Son birkaç gündür ülke gündemine "Yurt dışına belediyeler kanalıyla çıkarak geri gelmeyen insanlar" konusu oturmuş durumda. Bazı illerde, bazı belediyeler kanalıyla yurt dışına çıkarak geri gelmeyen Türk vatandaşlarının bu durumunun Türkiye genelinde nasıl karşılandığı, Türk yasalarının da bu durum karşısında nasıl pozisyon aldığı da ön plana çıktı.
Biz de bu satırlarda Tür vatandaşlarının hangi kanallarla ne şekilde ve nerelere gittiğini, bu durumun Türk yasalarınca ne şekilde düzenlendiğini, uluslararası boyutunun hangi aşamada bulunduğunu göz atmak istedik....
İnsan kaçakçılığı ya da göçmen kaçakçılığı,Türk Ceza Kanunu'nun 79'uncu maddesine göre "doğrudan, doğruya veya dolaylı olarak maddi menfaat elde etmek maksadıyla, yasal olmayan yollardan bir yabancının ülkeye sokulmasına veya ülkede kalmasına imkân sağlanması ile birlikte Türk vatandaşlarının ya da yabancıların yurt dışına çıkmasına imkân sağlanması" şekillerinde gerçekleşen bir suç şeklinde tanımlanmıştır.
2000'li yıllardan itibaren artışta
İnsan kaçakçılığı, 2000'li yılların başlarından itibaren daha fazla artış göstererek bugün dünya genelinde tüm ülkelerde düzensiz göç kendisine önemli bir yer edinmiştir. İnsan kaçakçılığında, insan ticaretinin aksine kaçacak olan kişiler ile kaçakçı arasında ulaşılması hedeflenen konumda sonlanacak bir onay ve sözleşme vardır.
Ülkelerin sicilleri çıkarıldı
ABD Dışişleri Bakanlığı, ülkelerin insan kaçakçılığı hakkındaki durumları ele alan 2020 İnsan Kaçakçılığı Raporu'nu yayımladı.Ülkelerin işledikleri insan hakları ihlallerine göre derecelendirildiği raporda, Afganistan, Belarus, Myanmar, Cezayir, Burundi, Çin, Komor Adaları, Eritre, Küba, İran, Kuzey Kore, Nikaragua, Lesotho, Papua Yeni Gine, Rusya, Güney Sudan, Suriye, Türkmenistan ve Venezuela'dan oluşan 19 ülke, "sicili en kötü ülkeler" olan 3. kategoride yer aldı.
İnsan kaçakçılığında Türkiye raporu
Raporda Türkiye ile ilgili başlıkta ise şu ifadelere yer verildi:
" Türkiye, insan kaçakçılığıyla mücadelede belirlenen standartlara tamamen uymuyor ancak yoğun çaba sarf ediyor.Ülkede zorla işçi çalıştırma ve seks ticareti gibi sorunlar var ama hükümet bunu engelleyebilmek için yoğun gayret içinde.
Hükümet, bir önceki rapor dönemine kıyasla genel olarak artan çabalar gösterdiği için Türkiye ikinci kategoride yer almaktadır. Bu çabalar arasında daha fazla mağdurun tespit edilmesi ve daha fazla potansiyel mağdurla röportaj yapılması yer alıyordu. Hükümet, yeni bir ulusal eylem planı hazırlamak için anketler ve istişareler gerçekleştirdi ve çeşitli insan ticareti ile mücadele konularında etkili eğitimler düzenledi. Bunun yanı sıra insan kaçakçılarının tespit edilmesi ve cezalandırılması gibi önemli çalışmalar yoğun bir şekilde devam ediyor."
Geçen yıl itibarıyla Türk vatandaşlarının yaşadığı ülkeler ve sayısı ise şöyle:
Almanya: 2 milyon
Fransa: 700 bin
Hollanda: 500 bin
İngiltere: 400 bin
ABD: 300 bin
Avusturya. 250 bin
Belçika: 240 bin
Avustralya: 150 bin
İsviçre: 130 bin
Danimarka: 75 bin
Kanada: 70 bin
İsveç: 62.500
Suudi Arabistan: 60 bin
Bulgaristan: 60 bin
Azerbaycan: 55 bin
İtalya 50 bin
Rusya: 40 bin
Yunanistan 25 bin
Gürcistan: 22 bin
Norveç: 21 bin
Göç sayısında da artış yaşanıyor
Türkiye İstatistik Kurumu'nun 2018 yılı verilerine göre;Türkiye'den yurt dışına 330 bin 289 kişi göç etti
Türkiye'den yurt dışına göç eden kişi sayısı 2019 yılında bir önceki yıla göre yüzde 2 artarak 330 bin 289 oldu. Göç eden nüfusun yüzde 54,6'sını erkekler, yüzde 45,4'ünü ise kadınlar oluşturdu. Türkiye'den yurt dışına giden nüfusun 84 bin 863'ünü T.C. vatandaşları, 245 bin 426'sını ise yabancı uyruklu nüfus oluşturdu.
Palermo anlaşmasına imza atıldı
Dışişleri Bakanlığı verilerine göre Türkiye, BM Sınıraşan Örgütlü Suçlarla Mücadele Sözleşmesi (Palermo Sözleşmesi) ve anılan Sözleşme'ye Ek “İnsan Ticaretinin, Özellikle Kadın ve Çocuk Ticaretinin Önlenmesine, Durdurulmasına ve Cezalandırılmasına ilişkin Protokol”e 25 Mart 2003 tarihinde taraf olmuştur.Avrupa Konseyi İnsan Ticaretiyle Mücadele Sözleşmesi'ni (GRETA) 19 Mart 2009'da imzalanmış olup, 30 Ocak 2016'da TBMM'de kabul edilmiştir.
8 yıldan 12 yıla kadar hapis
1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe giren Türk Ceza Kanunu'nun 80. maddesinde insan ticareti tanımı yapılarak, bu suç için 8 yıldan 12 yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adli para cezası getirilmiştir. Sözkonusu madde ayrıca, insan ticareti suçundan dolayı tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbirlerine hükmolunmasını öngörmektedir.Türk Ceza Kanunu'nun 80. maddesinde 19 Aralık 2006 tarihinde yapılan değişiklikle insan ticareti tanımına “fuhuş yaptırmak” da eklenmiştir. Böylelikle, Ceza Kanunumuzdaki “insan ticareti” suçu, BM Palermo Sözleşmesi ve insan ticaretiyle mücadele konusundaki ekli Protokolüne tam uyumlu hale getirilmiştir.
Uluslararası iş birliği
Türkiye, Belarus, Gürcistan, Kırgızistan, Moldova ve Ukrayna ile insan ticaretiyle mücadele alanında İşbirliği Protokolleri imzalamıştır.İnsan ticaretinde kaynak konumda olan ülkeler ile İçişleri Bakanlıkları arasındaki işbirliği çerçevesinde ortak operasyonlar düzenlenmektedir.
