Meltem Suat Timeturk Dış Haberler Servisi/Özel
Aliyev, Sovyetler Birliği döneminde Azerbaycan'ın ana kesimleri ile Nahçıvan arasındaki geçişte sorun yaşanmadığını hatırlatarak, “Ermenistan saldırılara başlayınca bu bağlantıyı kesti. Bugün Nahçıvan'a ancak uçakla ya da İran üzerinden gidilebiliyor. Gürcistan ve Türkiye üzerinden daha uzun bir rota da mümkün fakat bu ciddi zorluklar yaratıyor.” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Aliyev, söz konusu hattın yeniden açılmasının Azerbaycan için stratejik öneme sahip olduğunu vurguladı.
Nahçıvan'ın izolasyonu ve stratejik önemi
Aliyev'in sözünü ettiği Nahçıvan, Azerbaycan topraklarının geri kalanından kopuk, Türkiye ve İran ile sınır komşusu olan bir özerk bölge. Karabağ savaşı sonrası Azerbaycan'ın en fazla önem verdiği konulardan biri, bu bölgeyle yeniden kara bağlantısı kurmak.
Zengezur Koridoru'nun açılması halinde, Bakü yalnızca Nahçıvan ile kesintisiz kara bağlantısı kazanmakla kalmayacak; aynı zamanda Türkiye üzerinden Avrupa'ya, Orta Asya'ya ve oradan Çin'e uzanan yeni bir doğu-batı ticaret hattı da işler hale gelecek.
Bölgesel dengelerde yeni hesaplar
Türkiye: Ankara, bu hattı kendi dış politika vizyonunun önemli bir parçası olarak görüyor. “Orta Koridor” stratejisi çerçevesinde Türkiye, Azerbaycan üzerinden Orta Asya'ya ulaşımı güvence altına almak istiyor.
İran: Tahran, koridorun açılmasının kendi jeopolitik rolünü zayıflatacağı endişesiyle projeye mesafeli yaklaşıyor. Çünkü bugün Nahçıvan'a geçiş için tek kara yolu İran üzerinden sağlanabiliyor.
Rusya: Moskova, bölgede denge unsuru olmayı sürdürüyor. 2020 Karabağ Ateşkes Anlaşması'nda Zengezur Koridoru'nun açılması gündeme gelse de, Rusya bunu daha çok kendi kontrolünde tutmak istiyor.
Koridorun açılmasının önündeki engeller
Erivan, bu hattın “egemenlik ihlali” yaratabileceğini savunuyor. Azerbaycan ise koridorun yalnızca kendi için değil, tüm bölge için ekonomik ve lojistik avantajlar sağlayacağını belirtiyor.
Uzmanlara göre, Zengezur hattı açılırsa, Bölgesel ticaretin canlanması, enerji ve ulaşım ağlarının çeşitlenmesi, Azerbaycan–Türkiye bağlarının güçlenmesi mümkün olacak. Ancak Ermenistan ile devam eden güven bunalımı, süreci kilitleyen en büyük faktör olmaya devam ediyor.
Yorum Yap