un talebi doğrultusunda S-400'leri elden çıkarmayı reddetmişti, ancak konuşlandırma konusunda uzlaşma sağlanırsa 40 F-35'in alımının önü açılabilir.
Enerji Alanında Kritik Hamle
Çarşamba günü Türkiye, Mercuria Energy ve Woodside Energy ile ABD'den yaklaşık 76 milyar metreküp LNG satın almak için uzun vadeli anlaşmalar imzaladığını duyurdu. Bu adım, enerji tedarikini çeşitlendirmeyi ve ABD ile ticareti güçlendirmeyi amaçlıyor.
Yetkililer, savunma ve enerji alanındaki bu anlaşmaların, iki ülke arasındaki ikili ticareti üç katına çıkararak yıllık 100 milyar dolara ulaşmasını hedeflediğini açıkladı.
Stratejik Önemi Büyük
Washington'daki Orta Doğu Enstitüsü'nün kıdemli danışmanı Umud Shokri, “Türkiye, özellikle Rusya ile savunma bağları ve dış politika farklılıklarından kaynaklanan gerginliklerin ardından güven inşasına yönelik stratejik bir dönüş sinyali veriyor” yorumunda bulundu. Ancak Shokri, Rusya ile Batı arasındaki hassas dengenin belirsizlik yaratmaya devam ettiğine dikkat çekti.
Uzmanlar, Erdoğan-Trump görüşmesinin sonuçlarının sadece iki ülke ilişkilerini değil, özellikle Suriye ve bölgesel güvenlik meselelerini de etkileyeceğini belirtiyor.