Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, kronik hastalıklarla mücadele eden yoksul vatandaşlara yönelik yeni sosyal yardım programının bugün itibarıyla başlatıldığı belirtildi.
Dünyada olduğu gibi Türkiye'de de kronik ve bulaşıcı hastalıkların birey ve toplumda fiziksel sağlığa ilişkin kayıpların yanı sıra ekonomik ve psikososyal kayıplara da neden olduğu kaydedilen açıklamada, bazı durumlarda sadece tıbbi tedavinin yetersiz kalabildiğini, hastaların tedaviye uyumu için sosyal ve ekonomik açıdan desteklenmeleri gerektiği vurgulandı.
Birçok bakımdan dünya çapında ilk olma özelliği taşıyan programın ilk aşamasının, verem ve kızamık mikrobunun yol açtığı bir beyin hastalığı olan SSPE hastalarını kapsayacağı anımsatılan açıklamada, "Programın ilerleyen aşamalarında ise nadir ve diğer riskli hastalıklarla mücadele eden vatandaşlarımız kapsam içine alınacak. Böylelikle insanı temele alan bir yaklaşımla faaliyetlerini sürdüren Bakanlığımız, sağlayacağı maddi destekle ağır kronik hastalıklarla mücadele eden ve tedavi süreçlerini evlerinde devam ettiren vatandaşlarımızın ve bu hastaların ailelerinin zorlu mücadelelerinde yanlarında olacak." ifadeleri kullanıldı.
Dünyada her yıl 9 milyon kişinin tüberküloz hastalığına yakalandığı ve bunlardan 1 milyon 700 bininin hastalık sebebiyle hayatını kaybettiği vurgulanan açıklamada, şu bilgilere yer verildi:
"Bunun yanı sıra dünya genelinde ilaca dirençli tüberküloz yaygınlaşmaktadır. Ülkemiz ise son 15 yılda işbaşına gelen hükümetlerin tam desteği ile yürütülen başarılı tüberküloz kontrol programı ile son yıllarda bu hastalıkla mücadele alanında önemli ilerlemeler kaydetmiştir. Türkiye'de tüberküloz hastalığı artık eliminasyon fazına yaklaşmış olup tüberküloz görülme sıklığı açısından Avrupa bölgesinde, bölge ortalamalarının altına düşmüştür. Sağlık Bakanlığının başarılı çalışmaları ile Avrupa bölgesinde 'tahmini tüberküloz insidansı' (tüberküloz görülme sıklığı) ortalaması yüz binde 36 düzeyindeyken, ülkemizde bu ortalama yüz binde 15'ler seviyesine gerilemiştir."
- "Aylık 600 lira ek ödeme de yapılabilecek"
Tüberküloz hastalarına nakdi destek verilmemesi halinde bu hastaların tedavilerini devam ettirmekte güçlük çektiğine ve hastalığın bulaşıcı niteliği nedeniyle toplum sağlığı açısından riskler oluştuğuna dikkat çekilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Söz konusu nakdi yardım ile tüberküloz hastası vatandaşlarımızın Verem Savaş Dispanserince programlanan tedavilerini düzenli olarak yerine getirmesi, takip ve kontrollere düzenli devam etmesi, ilaçlarını hekimce belirlenen periyodlarda kullanması hedeflenmektedir.
SSPE hastaları ise teşhis aşamasından itibaren hayatlarını yatağa bağımlı olarak idame ettirebilmekte ve evlerinde sürekli olarak tıbbi cihaz kullanmaları gerekmektedir. Sağlık Bakanlığınca kayıtları düzenli ve güncel bir şekilde tutulan bu hastaların evde sağlık bakımları ise ailelere ek mali yük getirebilmektedir. Bu çerçevede tüberküloz ve SSPE hastalarının fiziksel sağlık kayıplarının yanı sıra yaşadıkları mali kayıpların telafi edilebilmesi amacıyla aylık bin 85 lira ödeme yapılacak. Bunun yanı sıra tüberküloz hastalarına bin 85 lira tutarındaki ödemeye ilaveten tıbbi öz bakımlarını gideremedikleri, yatağa bağımlı olarak yaşamlarını sürdürdükleri veya ev yaşam koşullarının iyileştirilmesi gerekliliği ilgili sağlık birimince tespit edildiği takdirde, ek olarak aylık 600 lira ödeme yapılabilecek."
- Kimler hak sahibi olacak?
Açıklamaya göre, yaklaşık 4 bin 300 hasta vatandaşın faydalanmasının öngörüldüğü programa başvurmak isteyenlerde, hanede kişi başına düşen aylık gelirlerin asgari ücretin aylık net tutarının 2/3'ünden (2018 Ocak-Aralık dönemi için 847 lira) az olması şartı aranacak.
Bunun yanı sıra, SSPE hastalarının 30 Mart 2013 tarihli ve 28603 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan "Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelikte" belirtilen usul ve esaslara göre düzenlenmiş sağlık kurulu raporunun bulunması gerekiyor.
- Başvuru nasıl ve nereye yapılacak?
Destekten faydalanmak isteyen vatandaşlar ikametgahlarının olduğu il/ilçede yer alan sosyal yardımlaşma ve dayanışma (SYD) vakıflarına başvuruda bulunacak. Bizzat başvuruda bulunamayacak durumda olan vatandaşların müracaatları ise kendileriyle aynı hanede ikamet eden yasal velileri/vasileri aracığıyla alınacak. Başvurular SYD Vakıfları Mütevelli Heyetlerince değerlendirilerek karara bağlanacak.
Yardım Süreleri ve Ödeme Programı kapsamında tüberküloz ve SSPE hastalarına yapılacak yardımların süresi, devamı, tıbbi şartları ve sağlık mevzuatı ile ilgili diğer kriterler Sağlık Bakanlığı mevzuatı kapsamında değerlendirilecek. Bu çerçevede tüberküloz tanısı konulmuş hastalarda yardım süreleri; önceden tedavi görmemiş tüberküloz hastası için 6 ay tam+6 ay idame, ikinci seçenek ilaçlarla tedavi olan tüberküloz hastası için 24 ay tam+6 ay idame, menenjit tüberküloz hastası için 12 ay tam+6 ay idame ve kemik tüberküloz hastası için 9 ay tam+6 ay idame olarak belirlendi.
SSPE hastalarına yapılacak yardımlar ise yardımın SYD vakıfları mütevelli heyetlerince onaylandığı tarihten başlayıp, hanede kişi başına düşen aylık gelirin asgari ücretin aylık net tutarının 2/3'ünün altında olma şartını taşıması kaydıyla hastanın tedavisi sürdüğü müddetçe devam edecek.
Ödemeler Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca PTT aracılığı ile hak sahiplerine sağlanacak Sosyal Yardım Kartı aracılığı ile yapılacak. Hak sahipleri yardımı, herhangi bir ücret kesintisi olmaksızın PTT şubelerinden veya ATM'lerden çekebilecek ayrıca Sosyal Yardım Kartlarını alışverişlerinde ödeme aracı olarak kullanabilecek.
Bununla birlikte coğrafi koşullar, hava şartları, hastalık, yaşlılık, engellilik durumları gibi nedenlerle ödemelerini çekmeye gidemeyen hak sahibi vatandaşlar, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca uygulanan "Konutta Ödeme Sistemi" ile kapılarında ödemelerini alabilecek.
