Meltem Suat Timeturk Dış Haberler Servisi/Özel

Başkent Paris'te metro, otobüs ve banliyö tren seferlerinin büyük bölümünde aksamalar yaşanırken, sendikalar sokaklara çıkarak “kemer sıkma değil, sosyal adalet” çağrısında bulundu. 10 Eylül'deki geniş katılımlı eylemlerin ardından başlatılan bu yeni protesto dalgası, ülke genelinde sosyal huzursuzluğu artırıyor.

3,3 Trilyon Avroluk Borç Yükü

Fransa'nın kamu borcu 3 trilyon 345 milyar avroya ulaştı. Gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYH) yüzde 113,9'una denk gelen bu borcun, IMF'ye göre 2030'a kadar yüzde 128'i aşması bekleniyor.

Bütçe açığı ise 2024'te AB'nin belirlediği yüzde 3 sınırının neredeyse iki katına çıktı. Fitch'in bu ay ülkenin kredi notunu “AA-”den “A+”ya düşürmesi, Fransa'nın borçlanma maliyetlerini artırarak hükümet üzerindeki baskıyı daha da güçlendirdi.

Macron Baskı Altında

Ekonomik krizin yanı sıra Fransa'da siyasal tablo da karmaşık. Parlamentoda hiçbir parti çoğunluğu elinde bulundurmazken, merkez sağ parti bir yanda; sosyal yardımların kesilmesine karşı çıkan aşırı sol ve aşırı sağ partiler diğer yanda konumlanıyor. Bu siyasi bölünmüşlük, hükümetin reform planlarını daha da zorlaştırıyor.

Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un önceki yıllarda vergileri düşürme politikasının borcu artırdığı eleştirileri yeniden gündeme geldi. Uzmanlar, geçmiş hükümetlerin de ekonomik büyümeyi ve satın alma gücünü korumak için borç sorununu sürekli ertelediğine dikkat çekiyor.

Sosyal Harcamalar Avrupa'nın Zirvesinde

Fransa'da hükümet harcamaları GSYH'nin yüzde 57,3'üne ulaşıyor. Sosyal yardımlar, işsizlik ödenekleri ve emeklilik maaşları, Avrupa ortalamasının oldukça üzerinde. İşsizler 18 aya kadar maaş alabilirken, 57 yaşından sonra bu süre 27 aya çıkıyor.

Borç artışı, Covid-19 salgını ve Ukrayna-Rusya Savaşı'nın yol açtığı ekonomik yavaşlama ile daha da hız kazandı. Paris yönetimi 2029'a kadar AB bütçe kriterlerine yeniden uyum sağlamayı hedefliyor, ancak analistler yeni kesintiler olmadan bunun zor göründüğü görüşünde.