Meltem Suat Timeturk Dış Haberler Servisi/Özel
Avrupa'da yalnızca İngiltere ve Fransa'nın nükleer silaha sahip olması nedeniyle yeniden gündeme gelen nükleer caydırıcılık tartışmaları, bu kez İngiltere ve Almanya arasında olası bir işbirliği önerisiyle alevlendi. The Telegraph gazetesinin aktardığına göre, NATO'nun 1999-2003 yılları arasında genel sekreterliğini yapan George Robertson, Londra ile Berlin'in nükleer caydırıcılık konusunda yeni bir savunma paktı imzalamasını önerdi. Robertson, Rusya'nın nükleer söylemini sürdürmesi halinde Avrupa genelinde bazı kararların alınmak zorunda kalacağını belirterek, bu adımın “doğru ve yerinde” olacağını savundu.
Almanya'nın İkilemi ve ABD Desteğinin Azalması
nükleer caydırıcılık arayışı, ABD'nin Avrupa'ya yönelik askerî desteğinin azalabileceği yönündeki endişeler ve Rusya'nın sert tutumu üzerine şekilleniyor. Almanya, hukuki kısıtlamalarına rağmen bu yeni savunma mimarisinde kilit bir rol üstlenmek zorunda kalabilir.
İngiltere-Almanya İttifakı Önerisinin Nedenleri
Rusya Tehdidi: Eski NATO Genel Sekreteri George Robertson'ın önerisinin temelinde, Rusya'nın nükleer silah konusunda “sorumlu bir tutum” benimsediğini vurgulamasına rağmen, Avrupa'da yarattığı artan nükleer söylem yer alıyor. Robertson, bu yeni paktın Avrupa'nın savunma mekanizmasını güçlendireceğini söyledi.
ABD Desteğindeki Azalma Endişesi: İngiltere Genelkurmay Başkanlığı görevini yürüten Mareşal John Houghton da, ABD'nin Avrupa'ya yönelik askerî desteğinin azalabileceği yönündeki endişelere dikkat çekerek kıta genelinde nükleer caydırıcılık seçeneklerinin değerlendirilmesi gerektiğini söyledi. Houghton, “Fransız seçeneğinin yanı sıra bir Avrupa alternatifi oluşturmak aklımızda olmalı” dedi.
Almanya'nın Hukuki Durumu ve Siyasi Tartışmalar
Almanya, imzaladığı uluslararası anlaşmalar gereği kendi nükleer silahını bulundurma hakkına sahip değil ve Başbakan Friedrich Merz bu yükümlülüklere bağlı kalınacağını daha önce açıkça belirtmişti.
Merkezci Tutum: Başbakan Merz, Başbakanlık adaylığı döneminde Paris ve Londra ile nükleer caydırıcılık konusunun görüşülmesini savunmuş, bu adımın Almanya'da konuşlu Amerikan nükleer başlıklarını tamamlayıcı nitelikte olabileceğini söylemişti. Bu, Almanya'nın nükleer silahlara sahip olmadan Fransa ve İngiltere'nin kapasitesine siyasi erişim sağlamayı amaçladığını gösteriyor.
Sertlik Yanlılarının Talebi: Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) ve Hristiyan Sosyal Birlik (CSU) ittifakının önde gelen isimlerinden Jens Spahn gibi siyasetçiler ise, Almanya'nın İngiltere ve Fransa'nın nükleer kapasitesine doğrudan erişim sağlaması veya “Avrupa nükleer şemsiyesi” kurulması gerektiğini savunarak, sadece ABD'nin silahlarına dayanmanın uzun vadede yeterli olmayacağı endişesini dile getirdiler.
Mevcut İşbirliğinin Sınırları
İngiltere Savunma Bakanlığı kaynakları, Londra ve Berlin arasında nükleer caydırıcılık konusunda henüz resmî bir müzakerenin başlamadığını belirtti. Kaynaklar, mevcut askerî işbirliğinin “ortak nükleer silah kullanımından hâlâ oldukça uzak” olduğunu ifade etti.