Meltem Suat Timeturk Dış Haberler Servisi/Özel

Nepal'de 4 Eylül'de sosyal medya yasaklarına karşı başlayan protestolar, ülkeyi tarihin en ciddi güvenlik krizlerinden birine sürükledi. Facebook, Instagram, WhatsApp, YouTube, X, Reddit ve LinkedIn platformlarının Nepal İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanlığı'na kayıt yaptırılmaması gerekçesiyle erişime kapatılması, başta gençler olmak üzere milyonlarca Nepal vatandaşını sokağa döktü.

Protestolar hızla şiddetlendi; polis göstericilere tazyikli su, göz yaşartıcı gaz ve gerçek mühimmat kullandı. Çıkan olaylarda 31 kişi yaşamını yitirirken, 1000'den fazla kişi yaralandı.

Hükümetin sosyal medya yasağını kaldıracağını açıklaması ve bazı bakanların istifa etmesi (İçişleri Bakanı Ramesh Lekhak, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ramnath Adhikari, Su Tedarik Bakanı Pradeep Yadav) olayları yatıştırmadı. Gösteriler, siyasi figürlerin ve bakanların evlerine, Nepal Kongre Partisi Sanepa bölgesindeki merkez ofisine, federal parlamento ve yüksek mahkeme binalarına, hatta Başbakan Khadga Prasad Sharma Oli'nin iki konutuna saldırılara dönüştü.

Hapishanelerde Kaos

Protestoların şiddetlenmesi, hapishanelerde de kriz yarattı. Mahkumlar, idari binaların ateşe verilmesi ve geçişlerin açık bırakılması nedeniyle 25'ten fazla hapishaneden toplamda 15 bini aşkın kişi firar etti. Polis ve ordunun müdahalesine rağmen, bazı hapishanelerde neredeyse yarısı kaçan mahkumların bulunduğu bildirildi.

Polisin açtığı ateş sonucu, kaçmaya çalışan 5 mahkum hayatını kaybetti. Bir başka hapishanede ordunun müdahalesi sırasında 10'dan fazla mahkum yaralandı. Kaçan mahkumlar arasında cinayet, tecavüz ve insan kaçakçılığı gibi ağır suçlardan hüküm giyenler ve yabancılar yer alıyor. Bazı mahkumlar yakalanırken, bazıları kendi rızasıyla hapishaneye dönerek teslim oldu.

Ordu ve Yetkililer Devrede

Kaçan mahkumların başkente inmesiyle birlikte ordu, hapishane çevresindeki bölgeleri kuşatma altına aldı. Bakanların konutları ise artan şiddet nedeniyle helikopterlerle tahliye edildi. Başbakan Oli, artan protestolar ve hükümete gelen tepkilerin ardından 9 Eylül'de istifa etti.

Nepal'de Siyasi Kriz Sürüyor

Ülke genelinde artan şiddet ve kaos, Nepal'deki siyasi krizinin derinleştiğini gösteriyor. Sosyal medya yasakları ve yolsuzluk iddiaları, halk ile hükümet arasında ciddi bir güven bunalımı yarattı. Protestoların ve hapishane firarlarının ardından, Nepal ordusu ve kolluk kuvvetleri, ülke genelinde kontrolü sağlamak için alarma geçti.