ABD Başkanı Trump'ın, İran'i uluslararası arenadan uzaklaştırmak ve pasifleştirmek için başlattığı girişimler sürüyor. Geçen pazartesi günü Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da düzenlenen ve ABD, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Kuveyt, Umman Sultanlığı, Ürdün ve Katar'ın katıldığı toplantıda “Arap NATO” su olarak bilinen ‘Stratejik Orta Doğu Paktı'nın kurulması için önemli adımlar atıldığı açıklandı.
Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın askeri danışmanı, Başbakanı yardımcısı ve Savunma Bakanı Talal bin Uteybi'nin Suudi Arabistan'ın delegasyonuna başkanlık ettiği belirtilirken diğer ülkelerden gelen katılımcıların ismi verilmedi. Toplantının 'bölgede ve dünyada istikrar ve güvenliğin güçlendirilmesini hedefleyen bir paktın kurulması yönünde atılan bir adım' olduğu değerlendirilmesi yapıldı.
Analistler ise, ‘Arap NATO'sunun İran yayılmacılığına karşı kurulacağını iler sürdü.
‘İRAN, iSRAİL'DEN DAHA TEHLİKELİ'
Bir Suudi siyasi analisti olan Süleyman El-Suaily yaptığı açıklamada, ittifakı oluşturan Arap ülkeleri arasında bir stratejinin yanı sıra böyle bir çabanın başarılı olması için açık bir hedef olması gerektiğini vurguladı.
İran'ın, Orta Doğu'da yaymak istediği mezhepçiliğin İsrail'den daha tehlikeli olduğunu belirten El-Suaily, “İran, Ortadoğu'da genişlemek için Arap dünyasıyla olan kültürden ve dini bağlardan faydalanıyor. İran, Irak'ta bulunmasaydı Irak halkı barış içinde yaşayacaktı” dedi.
Amerikan yönetimi, geçen yıldan beri, Şii İran'ın bölgesel maceraperestliğine karşı koyacak olan Sünni Orta Doğu ülkelerini içeren yeni bir güvenlik teşkilatının kurulmasını araştırıyor.
Bu arada Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü geçtiğimiz yıl yaptığı açıklamada, “Kurulacak olan ‘Arap NATO'sunun, İran saldırganlığına, teröre, aşırılığa karşı bir siper olarak hizmet verecek ve istikrar getirecek. Bu yeni bir proje değil. Ancak önemli olan uygulanması” demişti.
‘AMAÇ İRAN'I BASKI ALTINA ALMAK'
Lübnanlı bir politik analist olan Qassem Qaseer ise, ABD'nin bir süredir Arap ülkeleriyle birlikte çalıştığını, ‘meselenin devlet üyelerinin farklı gündemleri ve siyasi yaklaşımları ile kaldığını' belirterek böyle bir organı oluşturduğunu doğruladı.
Arap ülkelerinin birden fazla kritik konuda hemfikir olmadığını belirten analist Qaseer, Arap NATO'sunun hâlâ yapısız bir fikir olduğuna işaret ederek, “İran'ı bu tür bir girişimle baskı altına almaktan önce, onu gerçeğe dönüştürmeleri gerekiyor” dedi.
‘ARAP NATO'SU FİKRİ, SUUDİ
ARABİSTAN TARAFINDAN ATILDI
Geçtiğimiz yıl, ABD Başkan Trump'ın Yahudi damadı ve danışmanı Jared Kushner ve uluslararası müzakereci Jason Greenblatt da dahil olmak üzere kıdemli Amerikan yetkililer, Orta Doğu başkentleri arasında mekik diplomasisi yürüttüler. Medya Hattı ile konuşan birkaç analist, ziyaretin Arap NATO'sunun temelini attığını ve bunun ilk önce Suudi Arabistan tarafından ortaya atıldığı bildirildi.
Arap dünyasında "Arap NATO'su" olarak bilinen ve söz konusu stratejik birliğin, Ağustos 2017'de Riyad'da gerçekleştirilen Arap-ABD zirvesinin sonuçlarından biri olduğu ifade edildi.
